مقدمه
امروزه سرطان‌ها به‌منزله بیماری شایع و کشنده چالشی بزرگ برای جوامع گوناگون محسوب شده و دومین عامل مرگ‌ومیر افراد زیر 70 سال در جهان هستند. در این راستا، سرطان مری هفتمین سرطان شایع و ششمین عامل مرگ ناشی از سرطان در جهان بوده و میزان شیوع آن در ایران نیز زیاد است [1]. با وجود اینکه از دیدگاه هیستولوژیکی، دو نوع اصلی از سرطان مری شامل کارسینومای سلول سنگ‌فرشی مری و آدنوکارسینومای مری وجود دارد، اما بیش از 90 درصد این سرطان از نوع کارسینومای سلول سنگ‌فرشی است. میزان بروز این سرطان در مناطق گوناگون دنیا، متفاوت بوده و بالاترین میزان وقوع آن در منطقه کمربند آسیایی سرطان مری مشاهده شده است که شامل نواحی جنوب شرقی و مرکزی آسیا و از جمله کشور ایران است [2]. این سرطان در ایران، دومین سرطان شایع در مردان بوده و جایگاه سوم را در بین زنان ایرانی داراست و شیوع آن در نواحی شمالی ایران به ویژه استان گلستان و منطقه بندر ترکمن زیاد است [3]. رایج‌ترین روش‌های درمانی برای سرطان مری شامل شیمی درمانی، پرتو درمانی و جراحی برای برداشت بافت توموری است. با این وجود، تشخیص این سرطان در مراحل پیشرفته بیماری صورت گرفته و میزان بقای پنج ساله بیماران پس از درمان بسیار کم بوده و میزان مرگ بیماران پس از تشخیص بیش از 85 درصد است [4، 5]. با وجود مطالعات صورت‌گرفته و تعیین نقش عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز این سرطان، هنوز مکانیسم بیماری‌زایی آن دقیقاً مشخص نشده است. لذا شناسایی تغییرات مولکولی مؤثر در سرطان مری برای ارائه روش‌های دقیق‌تر تشخیص و درمان اهمیت ویژه‌ای دارد.
یکی از تغییرات اپی‌ژنتیکی مؤثر در روند سرطان‌زایی، تغییر در الگوی بیان miRNAهاست. miRNAها مولکول‌های RNA کوچک و غیرکدکننده هستند که در بسیاری از فرایندهای فیزیولوژیکی و سلولی نقش تنطیمی دارند. نقش اصلی miRNAها در سلول، تنظیم بیان ژن پس از فرایند رونویسی است و از طریق اتصال به مناطق 3’-UTR در رونوشت‌ها، سبب توقف فرایند ترجمه و یا تجزیه رونوشت می‌شوند. بر اساس مطالعات مختلف، تغییرات بیان miRNAها در ایجاد بیماری‌های گوناگون و از جمله سرطان‌ها مؤثر است [6]. به علاوه، برخی مطالعات نشان داده‌اند که الگوی بیانی این مولکول‌ها می‌تواند به شکل بیومارکرهایی در سرطان‌ها کارآرایی داشته باشد [7]. از این رو امروزه مطالعات زیادی برای شناسایی و معرفی بیومارکرهای miRNA انجام می‌گیرد تا بتوان آن‌ها را جایگرین روش‌های تشخیصی تهاجمی برای سرطان‌ها و از جمله سرطان مری کرد. بیومارکرهای خونی اغلب برای تشخیص مراحل اولیه سرطان سلول سنگ‌فرشی مری کاربرد دارند. الگوی بیان miRNAها در سرطان‌های گوناگون متفاوت بوده و علاوه بر آن، با پارامترهایی چون خصوصیات هیستولوژیکی تومور، شدت بیماری، علائم بالینی و چگونگی پاسخ به شیمی درمانی نیز مرتبط است [8]. بنابراین شناسایی و تعیین انواع miRNAهای دخیل در ایجاد سرطان مری علاوه بر آشکار نمودن بخشی از مکانیسم‌های مولکولی این سرطان، برای معرفی بیومارکرهای کاربردی هم حائز اهمیت است. بر این اساس در این مطالعه تغییرات بیان miRNA-138 در بافت توموری و نرمال بیماران مبتلا به سرطان سلول سنگ‌فرشی مری مطالعه شد و ارتباط آن با پارامترهای کلینیکی بیماران نیز ارزیابی گردید.
