مقدمه
آسیب حاد کلیوی به از دست رفتن ناگهانی عملکرد کلیه با افزایش سطح کراتینین سرم (نشانگر عملکرد دفع کلیه) و کاهش برونده ادراری یا الیگوری (نشانگر کمی تولید ادرار) که 7 روز طول بکشد، اطلاق میشود. ازنظر کراتریای عملکردی افزایش بیش از 50 درصد در کراتینین طی 7 روز یا افزایش کراتینین بیش از 0/3 میلیگرم در دسیلیتر در طی 2 روز یا اولیگوری بیش از 6 ساعت بهعنوان آسیب حاد کلیوی در نظر گرفته میشود [
1]. تغییرات کراتینین سرم درجات مختلفی از در معرض خطر بودن کلیه، آسیب کلیه، نارسایی کلیه، از دست رفتن کلیه و مرحله پایانی بیماری کلیوی را شامل میشود. تغییرات برونده ادراری نیز میتواند معیاری برای تشخیص آسیب حاد کلیوی باشد، اما بهطور گسترده استفاده نمیشود [
2].
آسیب حاد کلیوی تأثیر زیادی بر پیامدهای بالینی و هزینههای درمانی دارد [
3 ,4]. برای مثال، افزایش شیوع آسیب حاد کلیه، شیوع بیماری مزمن کلیه را نیز افزایش میدهد. همچنین بیماران مبتلا به بیماری مزمن کلیه به واسطه مصرف داروهای نفروتوکسیک یا شرایط فیزیولوژیکی که دارند، در معرض خطر بالاتری از آسیب حاد کلیوی بعد از عمل جراحی هستند [
5]. آسیب حاد کلیوی بعد از عمل جراحی، عارضهای جدی است که با افزایش خطر بستری مجدد، پیشرفت بیماری مزمن کلیوی و کاهش شانس بقای طولانیمدت بیمار همراه است [
6, 7]. براساس گزارشات مطالعات پیشین، با مراقبتهای بهموقع و مؤثر میتوان در بعضی شرایط از بروز آسیب حاد کلیوی جلوگیری کرد یا از پیامدهای بالینی آن کاست [
8, 9, 10] و این مهم با شناسایی عوامل خطر آسیب حاد کلیوی انجامپذیر است [
11]. ریسکفاکتورهای زیادی در بروز و پیشرفت آسیب حاد کلیوی دخیل هستند که ازجمله آنان میتوان به سن، سابقه بیماری کلیوی، کسر جهشی بطن چپ کمتر از 35 درصد، هایپرتانسیون، بیماری عروق محیطی، دیابت ملیتوس، جراحیهای اورژانسی، نوع جراحی [
12]، شاخص توده بدنی بالا، و بالا بودن کراتینین سرم قبل از عمل جراحی [
13] اشاره کرد.
مطالعاتی در مورد بروز آسیب حاد کلیوی بعد از جراحیهای ارتوپدی وجود دارد، درحالی که بیمارانی که تحت این گونه جراحیها قرار میگیرند؛ بهعلت کوموربیدیتیها، از دست دادن حجم بالایی از خون و پیشرفت عفونت قبل از انجام عمل جراحی در معرض خطر بالای ابتلا به اختلال عملکرد کلیوی قرار دارند [
14, 15]. ازآنجاییکه جراحیهای ارتوپدی، در سالهای اخیر افزایش یافته است و همچنین بهعلت تأثیری که این نوع جراحی میتواند در بروز آسیب حاد کلیوی داشته باشد، این مطالعه به تعیین فراوانی و عوامل خطر آسیب حاد کلیوی در بیمارانی که تحت اعمال جراحی ارتوپدی ماژور قرار گرفتهاند، میپردازد.
