دوره 33، شماره 1 - ( 1-1403 )
جلد 33 شماره 1 صفحات 76-65 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Research code: A-10-2107-1
Ethics code: IR.PNU.REC.1400.273
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Parandin R, Abbasi F. Investigating the Antidepressant and Antioxidant Activity of the Alcoholic Extract of Melilotus Officinalis L. in Male Rats. JGUMS 2024; 33 (1) :65-76
URL: http://journal.gums.ac.ir/article-1-2595-fa.html
URL: http://journal.gums.ac.ir/article-1-2595-fa.html
پرندین رحمت‌اله، عباسی فائزه. بررسی اثرات ضد افسردگی و ضد اضطرابی عصاره الکلی شاه افسر در موش‌های سوری نر. مجله علوم پزشکی گیلان. 1403; 33 (1) :65-76
1- گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. ، rahmatparandin@pnu.ac.ir
2- گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
2- گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
متن کامل [PDF 4690 kb]
(180 دریافت)
| چکیده (HTML) (777 مشاهده)
References
متن کامل: (233 مشاهده)
مقدمه
افسردگی یک بیماری شایع روانی است. علائم افسردگی در نوشته‌های بازمانده از قرن 8 قبل از میلاد شرح داده شده است. اختلال افسردگی موجب اختلالات عملکردی و اجتماعی می‌شود [1]. طبق گفته سازمان بهداشت جهانی، اختلال افسردگی عمده در سال 2020 به دومین عامل اصلی بیماری در سراسر جهان تبدیل خواهد شد [1]. این بیماری به عنوان گسترده‌ترین مشکل در آسیب‌شناسی نوجوانی به شمار می‌رود و افزایش خودکشی در نوجوانان به این نگرانی دامن می‌زند.
افراد مبتلا به افسردگی علاقه خود را به فعالیت‌هایی که زمانی برایشان لذت‌بخش بودند از دست می‌دهند و در انجام فعالیت‌های روزمره دچار مشکل می‌شوند. افسردگی مجموعه‌ای از اختلالات رایج روانی، بدنی، عصبی، مانند اختلالات خواب، اختلالات روحی، کاهش اشتها، نداشتن انگیزه، خلق افسرده و ناتوانی جنسی است و یکی از اصلی‌ترین موضوعات مهم سلامت در جامعه به شمار می‌رود. یک دسته از پرتجویز‌ترین داروهای شیمیایی درمان افسردگی، فلوکستین (مهارکننده‌های باز جذب سروتونین) است که شامل اثرات جانبی کم خوابی، تهوع و اختلالات جنسی است [2].
با توجه به مطالعات گسترده میزان افسردگی عمده در نوجوانان 4/6 درصد در پسران و 5/9 درصد در دختران است و زمان شروع آن بین سنین 13 تا 18 سالگی است. میزان شیوع جهانی افسردگی 16/2 درصد است و در ایران با توجه به این‌که مطالعات مختلف با ابزارهای سنجشی مختلف انجام شده، شیوع‌های متفاوتی گزارش داده‌اند. به‌طور کلی شیوع افسردگی در جمعیت عمومی بین 4/2 تا 37 درصد برآورد شده است. این اختلال یکی از شایع‌ترین بیماری‌های روانی در ایالات متحده آمریکاست. در سال 2015، نزدیک به 7 درصد آمریکایی‌ها در سن 18 سالگی یک دوره از اختلال افسردگی داشتند. آمار کل اختلالات روان‌پزشکی در ایران، بر اساس پیمایش ملی سال 1390 حدود 6/23 درصد است [2، 3].
گیاه شاه افسر با نام علمی L. Melilotus Officinalis به معنای جذب‌کننده زنبور عسل، متعلق به تیره حبوبات (Fabaceae) گیاهی است. ترکیبات شیمیایی این گیاه شامل کومارین و ملیلوتین عمده مواد مؤثره شاه افسر هستند. [4]. گل‌های این گیاه خواص درمانی تشنج دارد و مرهم سینه است. بوی ادرار را از بین می‌برد و در درمان روماتیسم نیز به کار می‌رود. از این گیاه به عنوان مسکن، ضد عفونی‌کننده، ضد التهاب، مقوی و در التیام زخم‌های سوختگی استفاده می‌شود [5].