روش‌ها
نمونه‌های بافتی: در این مطالعه، نمونه‌های بافت توموری مری به همراه بخشی از بافت نرمال مجاور از بیماران مبتلا به سرطان سلول سنگ‌فرشی مری که تحت عمل جراحی برداشتن تومور  قرار گرفته‌اند، به دست آمد. این پژوهش، در آزمایشگاه دانشگاه پیام نور در سال 1399 انجام شد و برای انجام آن 35 نمونه بافت توموری سرطان مری و بافت نرمال مجاور از بیماران مراجعه‌کننده به بیمارستان امام خمینی تهران جمع‌آوری شد. بیماران شامل 18 مرد و 17 زن بودند. محدوده سنی بیماران 47 تا 88 سال با میانگین سنی 64 سال بوده، همچنین 11 نمونه توموری دارای متاستاز و 24 نمونه فاقد متاستاز بوده‌اند. از نظر درجه تمایز تومورها نیز 17 نمونه در وضعیت Poor Differentiated و 7  نمونه در وضعیت Moderate Differentiated و 11 نمونه در وضعیت Well Differentuated بوده‌اند.
همه نمونه‌های بافتی بلافاصله پس از عمل جراحی دریافت شده و پس از قرارگیری در ظرف محتوی ازت مایع به آزمایشگاه منتقل شدند. نمونه‌های جمع‌آوری‌شده تا زمان استفاده برای استخراج RNA، در دمای 80- درجه نگهداری شدند. بررسی‌ها و آزمایشات پاتولوژیکی برای تأیید منشا بافتی نمونه‌ها و تعیین نوع کارسینومای سلول سنگ‌فرشی مری انجام شد.
استخراج RNA: برای استخراج RNA کل از نمونه‌های بافت توموری و نرمال، از معرف TriPure (Roche, Mannheim,Germany) استفاده شده و مراحل کار بر اساس پروتکل مربوطه انجام گردید. به این منظور، 1 میلی‌لیتر معرف TriPure به حدود 100 میلی‌گرم نمونه بافتی هموژنیزه‌شده اضافه گردید و سپس به مدت 5 دقیقه در دمای اتاق انکوبه شد. پس از آن 200 میکرولیتر کلروفرم به نمونه اضافه شده و پس از 15 ثانیه تکان شدید و 2 تا 15 دقیقه انکوباسیون در دمای اتاق، نمونه به مدت 15 دقیقه در g 12000 و در دمای C° 4 سانتریفیوژ شد. سپس فاز رویی محتوی RNA جدا شده و به ویال دیگر منتقل گشت و به میزان هم حجم محلول، به آن ایزوپروپانل اضافه شد. سپس 10 دقیقه در دمای اتاق انکوبه شده و پس از آن 10 دقیقه در g 12000 و در دمای C°4 سانتریفیوژ گردید تا RNA رسوب کند. رسوب RNA پس از شست‌وشو با اتانول 75 درصد، در 20 میکرولیتر آب DEPC حل شده و به مدت 10 الی 15 دقیقه در دمای C°55 انکوبه شد. در ادامه، برای برطرف کردن آلودگی احتمالی با DNA ژنومی، RNA به‌دست‌آمده با محلول DNAase عاری از RNAase (Fermentase INC, MD, USA) تیمار گردید.