روشها
در این مطالعه تحلیلی مقطعی، حجم نمونه با استناد به مطالعه هنریکوس و همکاران [
16] مبتنی بر فراوانی وقوع آسیب حاد کلیوی در جراحیهای ارتوپدی برابر با 11 درصد، با اطمینان 95 درصد و در نظر گرفتن حد اشتباه برآورد نسبی 10 درصد، به تعداد 40 نفر محاسبه شد و باتوجهبه وجود 7 متغیر زمینهای و مداخلهگر با افزودن 20 نمونه به ازای هر متغیر، حجم نمونه نهایی برابر با 180 نفر تعیین شد. این 180 بیمار که از فروردین تا انتهای مرداد سال 1401 در بیمارستان پورسینای شهر رشت، تحت جراحیهای ارتوپدی ماژور قرار گرفتند، ازنظر فراوانی آسیب حاد کلیوی (اختلال ناگهانی عملکرد کلیه) با حداقل یکی از ویژگیهای معیار (افزایش حداقل 0/3 میلیگرم بر دسیلیتر در کراتینین سرم، یا افزایش 50 درصدی کراتینین سرم نسبت به مقدار پایه طی 8-24 ساعت، یا کاهش برونده ادراری به کمتر از 0/5 سیسی/کیلوگرم/ساعت بهمدت بیشتر از 6 ساعت بعد از عمل جراحی و عوامل خطر مرتبط با آن) بررسی شدند.
جراحی ارتوپدی ماژور به جراحیهایی اطلاق میشود که مدتزمان عمل آن بیشتر از 1 ساعت طول بکشد یا بیمار طی آن حدود 500 سیسی خون از دست بدهد. بیمارانی که سابقه مشکلات مزمن کلیوی و کراتینین غیرنرمال قبل از عمل (>1/5) و دیالیز داشتند یا اطلاعات پروندهشان ناقص بود، از مطالعه خارج شدند. روش نمونهگیری در این مطالعه از نوع تدریجی بود.
متغیرهایی که در این مطالعه بررسی شدند، عبارت بودند از: سن، جنسیت، سابقه مصرف داروهایی مانند مسدودکنندههای گیرنده آنژیوتانسین، بازدارندههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین، آنتیبیوتیکها و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی قبل و بعد از جراحی، سابقه ابتلای بیمار به بیماریهای زمینهای مانند فشارخون بالا (فشار خون بالای 140/100 میلیمتر جیوه)، بیماریهای قلبی و دیابت، تغییرات کراتینین در یافتههای آزمایشگاهی، سابقه آسیب حاد کلیوی قبلی، مدتزمان جراحی، حداقل فشار متوسط شریانی بیمار حین و بعد از عمل و استفاده از اینوتروپها حین و بعد از عمل. فشار متوسط شریانی براساس فشار خونهای سیستولیک و دیاستولیک و با استفاده از
فرمول شماره 1 محاسبه شد:
1. MAP=(SBP+2DBP)/3
و به 3 دسته زیر 70 میلیمترجیوه، 70 تا 100 میلیمترجیوه و بالاتر از 100 میلیمترجیوه تقسیم شد. مدتزمان جراحی نیز به 3 دسته: کمتر از 2 ساعت، 2 تا 4 ساعت و 4 ساعت و بیشتر تقسیمبندی شد. کلیه نمونههای مورد مطالعه تا زمان ترخیص پیگیری شدند. کلیه این متغیرها از سامانه اطلاعات بیمارستان و پرونده الکترونیک بیماران استخراج و توسط چکلیستی محققساخته ثبت شد.
شرکتکنندگان از اهداف پژوهش آگاه بودند و برای شرکت در پژوهش، اختیار داشتند. در کلیه مراحل پژوهش، اصول اخلاق در پژوهش هلسینکی مورد احترام پژوهشگران بود.
در مرحله بعد، اطلاعات جمعآوریشده با نسخه 26 نرمافزار SPSS تجزیهوتحلیل آماری شدند. برای توصیف متغیرهای کیفی، از فراوانی و درصد و برای توصیف متغیرهای کمی از میانگین و انحرافمعیار استفاده شد. درصورتی که دادهها از توزیع نرمال پیروی نمیکردند، از آزمون ناپارامتریک من ویتنی و برای بررسی ارتباط متغیرهای کیفی با متغیرهای نشاندهنده آسیب حاد کلیوی، از آزمون کایدو استفاده شد. به منظور کنترل اثر متغیرهای زمینهای و مداخلهگر نیز از روش رگرسیون خطی چندگانه استفاده شد. سطح معناداری نیز در این مطالعه، کمتر از 0/05 در نظر گرفته شد.