جمع‌آوری اطلاعات درباره افسردگی، اولین گام در کنترل آن است. یافتن اطلاعاتی درباره ویژگی‌های این بیماری مانند سن، جنس در پیشگیری زودرس و کنترل این بیماری می‌تواند مفید واقع شود. با توجه به اجرای این مطالعه تجربی درصدد برآمدیم تا اثرات مفید گیاه شاه افسر بر افسرگی را بررسی و داده‌ها را با سایر مطالعات مقایسه کنیم.
با توجه به این‌که اطلاعات کمی درباره تأثیر گیاه شاه افسر بر افسردگی وجود دارد، بر این اساس در مطالعه حاضر ارزیابی اثرات احتمالی شاه افسر در برابر افسردگی ناشی از تزریق رزرپین در موش‌های کوچک آزمایشگاهی بررسی می‌شود.
روش‌ها
تهیه عصاره
در این مطالعه که از نوع تجربی است، ابتدا گیاه شاه افسر از کوهای اطراف کرمانشاه در فصل بهار جمع‌آوری شد و در سایه، در محیط مناسب در دمای 23 تا 27 درجه سانتی‌گراد خشک شد. سپس گیاه خشک‌شده به پودر تبدیل شد. 60 گرم از پودر حاصل را جدا کرده به آن 300 سی‌سی اتانول 80 درصد اضافه شد و برای 72 ساعت نگهداری شد. عصاره به‌دست‌آمده پس از صاف شدن با استفاده از کاغذ واتمن شماره 1 خشک شد و از پودر حاصل برای تهیه دُز‌های مورد نظر استفاده شد و پس از پایان مراحل آزمایش داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 20 آنالیز واریانس یک‌طرفه در سطح معناداری 0/05>P تجزیه‌و‌تحلیل شدند [6, 7].
حیوانات و گروه‌بندی
در این تحقیق تجربی 42 سر موش سوری نر نژاد Balb/c در محدوده وزنی 25 تا 30 گرم که از حیوانخانه دانشگاه علوم‌پزشکی کرمانشاه تهیه شد، استفاده شده است. موش‌ها در دمای 22 تا 24 درجه سانتی‌گراد و رطوبت 50 تا 55 درصد در شرایط 12 ساعت تاریکی و 12 ساعت روشنایی با دسترسی آزادانه به آب و غذای کافی در قفس پلاستیکی نگهداری شدند. موش‌ها به‌طور تصادفی به 6 گروه 7 تایی تقسیم شدند:
1. گروه (کنترل): به صورت تک دُز داخل صفاقی نرمال سالین را دریافت کردند.
2. کنترل منفی: 18 ساعت قبل از آغاز تست شنا رزرپین (5 میلی‌گرم بر کیلوگرم) را دریافت کردند [8].
3. کنترل مثبت: رزرپین (5 میلی‌گرم بر کیلوگرم) دریافت و 18 ساعت بعد از آن فلوکستین (20 میلی‌گرم بر کیلوگرم) را به روش تک دُز درون صفاقی دریافت کردند [8].
4، 5 و 6. رزرپین (5 میلی‌گرم بر کیلوگرم) را دریافت کردند و بعد از 18 ساعت به ترتیب دُز‌های 100، 200 و 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره اتانولی شاه افسر به صورت تک دُز داخل صفاقی قرار گرفت [8].
همه مراحل پروتکل آزمایش مطابق دستورالعمل اخلاقی و آیین‌نامه کمیته اخلاق زیستی دانشگاه پیام‌نور و با تأیید کمیته اخلاق با کد IR.PNU.REC.1400.273 انجام شد.
آزمون‌های رفتاری
آزمون شنای اجباری
از این آزمون برای سنجش میزان افسردگی و ناامیدی استفاده و یک ساعت بعد از تزریق فلوکستین و عصاره الکلی شاه افسر انجام شد. در این روش یک آکواریوم شیشه‌ای به ارتفاع 8 سانتی‌متر، طول 25 سانتی‌متر و عرض 12 سانتی‌متر از آب 25 درجه سانتی‌گراد پر شد و موش‌ها به آرامی از ارتفاع 20 سانتی‌متری در آب رها شدند. کل زمان آزمون 6 دقیقه بود که 2 دقیقه اول برای سازگاری و تطابق حیوان با شرایط محیط و 4 دقیقه بعدی برای مدت زمان بی‌حرکتی با استفاده از کورنومتر بر حسب ثانیه ثبت شد. قطع حرکات دست و پای حیوان به عنوان زمان بی‌حرکتی ثبت شد [9].