سنتز cDNA و انجام Real time RT-PCR: سنتز cDNA با استفاده از کیت miScript II RT Kit (Qiagen, Hilden, Germany) و بر اساس پروتکل مربوطه انجام شد. بر این اساس، فرایند پلی آدنیله شدن انتهای miRNAها توسط آنزیم پلی A پلیمراز و سپس سنتز cDNA توسط پرایمر oligo-dT و آنزیم ترانس کریپتاز معکوس به موازات هم و در یک مخلوط واکنش انجام شد. به این منظور، مخلوط واکنش در حجم نهایی 20 میکرولیتر شامل 4 میکرولیتر بافر 5x miScript HiFlex ، 2 میکرولیتر 10x miScript Nucleics Mix، 2 میکرو لیتر  miScript Reverse Transcriptase Mix، 1 میکروگرم RNA کل استخراج شده و مقدار لازم RNase-free water تهیه گردید. سپس مخلوط واکنش به مدت 60 دقیقه در دمای 37 درجه انکوبه شده و متعاقبا برای توقف عمل سنتز، به مدت 5 دقیقه در دمای 95 درجه قرار گرفت.
بعد از سنتز cDNA، سنجش میزان بیان miRNA-138 طی واکنش real time PCR انجام شد. این واکنش با استفاده از کیت miScript SYBR Green kit (Qiagen, Hilden, Germany) و به همراه توالی پرایمر اختصاصی miRNA-138  انجام شد. پرایمر اختصاصی miRNA-138 که مشابه توالی این miRNA است به‌منزله پرایمر Forward و پرایمر Universal که منطبق بر توالی ثابت اضافه شده در انتهای cDNA سنتز شده است، به‌منزله پرایمر Reverse استفاده شد. مخلوط واکنش در حجم نهایی 25 میکرولیتر شامل 10 میکرولیتر بافر SYBER Green Master Mix، 2 میکرولیتر پرایمر Forward، 2 میکرولیتر پرایمر Reverse (miScript Universal Primer)، 2 میکرولیتر cDNA و حجم مناسبی آب عاری از Rnase آماده شد. واکنش real time PCR در دستگاه LightCycler 4 (Roach, Basel, Switzerland) انجام شد. همچنین از ژن RNU6B (MiScript PCR Control, Qiagen,Hilden,Germany) به‌عنوان کنترل داخلی بیان ژن و برای نرمالیزه کردن بیان ژن استفاده و همه واکنش‌های PCR در سه سری جداگانه انجام شد. در ادامه، براساس داده‌های حاصل از واکنش real time PCR و تعیین میزان CT مربوط به ژن هدف (miRNA-138) و ژن کنترل داخلی (RNU6B)، میزان CT) ΔCT کنترلCT –  ژن هدف = ΔCT ) به دست آمده و تغییرات بیان (fold change) با استفاده از فرمول 2-ΔΔCT محاسبه شد.
آنالیز آماری: برای بررسی نتایج و ارزیابی میزان بیان miRNA-138 از نرم‌افزار Spss نسخه 20 استفاده شد. مقایسه بیان miRNA-138 در بافت توموری و نرمال و نیز ارتباط بین میزان کاهش بیان miRNA-138 با پارامترهای کلینیکی و پاتولوژیکی بیماران با آزمون مربع کای پیرسون (Pearson’s chi-squared test) ارزیابی شد. سطح معنی‌داری ارزش P کمتر از 0/05 در نظر گرفته شد. 
نتایج
در این مطالعه میزان بیان miRNA-138 در سرطان سلول سنگ‌فرشی مری سنجش و ارزیابی شد. به این منظور، مجموعاً از 35 نمونه بافت توموری بیماران مبتلا به سرطان مری به همراه بافت نرمال مجاور آن استفاده شد. بیماران شامل 18 مرد و 17 زن بودند. محدوده سنی بیماران 47 تا 88 سال با میانگین سنی 64 سال (8/3±‌64) بوده است (جدول شماره 1). 


