مقدمه: سلول‌های استرومایی مغز استخوان (BMSCs) سلول‌های بنیادی چند‌توانی هستند که توان تمایز به سلول‌های اوستئوژنی را دارند. امروزه از داربست‌های زیست تخریب‌پذیر به عنوان روش درمانی جدید برای جایگزینی و بستر بافت از دست رفته استفاده می‌شود.

هدف: بررسی ترمیم نقص جزیی استخوان ران توسط سلول‌های استرومایی مغز استخوان همراه با غشاء ژلاتین- کیتوسان در موش صحرایی.

مواد و روش‌ها: در این بررسی تجربی 60 سر موش صحرایی نر بالغ نژاد آلبینو ویستار در پنج گروه مساوی به طور تصادفی قرار داشتند: 1- گروه شاهد که بعد از ایجاد نقص استخوانی هیچگونه درمانی دریافت نکردند. 2- گروه شم (Sham) که در آنها پس از ایجاد نقص، محیط کشت در محل آسیب تزریق شد. 3- گروه غشاء که در آنها از ترکیب ژلاتین – کیتوسان در محل آسیب استخوانی استفاده شد. 4- گروه سلول که پیوند سلول های BMSC در محل آسیب شدند. 5- گروه سلول- غشاء که در آنها پیوند سلول بر غشاء ژلاتین – کیتوسان در محل نقص استخوان انجام شد. چهار هفته پس از ایجاد نقص استخوان ران موش‌ها، ارزیابی رادیولوژی و بیومکانیک بر روی آنها انجام و گروه‌های گوناگون سنجیده شد.

نتایج: ارزیابی رادیوگرافی استخوان‌های ران موش‌ها نشان داد میزان رادیو اوپاسیته در گروه شاهد نسبت به گروه شم تفاوت معنی‌داری ندارد ولی در گروه‌های سلول و غشاء نسبت به گروه شاهد افزایش غیر معنی دارداشت. از سوی دیگر، میزان رادیواوپاسیته در گروه سلول- غشاء نسبت به گروه شاهد کاهش غیرمعنی‌دار نشان داد. نتایج آزمون بیومکانیک اسخوان‌ها نشان داد میانگین مقاومت استخوان در گروه سلول نسبت به گروه شاهد افزایش معنی‌دار، در گروه غشاء نسبت به شاهد افزایش غیر معنی‌دار و در گروه سلول- غشاء نسبت به گروه شاهد کاهش غیرمعنی‌دار دارد.

نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد پیوند غشاء ژلاتین- کیتوسان می‌تواند مختصری به ترمیم نقص استخوانی کمک کند. گرچه بکارگیری سلول استرومایی مغز استخوان به همراه غشاء کمک چندانی به ترمیم نقص جزیی استخوان ننموده و پیوند سلول به‌تنهایی نتیجه بهتری داشته است.