آزمون معلق ماندن دم
از این آزمون برای سنجش میزان افسردگی استفاده شد. این روش از پایه فلزی با ارتفاع 70 سانتی‌متر و 1 بند 50 سانتی‌متری که بین 2 پایه فلزی به صورت طولی کشیده‌شده، استفاده شد. موش از دُم آویزان شد و با فعالیت حرکتی شدید موش آزمون شروع شد. کل زمان آزمون 6 دقیقه بود که 2 دقیقه اول برای سازگاری حیوان با شرایط و 4 دقیقه آخر به عنوان مدت زمان بی‌حرکتی به وسیله کورنومتر بر حسب ثانیه ثبت شد. زمانی که موش غیرفعال و بدون حرکت شد به عنوان زمان بی‌حرکتی در نظر گرفته شد. پس از انجام آزمون‌های رفتاری با هالوتان حیوانات به خواب رفتند، جمجه را جدا کرده و سپس مغز موش‌ها برای انجام آزمایشات بیوشیمیایی استفاده شد [9].
ظرفیت آنتی اکسیدانی مغز
برای این سنجش، 3 محلول تهیه و استفاده شدند:
1. محلول کلرید آهن (270 میلی‌گرم کلرید آهن با آب مقطر به حجم 50 میلی‌لیتر رسانده شد).
2. محلول تری‌آذین (47 میلی‌گرم تری‌آذین حل‌شده در 40 میلی‌لیتر اسید کلریدریک 40 میلی‌مولار).
3. محلول بافر (8 میلی‌لیتر اسید استیک غلیظ و 55/1 میلی‌لیتر استات سدیم با آب مقطر به حجم 500 میلی‌لیتر رسانده شد).
1 میلی‌لیتر محلول کلرید آهن، 1 میلی‌لیتر محلول تری‌آذین و 10 میلی‌لیتر از محلول بافر با هم مخلوط شدند. سپس از محلول هموژنه مغز 25 میکرو‌لیتر به 5/1 میلی‌لیتر از مخلوط 3 محلول فوق اضافه شد و در دمای 37 درجه سانتی‌گراد به مدت 10 دقیقه قرار گرفت و جذب نوری آن در طول موج 593 نانومتر ثبت شد [10].
مالون دی آلدهید مغز
محلول کلرید پتاسیم 2/5 درصد به نسبت وزنی 10 درصد در 1 گرم از بافت مغز هموژنیزه شد و در دمای 37 درجه سانتی‌گراد به مدت 1 ساعت در 1 شیکر انکوبه شد. سپس 1 میلی‌لیتر تیوباربیتوریک اسید 67 درصد به همراه 1 میلی‌لیتر تتراکلرو‌استیک اسید 5 درصد به آن اضافه و به خوبی مخلوط شد. پس از آن به لوله سانتریفیوژ منتقل شد و به مدت 15 دقیقه در دور 2000 سانتریفیوژ شد. سپس محلول رویی به لوله دیگری منتقل و مدت 10 دقیقه در حمام آب جوش قرار داده شد و بعد از سرد شدن جذب نوری آن با اسپکتروفتومتر در 535 نانومتر ثبت شد [10].
داده‌های حاصل‌شده با نرم‌افزار SPSS نسخه 20 تجزیه‌و‌تحلیل شدند. ابتدا با استفاده از آزمون کولموگروف‌اسمیرنف از نرمال بودن توزیع داده‌ها در هر گروه اطمینان حاصل شد. سپس از آزمون آنالیز واریانس یک‌طرفه برای مقایسه میانگین‌های تیمارها و با توجه به معنادار بودن (0/001>P) اختلاف میانگین همه متغیرها برای مقایسه دو به دوی میانگین گروه‌ها از آزمون تعقیبی توکی استفاده شد. (0/05>P) در همه محاسبات به عنوان سطح معناداری در نظر گرفته شد.
یافته‌ها
نتایج آزمون شنای اجباری
مطابق تصویر شماره 1، گروه کنترل منفی میانگین زمان بی‌حرکتی را در مقایسه با گروه کنترل به‌طور معناداری افزایش داد (0/001=P).