نتایج ارزیابی real time RT-PCR نشان داده است که سطح بیان miRNA-138 در بافت توموری مری در مقایسه با بافت نرمال مری به طور معنی‌داری کاهش یافته است (05/P<0) (تصویر شماره 1).

بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، در نمونه‌های بافت توموری، بیان miRNA-138 به طور متوسط حدود 69 درصد  (10/2±‌69) کمتر از نمونه‌های بافت نرمال مری مشاهده است.
نمونه‌های توموری بر اساس میزان کاهش بیان miRNA-138 و با در نظر گرفتن میزان متوسط کاهش بیان 69 درصد به عنوان حد مرزی، به دو گروه تقسیم شدند: نمونه‌هایی که بیشتر از 69 درصد (69<‌%) کاهش بیان داشته‌اند و نمونه‌هایی که کمتر از 69 درصد (69>%) کاهش بیان نشان داده‌اند. متعاقباً ارتباط بین وضعیت بیماران با میزان کاهش بیان miRNA-138 ارزیابی شد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، از بین 18 بیمار مرد، 27/8 درصد در گروه کاهش بیان بیشتر از 69 درصد (69<%) و 72/2 درصد در گروه کاهش بیان کمتر از 69 درصد (69>%) قرار گرفته‌اند. از میان 17 بیمار زن نیز، 58/8 درصد در گروه کاهش بیان بیشتر از 69 درصد (69<%) و 41/2 درصد در گروه کمتر از 69 درصد (69>%) قرار داشته‌اند (تصویر شماره 2).

با وجود اینکه کاهش بیان بیشتری در میان زنان بیمار مشاهده شد، اما ارتباط آماری بین جنسیت بیماران با میزان کاهش بیان معنی‌دار نبوده است (0/064=P)
از نظر محدوده سنی، 60 درصد بیماران کمتر از سن متوسط (64 سال) و 40 درصد بیشتر از سن متوسط (64 سال) داشته‌اند. بر اساس نتایج، به نظر می‌رسد که شدت کاهش بیان miRNA در بیماران با سن بالاتر، بیشتر بوده است؛ به طوری که در 57 درصد بیماران با سن بالاتر (محدوده سنی 64<)، بیان miRNA-138 به میزان بیشتر از 69 درصد (69<%) کاهش یافته است (تصویر شماره 3).

با این حال، ارتباط آماری معنی‌داری بین محدوده سنی بیماران با میزان کاهش بیان مشاهده نشد (0/163=P).
وضعیت هیستولوژیکی تومورها از نظر درجه تمایز به صورت Well ،Moderate و Poor بوده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان داده‌اند که میزان کاهش بیان miRNA-138 در بافت‌های توموری به طور معنی‌داری با درجه تمایز تومورها ارتباط داشته است (0/036=P). بر اساس آنالیزهای آماری، در 18/2 درصد تومورهای با درجه تمایز Well، میزان کاهش بیان  miRNA-138 بیشتر از 69 درصد بوده است، در حالی که 28/6 درصد تومورهای Moderate و 64/7 درصد تومورهای با درجه تمایز Poor کاهش بیان بیشتر از 69 درصد را نشان داده‌اند. این امر نشان می‌دهد که احتمالاً تومورهایی که در مراحل پیشرفته‌تر هستند، دارای بیان کمتری از miRNA-138 هستند. به عبارت دیگر، با پیشرفت مرحله بیماری میزان بیان miRNA-138 نیز کاهش بیشتری می‌یابد. همچنین وضعیت متاستاز بیماران و ارتباط آن با کاهش بیان miRNA-138 بررسی شد. بر این اساس، 31/4 درصد تومورها دارای متاستاز بوده و 6/68 درصد بدون متاستاز بوده‌اند. نتایج آنالیز آماری نشان‌دهنده ارتباط معنی‌دار بین وجود متاستاز و کاهش بیان miRNA-138 بوده است (0/016=P). به طوری که 72/8 درصد تومورهای دارای متاستاز، کاهش شدیدی در بیان miRNA-138 (کاهش بیان 69<%) نشان داده‌اند و 27/3 درصد نیز کاهش بیان کمتر از 69 درصد نشان داده‌اند. همچنین بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، 29/2 درصد از نمونه‌های توموری بدون متاستاز، دارای کاهش بیان بیشتر از 69 درصد بوده و 70/8 درصد نیز دارای کاهش بیان کمتر از 69 درصد بوده‌اند. در واقع به نظر می‌رسد که کاهش بیان miRNA-138 می‌تواند در تشدید بدخیمی و تهاجم و متاستاز تومور به بافت‌های اطراف مؤثر باشد.
