1- مدیریت اطلاعرسانی پزشکی و منابع علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران
2- کارشناس ادبیات، دبیر مدارس شهر رشت
چکیده: (2375 مشاهده)
مقدمه
با افزایش تولید منابع اطلاعاتی در طی قرون گذشته، مولفان و کارشناسان حوزه کتابداری و اطلاعرسانی در فکر دسترسپذیری آسانتر و سریعتر مجموعه منابع به استفاده کنندگان بودند. تهیه فهرست از کتابها اولین فکر و بعد از آن تهیه نمایه از کتابها دسترسی به متن داخل یک منبع اطلاعاتی در یک موضوع خاص را فراهم آورد. با افزایش تعداد مجلات علمی و تخصصی در دنیا، خواندن همه منابع تخصصی برای یک فرد حتی در همان رشته تحصیلی نیز امکان نداشت. لذا دسترسی فوری به محتوای مدارک تولید شده در سطح دنیا برای بهرهگیران اطلاعاتی یک امر مهم تشخیص داده شد. تهیه نمایه مقاله که بیانگر محتوای موضوعی مقاله است، راهی است که ارتباط مقاله به نیاز را بیان میکند و باعث میشود که از دوباره کاری در انجام یک مطالعه پژوهشیو یا خواندن یک مطلب جلوگیری شود. هدف اصلی این نمایه گردآوری و تنظیم مقالات چاپ شده در چهار شماره سال 1396 مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان است تا بتواند کمکی باشد به جامعه پزشکی که علاوه بر یافتن نشانی اطلاعات مورد نیاز در کمترین زمان به اطلاعات دسترسی داشته باشد.
روش کار ابتدا عنوان مقالات مجله دانشگاه در سال 96 که به تعداد 37 عنوان بود به ترتیب الفبایی عنوان مرتب گردید. به هر یک از مقالات به ترتیب الفبایی یک شماره اختصاص یافت که این شماره مبنای بازیابی نمایههای دیگر میباشد، یعنی اگر در نمایه موضوع در جلوی یک واژه شمارهای آمده است، یعنی خواننده را به نمایه عنوان و شماره مورد نظر ارجاع داده و اطلاعات کتابشناختی آن قابل بازیابی است. مثلا" 16 ارجاع به نمایه عنوان 16 نمایه موضوعی با توجه به مطالب پیش گفت، به هر یک از مقالات چاپ شده در هر یک از شمارههای مجله چند کلید واژه از سرعنوان موضوعی پزشکی Mesh اختصاص یافته است. این کلید واژه استاندارد بوده و به آن نمایهسازی کنترل شده نیز اطلاق میشود. پایگاههای اطلاعاتی کتابشناختی معتبر مثلmedline نیز از این روش برای نمایهسازی مقالات مجلات استفاده میکنند. زیرا ارتباط موضوعی بیشتری با متن مقاله برقرار مینمایند. این کلید واژهها در قسمت الفبایی خود قرار گرفته و شماره بازیابی به براساس نمایه عنوان به آنها داده شدهاست که مبنای بازیابی قرار میگیرد. نمایه مولف نیز به ترتیب الفبایی میباشد که آن نیز مبنای بازیابی به ترتیب شماره به نمایه عنوان ارجاع داده میشود. در نمایه عنوان لینک دسترسی اینترنتی به هر یک از مقالههای جله نیز آورده شده است تا دسترسی به فایل تمام متن مقاله نیز فراهم باشد.در ایران نمایه استنادی بهطور جامع برای کل مقالات و مجلات موجود نمیباشد، ولی پایگاهISC ، ایندیکس کوپرینکوس و Sid وMagiran فعالیتهای چشمگیری در این زمینه آغاز نموده و نویدبخش روزهای خوب در این حوزه خواهیم بود. این نمایه به نوبه خود میتواند بخش کوچکی از خلاء موجود را در این حوزه پر نماید و از آن در تهیه نمایه نامه جامع و استنادی مقالات کشور استفاده شود.
مقاله مروری:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1397/1/19 | پذیرش: 1397/1/19 | انتشار: 1397/1/19