افسردگی یک بیماری شایع روانی است. علائم افسردگی در نوشته‌های بازمانده از قرن 8 قبل از میلاد شرح داده شده است. اختلال افسردگی موجب اختلالات عملکردی و اجتماعی می‌شود [1]. طبق گفته سازمان بهداشت جهانی، اختلال افسردگی عمده در سال 2020 به دومین عامل اصلی بیماری در سراسر جهان تبدیل خواهد شد [1]. این بیماری به عنوان گسترده‌ترین مشکل در آسیب‌شناسی نوجوانی به شمار می‌رود و افزایش خودکشی در نوجوانان به این نگرانی دامن می‌زند.
افراد مبتلا به افسردگی علاقه خود را به فعالیت‌هایی که زمانی برایشان لذت‌بخش بودند از دست می‌دهند و در انجام فعالیت‌های روزمره دچار مشکل می‌شوند. افسردگی مجموعه‌ای از اختلالات رایج روانی، بدنی، عصبی، مانند اختلالات خواب، اختلالات روحی، کاهش اشتها، نداشتن انگیزه، خلق افسرده و ناتوانی جنسی است و یکی از اصلی‌ترین موضوعات مهم سلامت در جامعه به شمار می‌رود. یک دسته از پرتجویز‌ترین داروهای شیمیایی درمان افسردگی، فلوکستین (مهارکننده‌های باز جذب سروتونین) است که شامل اثرات جانبی کم خوابی، تهوع و اختلالات جنسی است [2].
با توجه به مطالعات گسترده میزان افسردگی عمده در نوجوانان 4/6 درصد در پسران و 5/9 درصد در دختران است و زمان شروع آن بین سنین 13 تا 18 سالگی است. میزان شیوع جهانی افسردگی 16/2 درصد است و در ایران با توجه به این‌که مطالعات مختلف با ابزارهای سنجشی مختلف انجام شده، شیوع‌های متفاوتی گزارش داده‌اند. به‌طور کلی شیوع افسردگی در جمعیت عمومی بین 4/2 تا 37 درصد برآورد شده است. این اختلال یکی از شایع‌ترین بیماری‌های روانی در ایالات متحده آمریکاست. در سال 2015، نزدیک به 7 درصد آمریکایی‌ها در سن 18 سالگی یک دوره از اختلال افسردگی داشتند. آمار کل اختلالات روان‌پزشکی در ایران، بر اساس پیمایش ملی سال 1390 حدود 6/23 درصد است [2، 3].
گیاه شاه افسر با نام علمی L. Melilotus Officinalis به معنای جذب‌کننده زنبور عسل، متعلق به تیره حبوبات (Fabaceae) گیاهی است. ترکیبات شیمیایی این گیاه شامل کومارین و ملیلوتین عمده مواد مؤثره شاه افسر هستند. [4]. گل‌های این گیاه خواص درمانی تشنج دارد و مرهم سینه است. بوی ادرار را از بین می‌برد و در درمان روماتیسم نیز به کار می‌رود. از این گیاه به عنوان مسکن، ضد عفونی‌کننده، ضد التهاب، مقوی و در التیام زخم‌های سوختگی استفاده می‌شود [5].
جمع‌آوری اطلاعات درباره افسردگی، اولین گام در کنترل آن است. یافتن اطلاعاتی درباره ویژگی‌های این بیماری مانند سن، جنس در پیشگیری زودرس و کنترل این بیماری می‌تواند مفید واقع شود. با توجه به اجرای این مطالعه تجربی درصدد برآمدیم تا اثرات مفید گیاه شاه افسر بر افسرگی را بررسی و داده‌ها را با سایر مطالعات مقایسه کنیم.
با توجه به این‌که اطلاعات کمی درباره تأثیر گیاه شاه افسر بر افسردگی وجود دارد، بر این اساس در مطالعه حاضر ارزیابی اثرات احتمالی شاه افسر در برابر افسردگی ناشی از تزریق رزرپین در موش‌های کوچک آزمایشگاهی بررسی می‌شود.