یافتهها
در این مطالعه 180 نفر مطالعه شدند که 131 نفر آنان (72/8 درصد) مرد و مابقی زن بودند. از مجموع این 180 نفر، 20 نفر (11/11 درصد) بعد از جراحی ماژور ارتوپدی دچار آسیب حاد کلیوی شدند که اکثریت آنها یعنی 14 نفر (70 درصد) مرد بودند (فاصله اطمینان 95 درصد: 16/32-7/14). این تفاوت بین جنسیت زن و مرد از نظر آماری معنادار نبود (0/767=p). میانگین سنی افراد مورد بررسی، 22/8±47/3 سال بود. بزرگترین فرد در این مطالعه، 94 ساله و کوچکترین فرد 10 ساله بود. در مطالعه حاضر، افراد به 4 زیرگروه سنی 10 تا 30 ساله، 30 تا 50 ساله، 50 تا 70 ساله و 70 سال به بالا تقسیم شدند. در
جدول شماره 1 نتایج مقایسه عوامل فردیـبالینی در 2 گروه با و بدون آسیب حاد کلیوی پس از جراحی ارتوپدی ماژور ذکر شده است.
در رابطه با مصرف داروهای داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، آنتیبیوتیک، داروهای مهارکننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین و داروهای مسدودکننده گیرنده آنژیوتانسین با وقوع آسیب حاد کلیوی، نتایج این مطالعه هیچگونه ارتباط معناداری بین مصرف داروهای یادشده با وقوع آسیب حاد کلیوی نشان نداد (0/05
نتایج مطالعه پیشرو در مورد بررسی ارتباط بین بیماریهای زمینهای با آسیب حاد کلیوی نشان داد بین ابتلای بیمار به بیماری قلبی، دیابت و همچنین سابقه بیماری کلیوی (بیماری کلیوی مزمن و دیالیز از مطالعه خارج شدند) ازنظر آماری ارتباط معنادار وجود دارد (بهترتیب با 0/045=p و 0/003=p و 0/001>p)، اما هیچگونه ارتباط آماری معناداری بین فشار خون بالا و آسیب حاد کلیوی مشاهده نشد (0/195=p).
بررسی بیماران ازنظر مدتزمان جراحی، متوسط فشار خون شریانی و مصرف اینوتروپها، رابطه آماری معناداری را بین این موارد با بروز آسیب حاد کلیوی نشان نداد (0/05
همانطور که اطلاعات جدول شماره 1 نشان میدهد کراتینین قبل از عمل در 2 گروه بیماران با و بدون آسیب حاد کلیوی با یکدیگر تفاوت آماری معناداری نداشت (0/143=p)، اما پس از عمل، کراتینین در گروه با آسیب حاد کلیوی بهطور معناداری افزایش یافت (0/001>p). همچنین تغییرات کراتینین بعد از عمل نسبت به قبل از عمل، در گروه دچار آسیب حاد کلیوی، تفاوت معناداری با گروه بدون این آسیب داشته است (0/001>p). براساس نتایج رگرسیون خطی، کراتینین قبل از عمل با کراتینین بعد از عمل ارتباط آماری معناداری داشته، بهطوری که با افزایش یک واحد در کراتینین قبل از عمل، کراتینین پس از عمل 0/3 واحد افزایش پیدا میکند (0/024=p و 0/29=B). همچنین سابقه بیماری کلیوی، با کراتینین پس از عمل ارتباط آماری معناداری دارد. به این صورت که در افراد با سابقه بیماری کلیوی، کراتینین پس از عمل 0/3 واحد افزایش پیدا میکند (0/004=p و 0/27=B).