بحث و نتیجه‌گیری
سرطان مری نوعی سرطان شایع و کشنده است که در اثر تغییر در سلول‌های دیواره مری و رشد غیرطبیعی آن‌ها ایجاد می‌شود. این سرطان هفتمین سرطان شایع در جهان و ششمین عامل مرگ‌ومیر ناشی از سرطان است. میزان شیوع این سرطان در برخی از نقاط جهان و به ویژه کشور ایران بالاست [1، 9]. از سوی دیگر به دلیل پیشرفت سریع بیماری و تشخیص دیر هنگام آن، میزان بهبودی بیماران کم بوده و تنها 10 الی 15 درصد بیماران می‌توانند بقای 5 ساله داشته باشند [4]. بنابراین، شناسایی دقیق مکانیسم‌های مولکولی این بیماری می‌تواند برای ارائه راهکارهای تشخیص سریع‌تر و درمان هدفمندتر مناسب باشد.
امروزه miRNAها بیومارکرهای امیدبخش و جایگرین برای تشخیص زودهنگام سرطان‌ها هستند و مطالعات زیادی با هدف شناسایی و معرفی این بیومارکرها برای انواع سرطان‌ها از جمله سرطان مری در حال انجام است. بر این اساس، تغییر بیان بعضی از miRNAها شامل: miRNA-210 ،miRNA-223 ،miRNA-132 miRNA-9 ،miRNA-375 در سرطان مری گزارش شده است. بنابراین، با توجه به اهمیت این سرطان و شیوع بالای آن به ویژه در ایران، در این مطالعه الگوی بیان miRNA-138  در سطح نمونه‌های بافتی بیماران ایرانی مبتلا به سرطان سلول سنگ‌فرشی مری برای اولین بار ارزیابی شد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، میزان بیان miRNA-138 در بافت توموری بیماران در مقایسه با بافت نرمال مجاور به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. به نظر می‌رسد که بیان miRNA-138 در بیماران با سنین بالاتر نسبت به بیماران با سن کمتر کاهش بیشتری داشته است. به علاوه در تومورهای مراحل پیشرفته‌تر بیماری (درجه تمایز Poor)، کاهش بیان بیشتری نسبت به تومورهای مراحل ابتدایی‌تر (Well) مشاهده شد. همچنین کاهش شدید بیان miRNA-138 با وقوع متاستاز نیز مرتبط بوده و در بیمارانی که دارای متاستاز بوده‌اند، بیان miRNA-138 به میزان بیشتری کاهش یافته است. بر اساس این نتایج به نظر می‌رسد که کاهش بیان miRNA-138 نقش مهمی در پیشرفت مراحل تومورزایی مری و فرایند تهاجم و متاستاز تومورها داراست.
