مقدمه 
در چند دهه گذشته، دیابت در کشورهای توسعه‌یافته و نیز در حال توسعه شیوع چشم‌گیری داشته است، به طوری که این بیماری را در اولویت اصلی سلامت در سطح جهان قرار داده است [1]. با وجود استراتژی‌های پیشگیرانه، مدیریت دیابت همچنان نیاز به توجه و کنترل دارد. به همین جهت استفاده از مواد غذایی فراسودمند در رژیم غذایی برای پیشگیری و کنترل دیابت اهمیت ویژه‌ای دارد. از جمله این مواد غذایی که از دیرباز به علت حضور ترکیبات سودمند و شاخص گلیسمی پایین مورد توجه بوده‌اند، خانواده قارچ‌ها هستند [2]. از قرن چهارم، مصرف قارچ گانودرما لوسیدوم به عنوان قارچ طولانی‌کننده عمر در بین چینی‌ها رواج داشته است و از برتری‌های مهم این قارچ می‌توان به اثر ضددیابتی آن اشاره کرد [3]. در کنار اثرات مفید متفاوتی که این قارچ داراست، مصرف این قارچ طبیعت مسمومیت‌زایی را در الگوهای حیوانی و انسانی نشان نداده است [4]. این قارچ اصالتاً یک قارچ شرقی است که مصرف آن برای نگهداری و بالا بردن سطح سلامت در چین، ژاپن و دیگر کشورهای آسیایی رواج داشته است [5]. مزایای مصرف این قارچ در بیماری‌های گوناگون نیز بررسی و مطالعه شده است. از اثرات این قارچ می‌توان به اثر تقویت‌کنندگی دستگاه ایمنی و درنتیجه کمک به درمان بدخیمی‌ها (در مطالعات انسانی و حیوانی) [6]، رویارویی با عفونت‌های ویروسی و باکتریایی [7] و اثرات محافظت‌کننده کبد [8] اشاره کرد. 
مطالعات متعدد حیوانی و مطالعات محدود انسانی به بررسی اثرات ضددیابتی این قارچ ارزشمند پرداخته‌اند. رویکرد بیشتر مطالعات، بررسی علت و مکانیسم‌های احتمالی متفاوت در اثرگذاری قارچ گانودرما در کنترل هیپرگلیسمی است که از آن جمله می‌توان به وجود پلی‌ساکاریدهای موجود در قارچ اشاره کرد که عمدتاً از راه بهبود میزان انسولین و تسهیل انتقال گلوکز سبب بهبود متابولیسم گلوکز می‌شوند [9]. پروتئوگلیکن‌ها و پپتیدهای این قارچ نیز با تأثیرگذاری بر گیرنده سیگنال‌های انسولین در کاهش استرس اکسیداتیو داخل سلولی مؤثر هستند [10, 11] که شاید نقش مؤثری در کنترل عوارض دیابت ایفا کنند. تری‌ترپنوئیدهای استخراج‌شده، مهارکننده آنزیم‌های آلدوز ردوکتاز و آلفا-گلوکوزیداز هستند که افزایش این دو آنزیم پیش‌بینی‌کننده عوارض دیابت است [12, 13]. عصاره‌های آبی و الکلی این قارچ نیز با افزایش تراوش انسولین و کاهش مقاومت گیرنده‌ها در درمان دیابت مؤثر بوده‌اند [14, 15]. 
با توجه به گرایش عموم مردم و تبلیغات گسترده نسبت به مصرف قارچ گانودرما لوسیدوم به صورت مکمل یا همراه با ترکیبات خوراکی در درمان بیماری‌ها از یک‌سو و شیوع رو به رشد دیابت از سوی دیگر، این مطالعه مروری تلاش می‌کند افزون بر شناساندن ترکیبات مؤثر این قارچ فراسودمند، به طور روشن به مرور اثرات و مکانیسم‌های احتمالی پودر و عصاره‌های آن در کنترل قند خون و دیابت بپردازد. همچنین اثرات کنترل‌کننده استرس اکسیداتیو و خاصیت ضدالتهابی آن که می‌تواند در کنترل عوارض هیپرگلیسمی مؤثر باشد نیز بیان خواهد شد.
مواد و روش‌ها
در نگارش این مقاله مروری، اثرات پودر، عصاره‌ها و ترکیبات مؤثر قارچ گانودرما لوسیدوم و مکانیسم‌های احتمالی با توجه به مرور مطالعات داخلی و خارجی بین سال‌های 2001 تا 2020 بررسی شدند. پایگاه‌های اطلاعاتی پابمد، اسکوپوس، مگ ایران، وب‌آو ساینس، گوگل اسکالر و مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی با کلیدواژه‌های ترکیبات فعال، قارچ گانودرما لوسیدوم، دیابت ملیتوس، هیپرگلیسمی، کارآزمایی بالینی و سندرم متابولیک (به تنهایی یا به صورت ترکیبی) مورد بررسی قرار گرفتند و نتایج هر مطالعه با ذکر نام نویسنده و سال انتشار، مدت، دُز و شیوه مصرف مکمل و مکانیسم‌های احتمالی در بخش‌های مختلف این مقاله بحث و بررسی شدند.