در جدول شماره 2، ارتباط کراتینین قبل و بعد از جراحی ارتوپدی پس از تعدیل عوامل فردیـبالینی با استفاده از مدل رگرسیون خطی چندگانه تعدیلنشده و تعدیلشده ذکر شده است که نشان میدهد سابقه بیماری کلیوی قبل از عمل و کراتینین بعد از عمل، بعد از حذف سایر متغیرها، همچنان ازنظر آماری اثر معناداری دارند (0/05>p).
در جدول شماره 3 نیز به منظور بررسی ارتباط عوامل فردیـبالینی با وقوع آسیب حاد کلیوی در بیماران تحت جراحی ارتوپدی ماژور از مدل رگرسیون لجستیک چندگانه به روش ماکزیمم درستنمایی پسرونده استفاده شد.
سابقه بیماری کلیه با وقوع آسیب حاد کلیوی مرتبط بود. شانس نسبی وقوع آسیب حاد کلیوی در افرادی که سابقه بیماری کلیوی داشتند حدود 10 برابر بود (0/001>p و 10/28=OR).
بحث
سندرم آسیب حاد کلیوی، سندرمی است که با از بین رفتن تدریجی فیلتراسیون گلومرولی همراه است. این بیماری، فارغ از وضعیت اقتصادی در همه کشورهای دنیا شایع است و با موربیدیتی، مورتالیتی و هزینههای درمانی بالا همراه است. آسیب حاد کلیوی میتواند به بیماری مزمن کلیه یا آخرین مرحله بیماری کلیه منجر شود. شیوع آن بهشدت در حال افزایش است و تأثیر طولانیمدتی برای سلامت دارد. هزینههای درمانی این آسیب نیز بسیار بالاست و درنتیجه بار زیادی را به سیستم بهداشتی درمانی تحمیل میکند [17]. بروز آسیب حاد کلیوی بعد از اعمال جراحی ارتوپدی ماژور هنوز مورد سؤال است و این مطالعه با هدف تعیین فراوانی آسیب حاد کلیوی انجام شده است.
براساس نتایج این مطالعه، میزان بروز آسیب حاد کلیه بعد از جراحیهای ارتوپدی ماژور، 11/11 درصد گزارش شد. لی و همکاران در مطالعهای در سال 2021 به بررسی ریسکفاکتورهای آسیب حاد کلیوی بعد از جراحی تعویض مفصل هیپ و زانو پرداختند. در مطالعه آنان 3/7 درصد از 351 بیمار مورد بررسی دچار آسیب حاد کلیه شدند [14]. کاتروس و همکاران در مطالعهشان به بررسی اختلال عملکرد کلیه در بیمارانی که تحت جراحی ارتوپدی قرار گرفتند، پرداختند و شیوع آسیب حاد کلیه را در 1025 بیمار مورد مطالعهشان، 9//8 درصد گزارش کردند [12].
در مطالعات دیگر [13، 18، 19] نیز شیوع آسیب حاد کلیوی بعد از جراحی ارتوپدی نیز حدود 0/55 تا 1/8 درصد گزارش شده است. فراوانی آسیب حاد کلیه در تمامی مطالعات اشارهشده به نسبت مطالعه حاضر کمتر بود. احتمالاً میزان بالاتر آسیب حاد کلیه در مطالعه پیشرو به این دلیل است که از معیار «شبکه آسیب کلیوی حاد» برای تشخیص آسیب حاد کلیه که حساسیت بالاتری نسبت به بسیاری از سیستمهای استفادهشده قبلی دارد، استفاده شد و این معیار برای تشخیص زودهنگام آسیب حاد کلیه قبل از بروز علائم بالینی عملکرد کلیه به کار میرود. ازطرفی پاسخ استرسی عصبی غدد درونریز و پاسخهای التهابی به جراحی و آسیب بافت همراه در ایجاد آسیب حاد کلیه حین عمل دخیل هستند که میتواند دلیل دیگری بر افزایش میزان آسیب حاد کلیه در مطالعه حاضر در مقایسه با سایر مطالعات باشد. بهطورکلی، یک عدم ثبات در تعریف و معیار آسیب حاد کلیه در مطالعات مختلف مربوط به آسیب حاد کلیوی بعد از جراحی دیده میشود که میتواند علت رخداد متفاوت در مطالعات مختلف باشد [20, 21].