در این راستا، مطالعه انجام‌شده توسط ژنگ و همکاران نیز نتایج مشابهی درباره کاهش بیان miRNA-138 در سطح نمونه‌های بافتی و نیز سرم بیماران مبتلا به سرطان سلول سنگ‌فرشی مری نشان داده است. همچنین مشاهده شد که کاهش بیان miRNA-138 با مراحل پیشرفته بیماری و ایجاد متاستاز و نیز کاهش بقای 5 ساله بیماران سرطان مری در ارتباط بوده است [10]. سایر مطالعات انجام‌شده در این زمینه نشان داده‌اند که بیان miRNA-138 در سرطان پستان نیز کاهش می‌یابد و این کاهش بیان باعث افزایش بیان انکوژن CREPT به عنوان ژن هدف miRNA-138 می‌گردد که نشان‌دهنده نقش تنظیمی miRNAها در بیان سایر ژن‌هاست [11]. همچنین در مطالعه‌ای که لی و همکاران انجام دادند، نشان داده شد که بیان کمتر miRNA-138 در سطح رده سلولی سرطان ریه و نیز نمونه‌های بافتی این سرطان می‌تواند میزان بیان ژن SOX را به‌عنوان یکی از ژن‌های هدف miRNA-138 افزایش دهد که این فرایند نیز به نوبه خود باعث تحریک فرایند تبدیل اپیتلیال به مزانشیم (EMT) و تولید و تکثیر سلول‌های توموری و افزایش متاستاز می‌گردد [12]. از سوی دیگر پنگ و همکاران کاهش بیان miRNA-138 را در سرطان معده نشان داده‌اند که البته مقدار کاهش سطح miRNA-138 ارتباط مستقیمی با پیشرفت تومور و قدرت تهاجم آن به گره‌های لنفاوی دارد [13]. به علاوه نشان داده شده که کاهش بیان miRNA-138 در بافت‌های توموری و رده سلولی سرطان سرویکس به واسطه افزایش بیان ژن هدف c-Met باعث افزایش رشد و تکثیر سلول‌های سرطانی می‌شود [14]. از سوی دیگر، مطالعه‌ای دیگر نشان داده است که کاهش بیان miRNA-138 در سرطان بافت پوششی سر و گردن باعث متاستاز و جلوگیری از مرگ سلولی می‌شود [15]. در سرطان مثانه Gallbladder نیز مهار بیان miRNA-138 و ارتباط آن با پیشرفت تومور گزارش شده است [16].
به نظر می‌رسد که miRNA-138 به‌عنوان یک miRNA مهارکننده تومور در سرطان‌های گوناگون باشد و بیان نرمال آن مانع از ایجاد تومور و پیشرفت آن می‌گردد. در واقع بسیاری از ژن‌هایی که توسط miRNA-138 تنظیم می‌شوند، جزو ژن‌های مرتبط با تکثیر سلولی، مرگ برنامه‌ریزی‌شده سلول، فرایند تبدیل اپیتلیال به مزانشیمال (EMT)، تهاجم و تحرک سلولی هستند [17]. به علاوه برخی مطالعات نیز نشان داده‌اند که بیان miRNA-138 در پاسخ مناسب تومورها به شیمی درمانی نیز مؤثر است [17، 18].
یکی از خصوصیات قابل توجه سرطان مری این است که وقوع آن دارای تنوع وسیعی از نظر مناطق جغرافیایی، نژاد، قومیت و جنسیت است و البته این موضوع به دلیل تنوع ژنتیکی افراد در جمعیت‌های گوناگون و نیز تنوع عوامل محیطی، عادات غذایی، سبک زندگی و مصرف الکل و تنباکو است. برای مثال میزان وقوع سرطان مری و نیز میزان بقا و بهبودی در جمعیت سیاه پوستان بیشتر از سفید پوستان است [19, 20]. در واقع تحقیقات متعدد نشان داده‌اند که تنوع ژنتیکی بین اقوام و نژادهای گوناگون به طرق متفاوتی می‌تواند بر ریسک و خطر ابتلا به سرطان‌ها تأثیرگذار باشد. از جمله اینکه یک آلل خاص می‌تواند با درجات متفاوتی به‌عنوان یک عامل خطر در جمعیت‌های مختلف عمل کند و یا اینکه یک تغییر مولکولی مشخص ممکن است در تعامل با سایر فاکتورهای محیطی و ژنتیکی که در جمعیت‌ها متفاوت است، اثرات متفاوتی بجا بگذارد [21]. بنابراین بررسی انواع تغییرات ژنتیکی و به ویژه اپی‌ژنتیکی مؤثر در روند سرطان‌زایی در میان جمعیت‌های مختلف حائز اهمیت است.