نتایج
ترکیبات اصلی قارچ گانودرما لوسیدوم
درصد وزنی بیشتر قارچ‌ها نزدیک 90 درصد آب است و مابقی شامل دیگر ترکیبات درشت‌مغذی و ریزمغذی‌هاست. در گونه‌ای از قارچ گانودرما لوسیدوم، ترکیبات اصلی شامل 1/8 درصد خاکستر، 26-28 درصد کربوهیدرات، 3-5 درصد چربی خام و 59 درصد فیبر خام و بین 7 تا 8 درصد پروتئین بودند [16]. قارچ گانودرما شامل بیش از چهارصد ترکیب فعال زیستی است که از آن میان می‌توان به ترپنوئید‌ها، استرول‌ها، استروئید‌ها، اسیدهای چرب، فنل‌ها، نوکلئوتیدها و مشتقات آن‌ها، گلیکوپروتئین‌ها و پلی‌ساکارید‌ها اشاره کرد. نکته حائز اهمیت آن است که این قارچ شامل تمامی اسید‌های آمینه ضروری بوده و به‌خصوص سرشار از دو اسیدآمینه لیزین و لوسین است. در همین حال، میزان اسیدهای چرب غیراشباع این قارچ با توجه به درصد پایین حجم کل چربی آن مزیت دیگر این قارچ به شمار می‌آید [8]. حدود صد نوع پلی‌ساکارید از بخش‌های مختلف این قارچ جدا شده که از مزیت‌های شناخته‌شده آن‌ها می‌توان به خواص آنتی‌اکسیدانی، تقویت‌کننده سیستم ایمنی و ضدباکتریایی اشاره کرد [17]. تری‌ترپنوئیدهای شناخته‌شده این قارچ نیز بالغ بر 140 نوع مختلف به صورت‌های گانودریک اسید و گانولوسیدیک اسید‌های متعدد هستند [18]. در بین ترکیبات نام‌برده، تا کنون سه ترکیب فعال پلی‌ساکارید‌ها، پروتئین‌های پیوسته به کربوهیدرات‌ها و تری‌ترپنوئیدها در کنترل قند خون نقش مؤثرتری داشته‌اند که درصد آن‌ها در گونه‌های مختلف این قارچ متفاوت است [19, 20]. سایر ترکیبات شناخته‌شده این قارچ در مقاله کی‌پور و همکاران به تفصیل نگاشته شده است [21].
اثر مصرف قارچ گانودرما لوسیدوم در درمان و کنترل دیابت
از دیرباز مطالعات مختلف به بررسی اثر قارچ گانودرما لوسیدوم در کنترل بیماری دیابت پرداخته‌اند. از آن میان، مطالعه‌ای در سال 1985 با بررسی اثر مصرف دو پلی‌ساکارید مشتق‌شده از بافت اندام بارده قارچ گانودرما لوسیدوم بر موش‌های دیابتی‌شده توسط آلوکسان نشان داد پس از مصرف 100 میلی‌گرم از پلی‌ساکاریدهای نام‌برده، میزان گلوکز خون و میزان گلیکوژن کبدی به طور معنی‌دار کاهش و سطح انسولین پلاسما افزایش یافت و مکمل‌یاری سبب کنترل آنزیم‌های متابولیزه‌کننده کبدی شد [22]. پس از آن، مطالعه‌ای در سال 2004 در بیماران دیابت نوع 2 نشان داد پس از مصرف کریستال پلی‌ساکاریدهای استخراج‌شده از قارچ گانودرما لوسیدوم، سطح گلوکز خون و میزان هموگلوبین گیکوزیله‌شده به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یافت [23]. مطالعات پسین نیز به بررسی اثر ضدگلیسمی کمپلکس این قارچ و سایر مواد پرداخته‌اند و تأثیر مفید آن‌ها را نیز در کنترل عوارض ناشی از دیابت گزارش کرده‌اند [11]. در این راستا، در جدول شماره 1، به مطالعات مختلف و متعدد حیوانی و مطالعات انسانی در مورد مصرف پودر، ترکیبات و عصاره‌های قارچ گانودرما در درمان هیپرگلیسمی و دیابت و مکانیسم اثر احتمالی آن‌ها اشاره شده است. 








در تمامی مطالعات، معیار استنتاج آماری 0/05>P بود.
مکانیسم اثر ترکیبات مختلف قارچ گانودرما لوسیدوم بر کنترل دیابت و هیپوگلیسمی
مطالعات مختلف نشان دادند یکی از موارد مؤثر در کنترل دیابت، پلی‌ساکارید‌های استخراج‌شده از قارچ گانودرما لوسیدوم هستند. دراین راستا فعالیت‌های گلوکوکیناز کبدی، فسفوفروکتوکیناز و گلوکز 6-فسفات دهیدروژناز تقویت شده و فعالیت گلیکوژن‌سنتتاز مهار می‌شود که این دو عامل سبب کاهش تولید گلوکز کبدی شده و از افزایش قند خون پیشگیری می‌کنند [49، 50]. این پلی‌ساکاریدها همچنین سبب کاهش mRNA در تولید آنزیم‌های گلیکوژنولیز و گلوکونئوژنز مانند گیلکوژن‌فسفوریلاز، فروکتوز 1 و 6-بیس‌فسفاتاز، فسفوانول پیروات کربوکسی‌کیناز و گلوکز 6-فسفاتاز می‌شوند [32].
پلی‌ساکاریدهای گانودرما لوسیدوم نیز می‌توانند با محافظت سلول‌های پانکراس از مرگ سلولی و ترمیم و ساخت دوباره سلول‌های β پانکراس با تنظیم Bcl-2 (یک پروتئین ضدمرگ سلولی) و PDX-1‌ (پروتئینی که سبب افزایش تولید سلول‌های β می‌شود) اثرات مفید هیپوگلیسمی ایفا کنند [51]. بازدارندگی پلی‌ساکاریدها از فعالیت NF-κB‌ نیز مکانیسم احتمالی دیگری است که در موش‌های دیابتی‌شده با آلوکسان مطرح شد [52].
گانودران B، گلیکان اصلی جداشده از گانودرماست که ساختار آن به صورت 1→β1 6→β1 دی-گلوکوپیرانوز است [53]. بررسی خواص مکانیسمی آن در کنترل قند خون و بهبود سطح انسولین پلاسما نشان داد اثر این ماده عمدتاً پس از سه تا هفت ساعت از مصرف آغاز می‌شود. گانودران B باعث بهبود مصرف گلوکز در بافت‌های محیطی و کبدی و افزایش شتاب متابولیسم گلوکز در کبد می‌شود. این ماده سبب برانگیختن فعالیت گلوکوکیناز کبدی، افزایش آنزیم گلوکز 6-فسفات‌دهیدروژناز و درنتیجه کاهش فعالیت گلوکز 6-فسفات می‌شود. این ماده با کاهش فعالیت گلیکوژن‌سنتتاز بدون تأثیر بر فعالیت فسفوریلاز A باعث کاهش اندوخته کبدی گلیکوژن شده و روی هم رفته کارکرد خود را با تحریک متابولیسم گلوکز در بافت‌ها مانند روده باریک و کبد اجرا کرده و تأثیری بر افزایش حساسیت سلول‌ها به انسولین نمی‌گذارد [22]. 