در مطالعه حاضر، معیار تشخیص آسیب حاد کلیه افزایش سطح کراتینین سرم بیش از 0/3 میلیگرم بر دسیلیتر در نظر گرفته شد. هانس و همکاران در سال 2022 به بررسی آسیب حاد کلیه بعد از جراحی ارتوپدی پرداختند. در مطالعه آنان میانگین±انحرافمعیار در گروه افراد با و بدون آسیب حاد کلیه بهترتیب 0/47±0/95 و 0/35±0/81 میلیگرم بر دسیلیتر بود؛ یعنی افرادی که دچار آسیب حاد کلیه بودند، سطح کراتینین سرمشان بالاتر از گروهی بود که دچار آسیب حاد کلیه نبودند. مطالعه آنان ازنظر این متغیر مشابه نتایج مطالعه ما بود [22].
در مطالعه ما مشخص شد بروز آسیب حاد کلیوی بعد از عمل جراحی ارتوپدی ماژور با سن ارتباط آماری معناداری دارد. در مطالعه سهگال و همکاران [5] نیز آمده است که در سالمندی، آسیب حاد کلیه، ریسکفاکتوری مستقل برای مرگومیر بیمارستانی محسوب میشود و با طولانی شدن مدت بستری بیماران در بخشهای مراقبتهای ویژه قلبی، موربیدیتی بیشتر و افزایش مرگومیر در 6 ماه اول ارتباط دارد.
فارو و همکاران [23] نیز در سال 2022 به بررسی آسیب حاد کلیه در بیمارانی که تحت آرتروپلاستی اندام تحتانی قرار گرفتند، پرداختند. آنان 3 عامل دیابت، بیماری مزمن کلیه و جنسیت مرد را با آسیب حاد کلیه مرتبط دانستند. در مطالعه حاضر نیز آسیب حاد کلیه با دیابت ارتباط معناداری داشت، اما نمونهها ازنظر جنسیت تفاوتی با هم نداشتند. بیماری مزمن کلیه نیز در مطالعه ما مورد بررسی قرار نگرفت، اما بین بروز آسیب حاد کلیه در این مطالعه با سابقه بیماری کلیوی (به غیر از بیماری مزمن کلیه) ارتباط معناداری مشاهده شد. در مطالعه خیرخواه و همکاران نیز که در سال 2022 انجام شد عواملی همچون میزان هموگلوبین، سطح کراتینین و قند خون ناشتا قبل از جراحی بهعنوان ریسکفاکتورهای آسیب حاد کلیوی مطرح شدند [24]. مطالعه امینی و همکاران در سال 2017، سن بالا، دیابت، جراحی روی پمپ، تزریق خون و تهویه مکانیکی طولانیمدت را از عوامل خطر مثبت مستقل برای ایجاد AKI پس از جراحی پیوند عروق کرونری مطرح کرد، درحالی که سوء مصرف تریاک یک عامل محافظتی بود [25].
در مطالعه حاضر بین مصرف داروهای NSAIDs ،ARBs و ACEIs با بروز آسیب حاد کلیه بعد از جراحی ارتوپدی ماژور ارتباط آماری معناداری پیدا نشد. در مطالعه سهگال و همکاران مصرف داروهای ARBs و ACEIs ارتباط معناداری با بروز آسیب حاد کلیه بعد از عمل داشت. هرچند این اثر مستقل نبود. محققین این مطالعه در نتایج خود گزارش کردند که مصرف ARBs و ACEI به همراه ابتلای بیمار به دیابت ارتباط مستقیمی با بروز آسیب حاد کلیه دارد و دیابت یا مصرف ARBs و ACEIs بهتنهایی با بروز آسیب حاد کلیه ارتباط آماری معناداری ندارند [5].
