چکیده

مقدمه: ویروس پاپیلومای انسانی نوع 16 و 18 علت 70% سرطان‌های مهاجم سرویکس در سراسر دنیاست. کم و بیش در %70-50 زنان پس از عفونت اکتسابی HPV 16 و 18 پادتن تولید می‌شود. این پادتن‌ها دست‌کم به مدت 5-4 سال باقی می‌مانند.

هدف: تعیین سطوح پادتن HPV 16 و 18 در سرم بیماران دچار سرطان سرویکس و نتایج پاپ اسمیر CIN I,II,III و ارتباط آن با ناهنجاری سرویکس در خانم‌های فعال جنسی که پیشینه ناهنجاری سرویکس نداشته‌اند.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه مورد- شاهدی، 70 بیمار مراجعه‌کننده به درمانگاه فوق‌تخصصی انکولوژی زنان مرکز آموزشی درمانی الزهرا(س) رشت در سال‌های 85 تا 90 بر پایه نتیجه آزمایش پاپ‌اسمیر و آسیب‌شناسی به 3 دسته تقسیم شدند. گروه نخست افراد دچار سرطان، با بیوپسی سرویکس، گروه دوم افرادی که نمونه پاپ اسمیر آنان CIN I, II, III بود و در واقع آسیب پیش بدخیم داشتند و گروه سوم افرادی بودند که نتیجه پاپ اسمیر آنان از دید بدخیمی یا ضایعات پیش بدخیم، طبیعی گزارش شده‌بود. از همه افراد گروه‌های بالا، ^cc5 نمونه‌ی خون از دست گرفته شد و با کیت الایزای HPV-16 و HPV-18، برای اندازه‌گیری میزان آنتی‌بادی ضد‌‌ویروس پاپیلومای انسانی پر‌خطر، ارزیابی شد. داده‌های دموگرافی دربردارنده سن، تاهل، مصرف سیگار، سابقه فامیلی بدخیمی، سن منارک، وضعیت و سن یائسگی، تعداد فرزندان، روش‌های پیشگیری از بارداری، تعداد زایمان‌ها، سابقه عفونت‌های آمیزشی و سابقه مصرف قرص‌های ضدبارداری به مدت بیش از یک سال بیماران ثبت شد.

نتایج: بیماران که دربردارنده گروه دچار بدخیمی سرویکس و پاتولوژی پیش بدخیم بودند میانگین سنی 30/8±6/45 سال داشتند. میانگین سن در گروه سالم 23/10±51/37 بود. تفاوت میانگین میزان پادتن HPV18 بین سه گروه افراد سالم، دارای نتایج بیوپسی CIN I, II, III و بیماران دچار سرطان سرویکس از نظر آماری معنی‌دار بود (047/0=P). بین میانگین میزان پادتن HPV18 در دو گروه بیماران دچار سرطان سرویکس و با بیماران دارای نتایج بیوپسی CIN I, II, III تفاوت معنی‌دار آماری وجود نداشت اما تفاوت بین دو گروه افراد سالم و بیماران دچار سرطان سرویکس از نظر آماری معنی‌دار بود(034/0=P). میانگین میزان پادتن HPV16 در بیماران دارای نتایج بیوپسی CIN I, II, III و بیماران دچار سرطان سرویکس از نظر آماری معنی‌دار بود (046/0=P). تفاوت بین دو گروه افراد سالم با بیماران دارای نتایج بیوپسی CIN I, II, III در حد مرزی قرار داشت(043/0=P). همچنین، بین میانگین میزان پادتن HPV16 در دو گروه بیماران دچار سرطان سرویکس و با بیماران دارای نتایج بیوپسیCIN I, II, III تفاوت معنی‌دار آماری معنی‌داری وجود نداشت (467/0=P).

نتیجه‌گیری: پادتن ضد HPV16 و کمتر HPV18 که بدنبال عفونت اکتسابی ایجاد شده‌اند باعث کاهش خطر سرطان و ناهنجاری‌های سرویکس می‌شوند.