پروتئوگلیکن‌های موجود در قارچ گانودرما لوسیدوم به هفت بخش تقسیم می‌شوند که از بین آن‌ها FYGL‌ در دسته پنجم قرار دارد و نقش مهمی در کاهش قند خون و افزایش انسولین ایفا می‌کند [31]. FYGL به روش‌های مختلف (تصویر شماره 1) از جمله تأثیر بر آنزیم پروتئین تیروزین‌فسفاتاز 1B یا PTP1B نقش خود را ایفا می‌کند [31]. 

پیش‌بینی می‌شود PTP1B نقش بسیار مهمی در کنترل دیابت داشته و به صورت منفی تنظیم‌کننده سیگنال‌های گیرنده انسولین باشد و نیز بیان گیرنده واحدهای β انسولین را کاهش دهد [54]. FYGL نیز با اثر بر بیان پروتئین انتقال‌دهنده گلوکز 4 روی سلول‌های ماهیچه‌های اسکلتی و آدیپوسیت‌ها [34] و همین‌طور تأثیر بر بیان پروتئین انتقال‌دهنده گلوکز 2‌ کبدی [55] منجر به استفاده بیشتر سلول‌های عضلات و بافت چربی از گلوکز و کاهش برون‌ده گلوکز کبد به داخل خون می‌شود که در پایان به کاهش گلوکز سرمی می‌انجامد. با توجه به فعالیت آنتی‌اکسیدانی، FYGL توان ترمیم سلول‌های پانکراس در موش‌های دیابتی را دارد [34].
پروتئین استخراج‌شده از قارچ گانودرما لوسیدوم با نام لینگ‌زی 8‌ توان کاهش قند خون از طریق کاهش نفوذ لنفوسیت‌ها و افزایش شناخت پادتن انسولین در سلول‌های بتا و تنظیم فعالیت‌های سیستم ایمنی در جهت جلوگیری از ایجاد دیابت به واسطه تنظیم سلول‌های سیستم دفاعی را دارد. از تأثیرهای پروتئین LZ-8 بر سیستم دفاعی می‌توان تحریک سلول‌های تنظیم‌کننده +FOXP3 را نام برد که می‌تواند باعث تولید CD-18 وابسته به تولید اینترلوکین-2 و تحریک سلول‌های Treg از طریق تحریک سیگنال‌های پایین‌آورنده CD-45 شود [56]. 
تری‌ترپنوئید‌های موجود در قارچ گانودرما عبارت‌اند از گانودریک اسید C2، گانودریک اسید Df، گانودریک اسید C1، گانودرنیک اسید A و گانودرول B که خواص بازدارندگی بر تولید آلدوز ردوکتاز و آلفا-گلوکوزیداز دارند [43، 57]. با توجه به اینکه آلدوز ردوکتاز منجر به گرد آمدن سوربیتول و در پی آن بروز عوارض دیابت از جمله نوروپاتی، نفروپاتی و رتینوپاتی می‌شود، بنابراین تأثیر ضددیابتی انواع مختلف تری‌ترپنوئیید‌ها با توجه به ساختار آن‌ها در مطالعه ما و همکاران [57] نشان داده شده است. آلفا-گلوکوزیداز نیز باعث تبدیل دی‌ساکارید‌ها و اولیگوساکارید‌ها به گلوکز و قرار دادن آن‌ها در اپیتلیوم روده کوچک می‌شود؛ بنابراین مهار این ترکیبات از جذب گلوکز و درنهایت افزایش قند خون جلوگیری می‌کند [58].
خواص آنتی‌اکسیدانی قارچ گانودرما لوسیدوم و نقش ضددیابتی آن
پژوهش‌های مختلف نشان داده‌اند ترکیبات قارچ گانودرما لوسیدوم خواص آنتی‌اکسیدانی نیرومندی دارد تا این اندازه که حتی در بدخیمی با شرایط استرس اکسیداتیو، مصرف آن به عنوان داروی مکمل در کنار درمان‌های شیمی‌درمانی به کار گرفته شده است [5]. فعالیت آنتی‌اکسیدانی قسمت‌های مختلف جداشده از قارچ گانودرما به صورت In vitro با روش‌های مختلف از جمله فعالیت بازدارندگی با استفاده از 2 و 2 دی‌فنیل-1-پیکریل‌هیدرازیل و قدرت احیاکنندگی، توانایی شلاته کردن، فعالیت بازدارندگی رادیکال هیدروکسیل 2 و 2′-آزینو-بیس(3-اتیل‌بنزوتیازولین-6-سولفونیک‌اسید)، فعالیت بازدارندگی رادیکال سوپراکسید و فعالیت بازدارندگی پراکسید هیدروژن مورد ارزیابی قرار گرفت و بر اساس نتایج، پلی‌ساکارید‌های استخراج‌شده از این قارچ به صورت هموگلوکان و هتروگلوکان قابلیت آنتی‌اکسیدانی ویژه‌ای از خود نشان دادند [59]. مطالعه‌ای دیگر نیز قابلیت آنتی‌اکسیدانی عصاره پلی‌ساکارید این قارچ را به روش سطح پاسخ نشان داده و تأیید کرده است [60]. در ابتدای پیدایش این قارچ نشان داده شد تری‌ترپن‌های استخراج‌شده از آن حاوی مقادیری از گانودریک اسید، لوسیدنیک اسید B و گانودرمانون تریول با خواص آنتی‌اکسیدانی بالا هستند [61].
با توجه به این نکته که استرس اکسیداتیو همواره در پاتوژنز بیماری دیابت و عوارض مرتبط با آن نقش مؤثری دارد، آئوآچری و همکاران در مطالعه خود افزایش معنی‌دار سطح مالون ‌دی‌آلدئید، کاهش مقدار گلوتاتیون ، کاهش فعالیت G6PDH‌ به واسطه کاهش فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیداتیو گلوتاتیون‌پراکسیداز و گلوتاتیون‌ردوکتاز و تا حدی افزایش فعالیت سوپراکسید دیسموتاز را در بیماران دیابتی گزارش کردند و نشان دادند با افزایش میزان هموگلوبین گلوکوزیله HbA1c خون، فاکتور‌های استرس اکسیداتیو مذکور نیز در مبتلایان دیابت افزایش یافت [62].