نتیجهگیری
نتایج این مطالعه نشان داد میزان بروز آسیب حاد کلیوی بعد از جراحیهای ماژور ارتوپدی نسبت به مطالعات پیشین بالاست. در این مطالعه میزان کراتینین قبل از عمل، سن بالا، بیماری دیابت و کلیوی ارتباط معناداری با بروز آسیب حاد کلیوی بعد از عمل داشت. بنابراین باتوجهبه عوامل خطر و با نظارت دقیقتر بیماران در معرض خطر قبل، حین و بعد از عمل جراحی میتوان از بروز آسیب حاد کلیوی بعد از اعمال جراحی ماژور جلوگیری کرد.
از محدودیتهای این مطالعه میتوان به عدم بررسی عواملی مانند شاخص توده بدنی، برونده ادراری، دُز و مدتزمان مصرف داروها اشاره کرد. بهدلیل ماهیت گذشتهنگر مطالعه و وجود نواقص در پرونده بیماران، امکان بررسی دقیق و صحیح این فاکتورها وجود نداشت. توصیه میشود مطالعات بعدی بهصورت آیندهنگر انجام شوند.
از دیگر محدودیتهای این مطالعه معیار تشخیص آسیب حاد کلیوی بود که ما در این مطالعه بهدلیل عدم دسترسی به اطلاعات دقیق از میزان برونده ادراری بیماران، تغییرات کراتینین را معیار تشخیص آسیب حاد کلیوی در نظر گرفتیم. باتوجهبه اینکه نتایج این مطالعه نشان داد میزان بروز آسیب حاد کلیوی با سن در ارتباط است و در افراد مسن این میزان بالاتر بود و از طرفی در افراد سالمند میزان افزایش کراتینین بهدلیل عدم بالانس مایعات و حجم کم توده عضلانی بهتنهایی قابل استناد نیست، بنابراین برای تشخیص دقیقتر آسیب حاد کلیوی پیشنهاد میشود مطالعات آتی از معیارهای دقیقتر یا همزمان چند معیار جهت مقایسه نتایج استفاده کنند.
از دیگر محدودیتهای مطالعه حاضر مدتزمان پیگیری بیماران بود که باتوجهبه نوع مطالعه تنها تا زمان ترخیص بیماران مورد پیگیری قرار گرفتند. همچنین این مطالعه بهصورت تکمرکزی انجام شد که پیشنهاد میشود جهت بررسی جامعتر و تعمیم بهتر نتایج، مطالعه در حجم نمونه بیشتر و بهصورت چندمرکزی و در انواع مختلف جراحیها صورت گیرد.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
در این پژوهش مقطعی تمامی اصول اخلاقی هلسینکی رعایت شد. برای شرکتکنندگان مداخله درمانی خارج از پروتکل مورد نیاز صورت نگرفت و اطلاعات آنان محرمانه نگه داشته شد. این مطالعه توسط کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی گیلان تصویب شد (کد اخلاق: IR.GUMS.REC.1401.130).
حامی مالی
این پژوهش هیچگونه کمک مالی از سازمانیهای دولتی، خصوصی و غیرانتفاعی دریافت نکرده است.
مشارکت نویسندگان
مفهومسازی و طراحی مطالعه: علی اشرف، پگاه آقاجانزاده و نیلوفر حامدی؛ کسب، تحلیل و تفسیر دادهها و تحلیل آماری: علی اشرف؛ تهیه پیشنویس دستنوشته: .علی اشرف، نیلوفر حامدی، پگاه آقاجانزاده و ملیحه اکبرپور؛ بازبینی نقادانه دستنوشته برای محتوای فکری مهم: علی اشرف و ملیحه اکبرپور.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.
تشکر و قدردانی
نویسندگان از معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علومپزشکی گیلان و کلیه همکارانی که در تهیه این مقاله با ما همکاری کردند، تشکر و قدردانی میکنند.
