چکیده

مقدمه: رژیم پرچرب باعث آپوپتوز، استئاتوز و التهاب بافت کبد، افزایش آنزیم‌های کبدی، پراکسیداسیون لیپیدی و رادیکال‌های آزاد می‌شود. سرکه‌ بر مسیر آپوپتوز نقش داشته و می‌تواند باعث کاهش استئاتوز، التهاب و پروفایل‌های لیپیدی شود. سرکه بالزامیک ویژگی گرد‌آوری رادیکال‌های آزاد و غلظت پلی‌فنل بالا را دارد. 

هدف: تعیین اثر آنتی‌آپوپتوتیک و محافظتی سرکه بالزامیک بر بافت کبد و پروفایل‌های لیپیدی در موش‌های صحرایی بر رژیم پرچرب.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی،24 سر موش صحرایی نر ویستار به 3 گروه (8n=)، کنترل، رژیم پرچرب و رژیم پرچرب + سرکه بالزامیک تقسیم شدند. گروه کنترل روزانه 6/16% کیلوکالری و دو گروه دیگر غذای چرب محتوی روغن کانولا دارای 6/51% کیلوکالری مصرف می‌کردند. پس از 4 ماه، گروه 3 افزون بر غذای دریافتی به مدت 6 هفته روزانه mg/kg 51/0 سرکه بالزامیک به صورت خوراکی در آب دریافت می‌کرد. در پایان دوره، خونگیری و نمونه‌برداری از بافت کبد انجام شد. میزان سرمی آنزیم‌های کبدی و پروفایل لیپیدی به روش فتومتری اندازه‌گیری و بررسی آپوپتوز به روش تانل انجام شد. استئاتوز، التهاب و فیبروز با رنگ آمیزی هماتوکسیلین-ائوزین و تری‌کروم مالوری بررسی شد. آنالیز آماری به روش واریانس یک طرفه و آزمون توکی انجام و مقادیر 05/0p< معنی‌دار تلقی شد.

نتایج: سرکه باعث کاهش معنی‌داری در آپوپتوز، استئاتوز، التهاب بافت و فیبروز ورید مرکزی کبد شد (05/0p<). میزان تری‌گلیسرید در گروه تحت درمان با سرکه به‌صورت معنی‌دار کاهش یافت (001/0p<) اما تفاوت معنی‌داری در سطح سرمی LDL و کلسترول بین گروه رژیم پرچرب و سرکه بالزامیک دیده نشد. سطح سرمی HDL در گروه تحت درمان با سرکه نسبت به گروه رژیم پرچرب افزایش معنی‌دار نشان داد(05/0p<). سرکه تفاوت معنی‌داری در سطح آنزیم‌های کبدی ایجاد نکرد

نتیجه‌گیری: استفاده روزانه سرکه بالزامیک در رت‌های بر رژیم پرچرب به مدت 6 هفته، اثر محافظتی بر بافت کبد دارد و می‌تواند باعث افزایش سرمی HDL، کاهش تری گلیسرید، آپوپتوز و استئاتوز بافت کبد شود اما بر میزان آنزیم‌های کبدی موش‌های صحرایی اثر ندارد