در همین راستا، عصاره پروتئوگلیکن قارچ گانودرما FYGL منجر به افزایش آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و گلوتاتیون‌پرکسیداز شد [34، 35]. همین‌طور در موش‌های دیابتی‌شده با استرپتوزوتوسین، میزان آنتی‌اکسیدان‌های آنزیمی و غیرآنزیمی سرمی پس از درمان با پلی‌ساکاریدهای گانودرما به طور چشم‌گیر و وابسته به دوز مصرف افزایش یافت [27]. مصرف قارچ گانودرما لوسیدوم نیز با توجه به خواص آنتی‌اکسیدانی از طریق افزایش سوپراکسید دیسموتاز منگنز و فعالیت گلوتاتیون‌پراکسیداز بافتی باعث تسریع بهبود زخم ایجادشده ناشی از دیابت شد [63]. بنابراین این‌طور می‌توان نتیجه گرفت که مصرف قارچ گانودرما به واسطه دارا بودن خواص آنتی‌اکسیدانی در کنترل عوارض ناشی از دیابت نقش بسزایی دارد.
اثرات ضدالتهابی و ایمونولوژیک گانودرما لوسیدوم و نقش آن در کنترل عوارض مربوط به دیابت
بیماری دیابت با پیدایش وضعیت التهابی در بدن مرتبط است که خود موجب فعال شدن سیستم ایمنی داخلی می‌شود [64، 65]. مقادیر فاکتورهای التهابی اینترلوکین-6 ، فاکتور نکروزدهنده تومور آلفا و سطح پروتئین واکنش‌دهنده حاد در سرم موش‌های دیابتی‌شده با استرپتوزوتوسین افزایش یافت [66]. در بیماری دیابت نوع 2، واکنش‌های التهابی باعث گسترش بیماری و افزایش عوارض ناخواسته آن می‌شوند. واسطه‌های التهابی می‌توانند عملکرد سلول‌های β را مختل و همین‌طور باعث مرگ سلولی شوند که این عامل درنهایت منجر به کاهش حساسیت به انسولین و اختلال در دیواره‌های رگ‌های خون و سلول‌های بتای پانکراس می‌شود [67]. در مطالعه‌ای مصرف پلی‌ساکارید‌های گانودرما لوسیدوم در موش‌ها باعث کاهش سطوح TNF-α و IL-6 در چربی اپیدیدیم شد [68]. همچنین کریستال‌های پلی‌ساکارید این قارچ باعث تقویت سیستم ایمنی با بهبود سطح سیتوکین‌های IL-12 ،IL-6 ،‌IL-1‌ اینترفرون IFN-γ‌ و TNF-α در سلول‌های طحال موش شدند [69]. واکنش‌های ایمنی نظیر تغییر در نوع فنوتیپ لنفوسیت‌ها و کاهش سطح مارکر لنفوسیت B یعنی +CD45ra نیز عوارض بیماری دیابت را افزایش خواهد داد [70]. در این راستا، مصرف اسپور‌های قارچ گانودرما لوسیدوم باعث کاهش سطح نسبت +CD4+/CD8 لنفوسیت T و نیز کاهش مرگ لنفوسیت‌های نوع B در موش‌های دیابتی شد [71]. درنتیجه، خصوصیت تنظیم‌کننده سیستم ایمنی قارچ گانودرما لوسیدوم می‌تواند نقش بسزایی در کنترل عوامل التهابی دیابت داشته باشد. 
مقایسه مصرف قارچ گانودرما و داروهای کاهنده قند خون
در بین مطالعات حاضر، پنج مطالعه به مقایسه مصرف داروهای کاهنده خون و قارچ گانودرما لوسیدوم در نمونه‌های حیوانی پرداختند. نتایج حاصل از این مقایسه نشان داد مصرف پلی‌ساکارید‌های این قارچ با داروی متفورمین [29] و گلیبن کلامید [30] رقابت می‌کند. همچنین مصرف پروتئوگلیکن‌های گانودرما لوسیدوم [39] و عصاره قارچ گانودرما [41] تأثیرات مشابهی با متفورمین به جای گذاشت. اسید گانودریک مشتق‌شده از این قارچ نیز تأثیرات مشابهی با درمان با گلیبن کلامید در کنترل دیابت و عوارض آن در موش‌های دیابتی‌شده داشت [43].
بحث و نتیجه‌گیری
با توجه به شیوع رو به گسترش بیماری دیابت و بروز اختلالات متابولیسمی ناشی از آن، اخیراً توجه عموم به مصرف قارچ‌های خوراکی معطوف شده است. اثرات سودمند قارچ گانودرما لوسیدوم در کاهش قند خون و هموگلوبین گلیکوزیله با توجه به مکانیسم‌های شرح داده‌شده در مطالعات حیوانی به اثبات رسیده است، ولی از آنجایی که مطالعات محدود انسانی به بررسی مصرف اثر آن بر هیپرگلیسمی پرداخته‌اند و مکانیسم‌های احتمالی اندکی نیز در نمونه‌های انسانی پیشنهاد شده است، لازم است برای تکمیل ادعای تأثیرگذاری قارچ گانودرما در درمان دیابت، کارآزمایی بالینی بیشتری در این راستا انجام شود. باید خاطرنشان کرد به علت هتروژن نبودن نمونه‌ها، شیوه مکمل‌یاری و ترکیبات استخراج‌شده متفاوت، این تحقیق قادر به معرفی دُز مؤثر و چگونگی مصرف آن نخواهد بود. 
همین‌طور این مطالعه مروری پیشنهاد می‌کند با توجه به اثرات مشابه این قارچ با داروهای کاهنده خون، احتیاط‌های لازم در رابطه با هیپوگلیسمی احتمالی ناشی از مصرف هم‌زمان با داروهای مربوطه در بیماران مبتلا صورت پذیرد. در ضمن در کارآزمایی‌های بالینی تداخلات دارویی ـ غذایی این قارچ در سایر بیماری‌ها نیز باید مورد بررسی قرار گیرد. استفاده کاربردی از این قارچ در فرمولاسیون صنایع غذایی نیز می‌تواند راهگشایی در تولید غذاهای رژیمی و فراسودمند در ارتقای سطح سلامت جامعه و به‌خصوص بیماران دیابتی باشد. 

ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
هیچ داده‌ای در حمایت از نتیجه‌گیری ما در پژوهش حاضر ساخته و دستکاری نشده است. تمام مطالعات در دسترس در این زمینه برای بررسی گنجانده شده است.

حامی مالی
این تحقیق هیچ گونه کمک مالی از سازمان‌های تأمین مالی در بخش‌های عمومی ، تجاری یا غیرانتفاعی دریافت نکرد.

مشارکت نویسندگان
مفهوم‌سازی: منصوره سادات موجانی قمی؛ روش‌شناسی: منیره حاتمی؛ تنظیم داده‌ها، تهیه پیش‌نویس اصلی، نگارش، بررسی و ویراستاری: منصوره سادات موجانی قمی؛ بصری‌سازی، نظارت، اعتبارسنجی، تحقیق و منابع و مدیریت: همه نویسندگان.

تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان این مقاله تعارض منافع ندارد.

تشکر و قدردانی
نویسندگان از حمایت معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران، تشکر و قدردانی می‌کنند.
 

References
1.Danaei G, Finucane MM, Lu Y, Singh GM, Cowan MJ, Paciorek CJ, et al. National, regional, and global trends in fasting plasma glucose and diabetes prevalence since 1980: Systematic analysis of health examination surveys and epidemiological studies with 370 country-years and 2,7 million participants. The Lancet. 2011; 378(9785):31-40. [DOI:10.1016/S0140-6736(11)60679-X]
2.Perera PK, Li Y. Mushrooms as a functional food mediator in preventing and ameliorating diabetes. Functional Foods in Health and Disease. 2011; 1(4):161-71. [DOI:10.31989/ffhd.v1i4.133]
3.Kumar V, Yadav HK. Therapeutic potential of an edible macro-fungus: Ganoderma lucidum (Curtis) P. Karst. Indian Journal of Traditional Knowledge (IJTK). 2019; 18(4):702-13. http://op.niscair.res.in/index.php/IJTK/article/view/29004
4.Figlas D, Curvetto N. Medicinal mushroom reishi (ganoderma lucidum). Main toxicity and allergenicity studies. Dosage, Posology and Side Effects; 2010. https://www.semanticscholar.org/paper/1-MEDICINAL-MUSHROOM-REISHI-(-GANODERMA-LUCIDUM-)-.-Figlas-Curvetto/e9597183b2f3874d25e01811eeea4b4f5caa94fc
5.Wachtel-Galor S, Yuen J, Buswell JA, Benzie IFF. Ganoderma lucidum (Lingzhi or Reishi): A Medicinal Mushroom. In: Benzie IFF, Wachtel-Galor S, editors. Herbal Medicine: Biomolecular and Clinical Aspects. 2^th ed: Boca Raton (FL): CRC Press/Taylor & Francis; 2011.  https://books.google.com/books/about/Herbal_Medicine.html?id=7WDgesSflScC&source=kp_book_description
6.Yuen JWM, Gohel MDI. The dual roles of Ganoderma antioxidants on urothelial cell DNA under carcinogenic attack. Journal of Ethnopharmacology. 2008; 118(2):324-30. [DOI:10.1016/j.jep.2008.05.003] [PMID]
7.Hijikata Y, Yamada S, Yasuhara A. Herbal mixtures containing the mushroom Ganoderma lucidum improve recovery time in patients with herpes genitalis and labialis. Journal of Alternative and Complementary Medicine (New York, N.Y.). 2007; 13(9):985-7. [DOI:10.1089/acm.2006.6297] [PMID]
8.Lakshmi B, Ajith TA, Jose N, Janardhanan KK. Antimutagenic activity of methanolic extract of Ganoderma lucidum and its effect on hepatic damage caused by benzo[a]pyrene. Journal of Ethnopharmacology. 2006; 107(2):297-303. [DOI:10.1016/j.jep.2006.03.027] [PMID]
9.Liu Y, Li Y, Zhang W, Sun M, Zhang Z. Hypoglycemic effect of inulin combined with ganoderma lucidum polysaccharides in T2DM rats. Journal of Functional Foods. 2019; 55:381-90. [DOI:10.1016/j.jff.2019.02.036]
10.Liang H, Pan Y, Teng Y, Yuan S, Wu X, Yang H, et al. A proteoglycan extract from Ganoderma Lucidum protects pancreatic beta-cells against STZ-induced apoptosis. Bioscience, Biotechnology, and Biochemistry. 2020; 84(12):2491-8. [DOI:10.1080/09168451.2020.1805718] [PMID]
11.Heriansyah T, Nurwidyaningtyas W, Sargowo D, Tjahjono CT, Wihastuti TA. Polysaccharide peptide (PsP) Ganoderma lucidum: A potential inducer for vascular repair in type 2 diabetes mellitus model. Vascular Health and Risk Management. 2019; 15:419-27. [DOI:10.2147/VHRM.S234754] [PMID] [PMCID]
12.Fatmawati S, Kondo R, Shimizu K. Structure-activity relationships of lanostane-type triterpenoids from Ganoderma lingzhi as alpha-glucosidase inhibitors. Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters. 2013; 23(21):5900-3. [DOI:10.1016/j.bmcl.2013.08.084] [PMID]
13.Fatmawati S, Kurashiki K, Takeno S, Kim YU, Shimizu K, Sato M, et al. The inhibitory effect on aldose reductase by an extract of Ganoderma lucidum. Phytotherapy Research: PTR. 2009; 23(1):28-32. [DOI:10.1002/ptr.2425] [PMID]
14.Seto SW, Lam TY, Tam HL, Au ALS, Chan SW, Wu JH, et al. Novel hypoglycemic effects of Ganoderma lucidum water-extract in obese/diabetic (+ db/+ db) mice. Phytomedicine. 2009; 16(5):426-36. [DOI:10.1016/j.phymed.2008.10.004] [PMID]
15.Bach EE, Hi EMB, Martins AMC, Nascimento PAM, Wadt NSY. Hypoglicemic and hypolipedimic effects of ganoderma lucidum in streptozotocin-induced diabetic rats. Medicines. 2018; 5(3):78. [DOI:10.3390/medicines5030078] [PMID] [PMCID]