References
1.
Kellum JA, Romagnani P, Ashuntantang G, Ronco C, Zarbock A, Anders HJ. Acute kidney injury. Nature Reviews. Disease Primers. 2021; 7(1):52. [DOI:10.1038/s41572-021-00284-z] [PMID]
2.
Barasch J, Zager R, Bonventre JV. Acute kidney injury: A problem of definition. Lancet. 2017; 389(10071):779-81. [DOI:10.1016/S0140-6736(17)30543-3] [PMID]
3.
Silver SA, Long J, Zheng Y, Chertow GM. Cost of acute kidney injury in hospitalized patients. Journal of Hospital Medicine. 2017; 12(2):70-6. [DOI:10.12788/jhm.2683] [PMID]
4.
Riffaut N, Moranne O, Hertig A, Hannedouche T, Couchoud C. Outcomes of acute kidney injury depend on initial clinical features: A national French cohort study. Nephrology, Dialysis, Transplantation. 2018; 33(12):2218-27. [DOI:10.1093/ndt/gfy137] [PMID]
5.
Sehgal V, Bajwa SJ, Sehgal R, Eagan J, Reddy P, Lesko SM. Predictors of acute kidney injury in geriatric patients undergoing total knee replacement surgery. International Journal of Endocrinology and Metabolism. 2014; 12(3):e16713. [DOI:10.5812/ijem.16713] [PMID]
6.
Thakar CV. Perioperative acute kidney injury. Advances in chronic kidney disease. 2013; 20(1):67-75. [DOI:10.1053/j.ackd.2012.10.003] [PMID]
7.
Dubrovskaya Y, Tejada R, Bosco J 3rd, Stachel A, Chen D, Feng M, et al. Single high dose gentamicin for perioperative prophylaxis in orthopedic surgery: Evaluation of nephrotoxicity. SAGE Open Medicine. 2015; 3:2050312115612803. [DOI:10.1177/2050312115612803] [PMID] [PMCID]
8.
Meersch M, Schmidt C, Hoffmeier A, Van Aken H, Wempe C, Gerss J, et al. Prevention of cardiac surgery-associated AKI by implementing the KDIGO guidelines in high risk patients identified by biomarkers: The PrevAKI randomized controlled trial. Intensive Care Medicine. 2017; 43(11):1551-61. [DOI:10.1007/s00134-017-4735-y] [PMID] [PMCID]
9.
Göcze I, Jauch D, Götz M, Kennedy P, Jung B, Zeman F, et al. Biomarker-guided intervention to prevent acute kidney injury after major surgery: The prospective randomized bigpak study. Annals of Surgery. 2018; 267(6):1013-20. [DOI:10.1097/SLA.0000000000002485] [PMID]
10.
Selby NM, Casula A, Lamming L, Stoves J, Samarasinghe Y, Lewington AJ, et al. An organizational-level program of intervention for aki: A pragmatic stepped wedge cluster randomized trial. Journal of the American Society of Nephrology. 2019; 30(3):505-15. [DOI:10.1681/ASN.2018090886] [PMID] [PMCID]
11.
Kashani K, Rosner MH, Haase M, Lewington AJP, O'Donoghue DJ, Wilson FP, et al. Quality improvement goals for acute kidney injury. Clinical Journal of the American Society of Nephrology. 2019; 14(6):941-53. [DOI:10.2215/CJN.01250119] [PMID] [PMCID]
12.
Kateros K, Doulgerakis C, Galanakos SP, Sakellariou VI, Papadakis SA, Macheras GA. Analysis of kidney dysfunction in orthopaedic patients. BMC Nephrology. 2012; 13:101.[DOI:10.1186/1471-2369-13-101] [PMID] [PMCID]
13.
Jafari SM, Huang R, Joshi A, Parvizi J, Hozack WJ. Renal impairment following total joint arthroplasty: Who is at risk? The Journal of Arthroplasty. 2010; 25(6 Suppl):49-53. [DOI:10.1016/j.arth.2010.04.008] [PMID]
14.
