چکیده

مقدمه: ایمن‌سازی علیه بیماری‌های عفونی شایع در کودکان مهم‌ترین اقدام پیشگیری از مرگ زودهنگام کودکان کم سن بوده و در سطح جهانی بسیار موثر و مقرون به صرفه شناخته شده‌است. آگاهی خانواده‌ها از برنامه واکسیناسیون کودکانشان، می‌تواند در تدوین برنامه‌های خدمات بهداشتی و گسترش این گونه خدمات بسیار موثر باشد. هدف: تعیین میزان آگاهی مادران درباره واکسیناسیون کودکان منطبق با برنامه واکسیناسیون کشوری در شهر رشت

مواد و روش‌ها: این مطالعه مقطعی از مهر 1392 تا خرداد 1393 بر 392 مادر که برای واکسیناسیون یا دریافت مراقبت‌های دوران شیرخوارگی کودکانشان به مراکز بهداشتی درمانی شهر رشت مراجعه کرده بودند به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای گرد‌آوری داده‌ها توسط محقق و با مصاحبه برپایه پرسشنامه صورت گرفت. پرسشنامه دربرگیرنده پرسش‌هایی در گستره‌های ویژگی‌های پدر و مادر و خانواده، منبع کسب آگاهی مادر در مورد واکسیناسیون و سوالات مربوط به آگاهی مادر از واکسیناسیون بود. پس از ورود اطلاعات به نرم‌افزار آماری SPSS 18 برای تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و نیز آزمون‌های آماری کای‌دو و فیشر، استفاده شد.

نتایج: از 392 مادر مصاحبه شده، بیشترین درصد (1/41%) بین 25 تا 29 سال داشتند. بیشتر این مادران برای واکسیناسیون اولین فرزند خود مراجعه کرده بودند (2/62%). بیشتر مادران مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی مدرک تحصیلی دیپلم(2/48%) داشته و خانه‌دار (0/87%) بودند. در مطالعه‌ی ما بیشترین درصد مادران میزان آگاهی متوسط (8/75%) و سپس ضعیف (6/15%) و تنها 7/8% سطح آگاهی خوب داشتند. ارتباط آماری معنی‌دار بین وضعیت آگاهی آنها با میزان تحصیلات مادران (032/0P=) و وضعیت اشتغال مادران (008/0P=)، میزان تحصیلات همسر مادران (014/0P=)، منابع کسب اطلاعات توسط مادران (021/0P=) دیده شد.

نتیجه‌گیری: آگاهی مادران نسبت به محتوای برنامه واکسیناسیون و شرایط انجام آن در این مطالعه در بیشتر موارد متوسط بود. با توجه به این میزان آگاهی و با توجه به اینکه منبع دریافت اطلاعات بیشتر مراکز بهداشتی بود به نظر میرسد در کنار بهینه‌سازی بستر‌های بهداشتی و آموزشی برای بالا بردن اطلاعات والدین در مورد محتوای برنامه واکسیناسیون، برقراری آموزش مستمر در حیطه‌ی واکسیناسیون برای کارکنان مراکز بهداشتی سودمند و بایسته بوده و در کنار سایر روش‌ها به افزایش مناسب سطح آگاهی مادران می‌انجامد.