16.Mau JL, Lin HC, Chen CC. Non-volatile components of several medicinal mushrooms. Food Research International (Ottawa, Ont.). 2001; 34(6):521-6. [DOI:10.1016/S0963-9969(01)00067-9]
17.Badalyan SM, Gharibyan NG, Kocharyan AE. [Perspective in usage of bioactive substances of medicinal mushrooms in pharmaceutical and cosmetic industy (Persian)]. International Journal of Medicinal Mushrooms. 2007; 9(3):275. https://www.sid.ir/en/journal/ViewPaper.aspx?ID=380495
18.Nishitoba T, Sato H, Sakamura S. Novel mycelia components, Ganoderic acid Mg, Mh, Mi, Mj and Mk from the fungus Ganoderma lucidum. Agricultural and Biological Chemistry. 1987; 51(4):1149-53. [DOI:10.1271/bbb1961.51.1149]
19.Boh B, Berovic M, Zhang J, Zhi-Bin L. Ganoderma lucidum and its pharmaceutically active compounds. Biotechnology Annual Review. 2007; 13:265-301. [DOI:10.1016/S1387-2656(07)13010-6]
20.Zhou X, Lin J, Yin Y, Zhao J, Sun X, Tang K. Ganodermataceae: Natural products and their related pharmacological functions. The American Journal of Chinese Medicine. 2007; 35(4):559-74. [DOI:10.1142/S0192415X07005065] [PMID]
21.Kei Pour S, Riahi H, Rafati H. [Review of biological bioactive copmounds and treatment charactristics of ganoderma lucidum (Persian)]. Journal of Medicinal Plants Research. 2012; 12(46):13-24. http://jmp.ir/article-1-85-fa.html
22.Hikino H, Ishiyama M, Suzuki Y, Konno C. Mechanisms of hypoglycemic activity of ganoderan B: A glycan of Ganoderma lucidum fruit body. Planta Medica. 1989; 55(5):423-8. [DOI:10.1055/s-2006-962057]
23.Gao Y, Lan J, Dai X, Ye J, Zhou S. A phase I/II study of Ling Zhi mushroom Ganoderma lucidum (W. Curt.: Fr.) Lloyd (Aphyllophoromycetideae) extract in patients with type II diabetes mellitus. International Journal of Medicinal Mushrooms. 2004; 6(1). [DOI:10.1615/IntJMedMushr.v6.i1.30]
24.Cha JY, Jeon BS, Park JW, Shin GG, Kim BK, Kim HK, et al. Hypoglycemic effect of mushroom fermented milk in streptozotocin-induced diabetic rats. Journal of Life Science. 2004; 14(4):676-82. [DOI:10.5352/JLS.2004.14.4.676]
25.Zhang HN, Lin ZB. Hypoglycemic effect of Ganoderma lucidum polysaccharides. Acta Pharmacologica Sinica. 2004; 25(2):191-5. [PMID]
26.Mohammed A, Adelaiye AB, Abubakar MS, Abdurahman EM. Effects of aqueous extract of Ganoderma lucidum on blood glucose levels of normoglycemic and alloxan-induced diabetic wistar rats. Journal of Medicinal Plants Research. 2007; 1(2):34-7. https://academicjournals.org/journal/JMPR/article-abstract/C778D1714880
27.Jia J, Zhang X, Hu YS, Wu Y, Wang QZ, Li NN, et al. Evaluation of in vivo antioxidant activities of Ganoderma lucidum polysaccharides in STZ-diabetic rats. Food Chemistry. 2009; 115(1):32-6. [DOI:10.1016/j.foodchem.2008.11.043]
28.Oluba OM, Onyeneke EC, Ojieh GC, Idonije BO. Evaluation of the hypoglycemic effect of aqueous extract of Ganoderma lucidum on STZ-induced diabetic wistar rats. Annals of Biological Research. 2010; 1(3):41-9. https://www.cabdirect.org/cabdirect/abstract/20103302435
29.Teng BS, Wang CD, Zhang D, Wu JS, Pan D, Pan LF, et al. Hypoglycemic effect and mechanism of a proteoglycan from Ganoderma lucidum on streptozotocin-induced type 2 diabetic rats. European Review for Medical and Pharmacological Sciences. 2012; 16(2):166-75. [PMID]
30.Li F, Zhang Y, Zhong Z. Antihyperglycemic effect of Ganoderma lucidum polysaccharides on streptozotocin-induced diabetic mice. International Journal of Molecular Sciences. 2011; 12(9):6135-45. [DOI:10.3390/ijms12096135] [PMID] [PMCID]
31.Teng B-S, Wang C-D, Yang H-J, Wu J-S, Zhang D, Zheng M, et al. A protein tyrosine phosphatase 1B activity inhibitor from the fruiting bodies of Ganoderma lucidum (Fr.) Karst and its hypoglycemic potency on streptozotocin-induced type 2 diabetic mice. Journal of Agricultural and Food Chemistry. 2012; 59(12):6492-500. [DOI:10.1021/jf200527y] [PMID]
32.Xiao C, Wu QP, Cai W, Tan JB, Yang XB, Zhang JM. Hypoglycemic effects of Ganoderma lucidum polysaccharides in type 2 diabetic mice. Archives of Pharmacal Research. 2012; 35(10):1793-801. [DOI:10.1007/s12272-012-1012-z] [PMID]
33.Shafiee-Nick R, Parizadeh SMR, Zokaei N, Ghorbani A. Effect of Ganoderma lucidum hydroalcoholic extract on insulin release in rat-isolated pancreatic islets. Avicenna Journal of Phytomedicine. 2012; 2(4):206-11. [DOI:10.22038/AJP.2012.110]
34.Pan D, Zhang D, Wu J, Chen C, Xu Z, Yang H, et al. Antidiabetic, antihyperlipidemic and antioxidant activities of a novel proteoglycan from Ganoderma lucidum fruiting bodies on db/db mice and the possible mechanism. PloS One. 2013; 8(7):e68332. [DOI:10.1371/journal.pone.0068332] [PMID] [PMCID]