Lee YJ, Park BS, Park S, Park JH, Kim IH, Ko J, et al. Analysis of the risk factors of acute kidney injury after total hip or knee replacement surgery. Yeungnam University Journal of Medicine. 2021; 38(2):136-41. [DOI:10.12701/yujm.2020.00542] [PMID] [PMCID]
15.
Monfared A, Khosravi M, Orang poor R, Moosavian Roshan zamir S, Aghajani Nargesi D. Reasons of chronic renal failure in hemodialysis patients in guilan province. Journal of Guilan University of Medical Science. 2003; 12(46):76-83. [Link]
16.
Hennrikus MT, Hennrikus WP, Lehman E, Hennrikus EF. Obesity, angiotensin-blocking drugs, and acute kidney injury in orthopedic surgery. Orthopedics. 2021; 44(2):e253-8. [DOI:10.3928/01477447-20201216-08] [PMID]
17.
Hoste EAJ, Kellum JA, Selby NM, Zarbock A, Palevsky PM, Bagshaw SM, et al. Global epidemiology and outcomes of acute kidney injury. Nature Reviews Nephrology. 2018; 14(10):607-25. [DOI:10.1038/s41581-018-0052-0] [PMID]
18.
Bell S, Davey P, Nathwani D, Marwick C, Vadiveloo T, Sneddon J, et al. Risk of AKI with gentamicin as surgical prophylaxis. Journal of the American Society of Nephrology. 2014; 25(11):2625-32. [DOI:10.1681/ASN.2014010035] [PMID] [PMCID]
19.
Warth LC, Noiseux NO, Hogue MH, Klaassen AL, Liu SS, Callaghan JJ. Risk of acute kidney injury after primary and revision total hip arthroplasty and total knee arthroplasty using a multimodal approach to perioperative pain control including ketorolac and celecoxib. The Journal of Arthroplasty. 2016; 31(1):253-5. [DOI:10.1016/j.arth.2015.08.012] [PMID]
20.
Raimann JG, Riella MC, Levin NW. International society of nephrology's 0by25 initiative (zero preventable deaths from acute kidney injury by 2025): Focus on diagnosis of acute kidney injury in low-income countries. Clinical Kidney Journal. 2018; 11(1):12-9. [DOI:10.1093/ckj/sfw134] [PMID] [PMCID]
21.
Khwaja A. KDIGO clinical practice guidelines for acute kidney injury. Nephron Clinical Practice. 2012; 120(4):c179-84. [DOI:10.1159/000339789] [PMID]
22.
Hancı V, Özbilgin Ş, Başçı O, Ömür D, Boztaş N. Acute kidney injury after major orthopedic surgery: A retrospective study of frequency and related risk factors. Acta Orthopaedica et Traumatologica Turcica. 2022; 56(4):289-95. [DOI:10.5152/j.aott.2022.22048] [PMID] [PMCID]
23.
Farrow L, Smillie S, Duncumb J, Chan B, Cranfield K, Ashcroft G, et al. Acute kidney injury in patients undergoing elective primary lower limb arthroplasty. European Journal of Orthopaedic Surgery & Traumatology. 2022; 32(4):661-5. [DOI:10.1007/s00590-021-03024-x] [PMID] [PMCID]
24.
Kheirkhah J, Ahmadnia Z, Salari A, Dadkhah H, Modallalkar SS, Hasandokht T. Acute kidney injury after cardiac surgery in the north of Iran. Journal of Nephropathology. 2022; 11(1):e5. [DOI:10.34172/jnp.2022.05]
25.
Amini S, Najafi MN, Karrari SP, Mashhadi ME, Mirzaei S, Tashnizi MA, et al. Risk factors and outcome of acute kidney injury after isolated cabg surgery: A prospective cohort study. Brazilian Journal of Cardiovascular Surgery. 2019; 34(1):70-5. [DOI:10.21470/1678-9741-2017-0209] [PMID] [PMCID]