مقدمه: سالمندی و ناتوانی ناشی از آن در دنیای امروز از مهمترین دغدغه‌ها به شمار می‌رود‌، با افزایش سلامت عمومی و بهداشت، امید به زندگی افزایش یافته و درصد افرادی که به سن سالمندی می‌رسند افزوده می‌شود. این واقعیت، توجه به سالم ماندن و در سلامت گذراندن دوره سالمندی را به یک اولویت تبدیل نموده است. تعیین سن شروع ناتوانی و علل ناتوان شدن افراد در سالمندی، به متولیان امر این کمک را می‌کند که در جهت به عقب انداختن سن شروع ناتوانی و نیز از بین بردن علل آن تلاش‌های هدفمند داشته باشند.

هدف: تعیین سن شروع و علل ناتوانی سالمندان‌ بستری درآسایشگاه معلولین و سالمندان رشت.

مواد و روش‌ها: پژوهش توصیفی، تحلیلی و مقطعی و در دی تا اسفند سال 1393 انجام شد. جامعه و محیط پژوهش 201نفر از افراد بستری در بخش سالمندان آسایشگاه سالمندان و معلولین رشت و نمونه‌گیری از طریق سرشماری انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه و انجام مصاحبه بود. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری spss18 و شاخص‌های آمار توصیفی و استنباطی انجام شد.

نتایج: در دو مورد، داشتن تحر‌ک و متاهل بودن، اختلاف معنی‌داری بین افراد دارای این خصوصیت‌ها با افراد بدون آن در سن شروع ناتوانی وجود داشت، به طوری که در این پژوهش، میانگین سن شروع ناتوانی در افراد با تحرک کم و خیلی کم 5/69 سال و در افراد با تحرک زیاد و خیلی زیاد 1/76 سال و نیز میانگین سن شروع ناتوانی در افراد مجرد 9/68 و در افراد متاهل با فرزند 7/75 سال بود. در سایر خصوصیات نیز اختلاف سن شروع ناتوانی وجود دارد که اگرچه معنی‌دار نیست ولی به راحتی نیز نمی‌توان از آنها گذشت.

نتیجه‌گیری: باید در خصوص مزایای تحرک و تاهل و منافع فعالیت‌های جسمانی و نقش آن در کاهش ناتوانی دوران سالمندی به خانواده‌ها اطلاع‌رسانی شده ‌و سازمان‌های ذیربط نیز در راستای توانمندسازی و آموزش به افراد برنامه‌ریزی نمایند.