35.Pan D, Zhang D, Wu J, Chen C, Xu Z, Yang H, et al. A novel proteoglycan from Ganoderma lucidum fruiting bodies protects kidney function and ameliorates diabetic nephropathy via its antioxidant activity in C57BL/6 db/db mice. Food and Chemical Toxicology. 2014; 63:111-8. [DOI:10.1016/j.fct.2013.10.046] [PMID]
36.Wang F, Zhou Z, Ren X, Wang Y, Yang R, Luo J, et al. Effect of Ganoderma lucidum spores intervention on glucose and lipid metabolism gene expression profiles in type 2 diabetic rats. Lipids in Health and Disease. 2015; 14:49. [DOI:10.1186/s12944-015-0045-y] [PMID] [PMCID]
37.Chang CJ, Lin CS, Lu CC, Martel J, Ko YF, Ojcius DM, et al. Ganoderma lucidum reduces obesity in mice by modulating the composition of the gut microbiota. Nature Communications. 2015; 6:7489. [DOI:10.1038/ncomms8489] [PMID] [PMCID]
38.Xiao C, Wu Q, Zhang J, Xie Y, Cai W, Tan J. Antidiabetic activity of Ganoderma lucidum polysaccharides F31 down-regulated hepatic glucose regulatory enzymes in diabetic mice. Journal of Ethnopharmacology. 2017; 196:47-57. [DOI:10.1016/j.jep.2016.11.044] [PMID]
39.Yang Z, Chen C, Zhao J, Xu W, He Y, Yang H, et al. Hypoglycemic mechanism of a novel proteoglycan, extracted from Ganoderma lucidum, in hepatocytes. European journal of pharmacology. 2018; 820:77-85. [DOI:10.1016/j.ejphar.2017.12.020] [PMID]
40.Ratnaningtyas NI, Hernayanti H, Andarwanti S, Ekowati N, Purwanti ES, Sukmawati D. Effects of ganoderma lucidum extract on diabetic rats. Biosaintifika: Journal of Biology & Biology Education. 2018; 10(3):642-7. [DOI:10.15294/biosaintifika.v10i3.15356]
41.Eroglu HA, Beytut E. Effect of Ganoderma lucidum polysaccharides on oxidative damage in liver of STZ-diabetic rats. Biomedical Research. 2018; 29(18):3436-43. [DOI:10.4066/biomedicalresearch.29-18-831]
42.Li L, Xu JX, Cao YJ, Lin YC, Guo WL, Liu JY, et al. Preparation of Ganoderma lucidum polysaccharide‒chromium (III) complex and its hypoglycemic and hypolipidemic activities in high-fat and high-fructose diet-induced pre-diabetic mice. International Journal of Biological Macromolecules. 2019; 140:782-93. [DOI:10.1016/j.ijbiomac.2019.08.072] [PMID]
43.Ren L. Protective effect of ganoderic acid against the streptozotocin induced diabetes, inflammation, hyperlipidemia and microbiota imbalance in diabetic rats. Saudi Journal of Biological Sciences. 2019; 26(8):1961-72. [DOI:10.1016/j.sjbs.2019.07.005] [PMID] [PMCID]
44.Chen M, Xiao D, Liu W, Song Y, Zou B, Li L, et al. Intake of Ganoderma lucidum polysaccharides reverses the disturbed gut microbiota and metabolism in type 2 diabetic rats. International Journal of Biological Macromolecules. 2020; 155:890-902. [DOI:10.1016/j.ijbiomac.2019.11.047] [PMID]
45.Huang CH, Lin WK, Chang SH, Tsai GJ. Evaluation of the hypoglycaemic and antioxidant effects of submerged Ganoderma lucidum cultures in type 2 diabetic rats. Mycology. 2020. [DOI:10.1080/21501203.2020.1733119]
46.Chu TT, Benzie IF, Lam CW, Fok BS, Lee KK, Tomlinson B. Study of potential cardioprotective effects of Ganoderma lucidum (Lingzhi): Results of a controlled human intervention trial. British Journal of Nutrition. 2012; 107(7):1017-27. [DOI:10.1017/S0007114511003795] [PMID]
47.Klupp NL, Kiat H, Bensoussan A, Steiner GZ, Chang DH. A double-blind, randomised, placebo-controlled trial of Ganoderma lucidum for the treatment of cardiovascular risk factors of metabolic syndrome. Scientific Reports. 2016; 6:29540. [DOI:10.1038/srep29540] [PMID] [PMCID]
48.Zhu LF, Yao Y, Ahmad Z, Chang MW. Development of Ganoderma lucidum spore powder based proteoglycan and its application in hyperglycemic, antitumor and antioxidant function. Process Biochemistry. 2019; 84:103-11. [DOI:10.1016/j.procbio.2019.05.025]
49.Agius L. New hepatic targets for glycaemic control in diabetes. Best practice and research. Clinics in Endocrinology and Metabolism. 2007; 21(4):587-605. [DOI:10.1016/j.beem.2007.09.001] [PMID]
50.McCormack JG, Westergaard N, Kristiansen M, Brand CL, Lau J. Pharmacological approaches to inhibit endogenous glucose production as a means of anti-diabetic therapy. Current Pharmaceutical Design. 2001; 7(14):1451-74. [DOI:10.2174/1381612013397393] [PMID]
51.Oliver-Krasinski JM, Kasner MT, Yang J, Crutchlow MF, Rustgi AK, Kaestner KH, et al. The diabetes gene Pdx1 regulates the transcriptional network of pancreatic endocrine progenitor cells in mice. The Journal of Clinical Investigation. 2009; 119(7):1888-98. [DOI:10.1172/JCI37028] [PMID] [PMCID]
52.Zhang HN, He JH, Yuan L, Lin ZB. In vitro and in vivo protective effect of Ganoderma lucidum polysaccharides on alloxan-induced pancreatic islets damage. Life Sciences. 2003; 73(18):2307-19. [DOI:10.1016/S0024-3205(03)00594-0]