نتایج این مطالعه نیز کاهش بیان miRNA-138 را در سطح نمونه‌های بافتی سرطان مری نشان داده است که می‌تواند با پیشرفت بیماری و توانایی متاستاز تومورها در ارتباط باشد. البته مطالعه روی تعداد بیشتر نمونه‌های بافتی و به ویژه بررسی بیان در سطح سرم بیماران می‌تواند نتایج دقیق‌تری را ارائه دهد. بر این اساس به نظر می‌رسد که شناسایی تغییرات بیان miRNAها در سرطان مری می‌تواند اطلاعات بیشتری در مورد مکانیسم پیچیده سرطان‌زایی مری ارائه نموده و نیز برای معرفی بیومارکرهای تشخیصی و اهداف درمانی جدید سرطان مری نیز کمک‌کننده باشد. با این وجود، تأیید پتانسیل بیومارکری  miRNA-138برای عملکردهای تشخیصی و ردیابی سرطان مری، قطعاً به مطالعات بیشتر و دقیق‌تر و از جمله در سطح سرم بیماران نیاز دارد.

ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این مطالعه مورد تأیید کمیته اخلاق دانشگاه پیام نور تهران قرار گرفته است (کد: IR.PNU.REC.1399.078).

حامی مالی
این مقاله برگرفته از طرح پژوهشی نویسنده مسئول، تصویب‌شده در دانشگاه پیام نور است و معاونت پژوهشی دانشگاه پیام نور از آن حمایت مالی کرده است.

تعارض منافع
بنابر اظهار نویسنده این مقاله تعارض منافع ندارد.
 

References
1.Sung H, Ferlay J, Siegel RL, Laversanne M, Soerjomataram I, Jemal A, et al. Global cancer statistics 2020: GLOBOCAN estimates of incidence and mortality worldwide for 36 cancers in 185 countries. CA: A Cancer journal for clinicians. 2021; 71(3):209-49. [DOI:10.3322/caac.21660] [PMID]
2.Arnold M, Soerjomataram I, Ferlay J, Forman D. Global incidence of oesophageal cancer by histological subtype in 2012. Gut. 2015; 64(3):381-7. [DOI:10.1136/gutjnl-2014-308124] [PMID]
3.Kolahdoozan S, Sajadi A, Radmard AR, Khademi H. Five common cancers in Iran. Archives of Iranian Medicine. 2010; 13(2):143-6. https://www.sid.ir/en/Journal/ViewPaper.aspx?ID=168243
4.Abbas G, Krasna M. Overview of esophageal cancer. Annals of Cardiothoracic Surgery. 2017; 6(2):131-6. [DOI:10.21037/acs.2017.03.03] [PMID] [PMCID]
5.Domper Arnal MJ, Ferrandez Arenas A, Lanas Arbeloa A. Esophageal cancer: Risk factors, screening and endoscopic treatment in Western and Eastern countries. World Journal of Gastroenterology. 2015; 21(26):7933-43. [DOI:10.3748/wjg.v21.i26.7933] [PMID] [PMCID]
6.Reddy KB. MicroRNA (miRNA) in cancer. Cancer Cell International. 2015; 15:38. [DOI:10.1186/s12935-015-0185-1] [PMID] [PMCID]
7.Catela Ivkovic T, Voss G, Cornella H, Ceder Y. MicroRNAs as cancer therapeutics: A step closer to clinical application. Cancer Letters. 2017; 407:113-22. [DOI:10.1016/j.canlet.2017.04.007] [PMID]
8.Yao C, Liu HN, Wu H, Chen YJ, Li Y, Fang Y, et al. Diagnostic andprognostic value of circulating microRNAs for esophageal squamous cell carcinoma: A systematic review and meta-analysis. Journal of Cancer. 2018; 9(16):2876-84. [DOI:10.7150/jca.25351] [PMID] [PMCID]