53.Tomoda M, Gonda R, Kasahara Y, Hikino H. Glycan structures of ganoderans b and c, hypoglycemic glycans of ganoderma lucidum fruit bodies. Phytochemistry. 1986; 25(12):2817-20. [DOI:10.1016/S0031-9422(00)83748-6]
54.Feldhammer M, Uetani N, Miranda-Saavedra D, Tremblay ML. PTP1B: a simple enzyme for a complex world. Critical Reviews in Biochemistry and Molecular Biology. 2013; 48(5):430-45. [DOI:10.3109/10409238.2013.819830] [PMID]
55.Oka Y, Asano T, Shibasaki Y, Lin JL, Tsukuda K, Akanuma Y, et al. Increased liver glucose-transporter protein and mRNA in streptozocin-induced diabetic rats. Diabetes. 1990; 39(4):441-6. [DOI:10.2337/diabetes.39.4.441] [PMID]
56.Hsu HY, Kuan YC, Lin TY, Tsao SM, Hsu J, Ma LJ, et al. Reishi protein LZ-8 induces FOXP3+ treg expansion via a CD45-dependent signaling pathway and alleviates acute intestinal inflammation in mice. Journal of Evidence-Based Complementary & Alternative Medicine. 2013; 2013:51342. [DOI:10.1155/2013/513542] [PMID] [PMCID]
57.Ma HT, Hsieh JF, Chen ST. Anti-diabetic effects of Ganoderma lucidum. Phytochemistry. 2015; 114:109-13. [DOI:10.1016/j.phytochem.2015.02.017] [PMID]
58.Fatmawati S, Shimizu K, Kondo R. Ganoderol B: A potent alphaglucosidase inhibitor isolated from the fruiting body of Ganoderma lucidum. Phytomedicine. 2011; 18(12):1053-5. [DOI:10.1016/j.phymed.2011.03.011] [PMID]
59.Ferreira ICFR, Heleno SA, Reis FS, Stojkovic D, Queiroz MJRP, Vasconcelos MH, et al. Chemical features of Ganoderma polysaccharides with antioxidant, antitumor and antimicrobial activities. Phytochemistry. 2015; 114:38-55. [DOI:10.1016/j.phytochem.2014.10.011] [PMID]
60.Kan Y, Chen T, Wu Y, Wu J, Wu J. Antioxidant activity of polysaccharide extracted from Ganoderma lucidum using response surface methodology. International Journal of Biological Macromolecules. 2015; 72:151-7. [DOI:10.1016/j.ijbiomac.2014.07.056] [PMID]
61.Zhu M, Chang Q, Wong LK, Chong FS, Li RC. Triterpene antioxidants from Ganoderma lucidum. Phytotherapy Research: An International Journal Devoted to Pharmacological and Toxicological Evaluation of Natural Product Derivatives. 1999; 13(6):529-31. [DOI:10.1002/(SICI)1099-1573(199909)13:63.0.CO;2-X]
62.Aouacheri O, Saka S, Krim M, Messaadia A, Maidi I. The investigation of the oxidative stress-related parameters in type 2 diabetes mellitus. Canadian Journal of Diabetes. 2015; 39(1):44-9. [DOI:10.1016/j.jcjd.2014.03.002] [PMID]
63.Tie L, Yang HQ, An Y, Liu SQ, Han J, Xu Y, et al. Ganoderma lucidum polysaccharide accelerates refractory wound healing by inhibition of mitochondrial oxidative stress in type 1 diabetes. Cellular Physiology and Biochemistry. 2012; 29(3-4):583-94. [DOI:10.1159/000338512] [PMID]
64.Garcia C, Feve B, Ferre P, Halimi S, Baizri H, Bordier L, et al. Diabetes and inflammation: fundamental aspects and clinical implications. Diabetes & Metabolism. 2010; 36(5):327-38. [DOI:10.1016/j.diabet.2010.07.001] [PMID]
65.Mojani MS, Sarmadi VH, Vellasamy S, Sandrasaigaran P, Rahmat A, Peng LS, et al. Evaluation of metabolic and immunological changes in streptozotocin-nicotinamide induced diabetic rats. Cellular Immunology. 2014; 289(1-2):145-9. [DOI:10.1016/j.cellimm.2014.04.004] [PMID]
66.Mojani MS, Rahmat A, Ramasamy R, Akhavan Hejazi SM. Palm Tocotrienols and α-Tocopherol Attenuate inflammatory biomarkers in streptozotocin-induced diabetic rats. Current Topics in Nutraceutical Research. 2012; 10(2):117-22. https://www.researchgate.net/publication/297295717_
67.Donath MY, Størling J, Maedler K, Mandrup-Poulsen T. Inflammatory mediators and islet β-cell failure: a link between type 1 and type 2 diabetes. Journal of Molecular Medicine. 2003; 81(8):455-70. [DOI:10.1007/s00109-003-0450-y] [PMID]
68.Xu S, Dou Y, Ye B, Wu Q, Wang Y, Hu M, et al. Ganoderma lucidum polysaccharides improve insulin sensitivity by regulating inflammatory cytokines and gut microbiota composition in mice. Journal of Functional Foods. 2017; 38:545-52. [DOI:10.1016/j.jff.2017.09.032]
69.Chen HS, Tsai YF, Lin S, Lin CC, Khoo KH, Lin CH, et al. Studies on the immuno-modulating and anti-tumor activities of Ganoderma lucidum (Reishi) polysaccharides. Bioorganic & Medicinal Chemistry. 2004; 12(21):5595-601. [DOI:10.1016/j.bmc.2004.08.003] [PMID]
70.Mojani MS, Rahmat A, Akhavan Hejazi SM, Ramasamy R, Sarmadi VH, Sandrasaigaran P, et al. Metabolic and immunologic alterations of ginger rhizome among streptozotocin-Nicotinamide induced diabetic rats. Malaysian Journal of Nutrition. 2016; 22(3):421-32. https://nutriweb.org.my/mjn/publication/22-4/j.pdf                   
71.Qi G, Hua H, Gao Y, Lin Q, Yu GY. Effects of Ganoderma lucidum spores on sialoadenitis of nonobese diabetic mice. Chinese medical journal. 2009; 122(5):556-60. [PMID]