9.Abnet CC, Arnold M, Wei WQ. Epidemiology of esophageal squamous cell carcinoma. Gastroenterology. 2017; 154(2):360-73. [DOI:10.1053/j.gastro.2017.08.023] [PMID] [PMCID]
10.Zheng S, Zhang X, Wang X, Li J. Downregulation of miR-138 predicts poor prognosis in patients with esophageal squamous cell carcinoma. Cancer Biomarkers. 2017; 20(1):49-54. [DOI:10.3233/CBM-170079] [PMID]
11.Liang Z, Feng Q, Xu L, Li S, Zhou L. CREPT regulated by miR-138 promotes breast cancer progression. Biochemical and Biophysical Research Communications. 2017; 493(1):263-9. [DOI:10.1016/j.bbrc.2017.09.033] [PMID]
12.Li D, He C, Wang J, Wang Y, Bu J, Kong X, et al. MicroRNA-138 inhibits cell growth, invasion, and EMT of non-small cell lung cancer via SOX4/p53 feedback loop. Oncology research. 2018; 26(3):385-400. [DOI:10.3727/096504017X14973124850905] [PMID] [PMCID]
13.Pang L, Li B, Zheng B, Niu L, Ge L. miR-138 inhibits gastric cancer growth by suppressing SOX4. Oncology Reports. 2017; 38(2):1295-302. [DOI:10.3892/or.2017.5745] [PMID]
14.Li B, Yang XX, Wang D, Ji HK. MicroRNA-138 inhibits proliferation of cervical cancer cells by targeting c-Met. European Review for Medical and Pharmacological Sciences. 2016; 20(6):1109-14. [PMID]
15.Liu X, Jiang L, Wang A, Yu J, Shi F, Zhou X. MicroRNA-138 suppresses invasion and promotes apoptosis in head and neck squamous cell carcinoma cell lines. Cancer Letters. 2009; 286(2):217-22. [DOI:10.1016/j.canlet.2009.05.030]
16.Ma F, Zhang M, Gong W, Weng M, Quan Z. MiR-138 suppresses cell proliferation by targeting bag-1 in gallbladder carcinoma. PLoS One. 2015; 10(5):e0126499. [DOI:10.1371/journal.pone.0126499]
17.Sha HH, Wang DD, Chen D, Liu SW, Wang Z, Yan DL, et al. MiR-138: A promising therapeutic target for cancer. Tumor Biology. 2017; 39(4):1010428317697575. [DOI:10.1177/1010428317697575] [PMID]
18.Golubovskaya VM, Sumbler B, Ho B, Yemma M, Cance WG. MiR-138 and MiR-135 directly target focal adhesion kinase, inhibit cell invasion, and increase sensitivity to chemotherapy in cancer cells. Anti-Cancer Agents in Medicinal Chemistry. 2014; 14(1):18-28. [DOI:10.2174/187152061401140108113435] [PMID] [PMCID]
19.Brown LM. The role of race/ethnicity in the epidemiology of esophageal cancer. Journal of the Association for Academic Minority Physicians. 2000; 11(2-3):32-7. [PMID]
20.Chen S, Zhou K, Yang L, Ding G, Li H. Racial differences in esophageal squamous cell carcinoma: Incidence and molecular features. BioMed Research International. 2017; 2017:1204082. [DOI:10.1155/2017/1204082] [PMID] [PMCID]
21.Jing L, Su L, Ring BZ. Ethnic background and genetic variation in the evaluation of cancer risk: A systematic review. PLoS One. 2014; 9(6):e97522. [DOI:10.1371/journal.pone.0097522]