روش‌ها
تهیه عصاره
در این مطالعه که از نوع تجربی است، ابتدا گیاه شاه افسر از کوهای اطراف کرمانشاه در فصل بهار جمع‌آوری شد و در سایه، در محیط مناسب در دمای 23 تا 27 درجه سانتی‌گراد خشک شد. سپس گیاه خشک‌شده به پودر تبدیل شد. 60 گرم از پودر حاصل را جدا کرده به آن 300 سی‌سی اتانول 80 درصد اضافه شد و برای 72 ساعت نگهداری شد. عصاره به‌دست‌آمده پس از صاف شدن با استفاده از کاغذ واتمن شماره 1 خشک شد و از پودر حاصل برای تهیه دُز‌های مورد نظر استفاده شد و پس از پایان مراحل آزمایش داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 20 آنالیز واریانس یک‌طرفه در سطح معناداری 0/05>P تجزیه‌و‌تحلیل شدند [6, 7].
حیوانات و گروه‌بندی
در این تحقیق تجربی 42 سر موش سوری نر نژاد Balb/c در محدوده وزنی 25 تا 30 گرم که از حیوانخانه دانشگاه علوم‌پزشکی کرمانشاه تهیه شد، استفاده شده است. موش‌ها در دمای 22 تا 24 درجه سانتی‌گراد و رطوبت 50 تا 55 درصد در شرایط 12 ساعت تاریکی و 12 ساعت روشنایی با دسترسی آزادانه به آب و غذای کافی در قفس پلاستیکی نگهداری شدند. موش‌ها به‌طور تصادفی به 6 گروه 7 تایی تقسیم شدند:
1. گروه (کنترل): به صورت تک دُز داخل صفاقی نرمال سالین را دریافت کردند.
2. کنترل منفی: 18 ساعت قبل از آغاز تست شنا رزرپین (5 میلی‌گرم بر کیلوگرم) را دریافت کردند [8].
3. کنترل مثبت: رزرپین (5 میلی‌گرم بر کیلوگرم) دریافت و 18 ساعت بعد از آن فلوکستین (20 میلی‌گرم بر کیلوگرم) را به روش تک دُز درون صفاقی دریافت کردند [8].
4، 5 و 6. رزرپین (5 میلی‌گرم بر کیلوگرم) را دریافت کردند و بعد از 18 ساعت به ترتیب دُز‌های 100، 200 و 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره اتانولی شاه افسر به صورت تک دُز داخل صفاقی قرار گرفت [8].
همه مراحل پروتکل آزمایش مطابق دستورالعمل اخلاقی و آیین‌نامه کمیته اخلاق زیستی دانشگاه پیام‌نور و با تأیید کمیته اخلاق با کد IR.PNU.REC.1400.273 انجام شد.
آزمون‌های رفتاری
آزمون شنای اجباری
از این آزمون برای سنجش میزان افسردگی و ناامیدی استفاده و یک ساعت بعد از تزریق فلوکستین و عصاره الکلی شاه افسر انجام شد. در این روش یک آکواریوم شیشه‌ای به ارتفاع 8 سانتی‌متر، طول 25 سانتی‌متر و عرض 12 سانتی‌متر از آب 25 درجه سانتی‌گراد پر شد و موش‌ها به آرامی از ارتفاع 20 سانتی‌متری در آب رها شدند. کل زمان آزمون 6 دقیقه بود که 2 دقیقه اول برای سازگاری و تطابق حیوان با شرایط محیط و 4 دقیقه بعدی برای مدت زمان بی‌حرکتی با استفاده از کورنومتر بر حسب ثانیه ثبت شد. قطع حرکات دست و پای حیوان به عنوان زمان بی‌حرکتی ثبت شد [9].
آزمون معلق ماندن دم
از این آزمون برای سنجش میزان افسردگی استفاده شد. این روش از پایه فلزی با ارتفاع 70 سانتی‌متر و 1 بند 50 سانتی‌متری که بین 2 پایه فلزی به صورت طولی کشیده‌شده، استفاده شد. موش از دُم آویزان شد و با فعالیت حرکتی شدید موش آزمون شروع شد. کل زمان آزمون 6 دقیقه بود که 2 دقیقه اول برای سازگاری حیوان با شرایط و 4 دقیقه آخر به عنوان مدت زمان بی‌حرکتی به وسیله کورنومتر بر حسب ثانیه ثبت شد. زمانی که موش غیرفعال و بدون حرکت شد به عنوان زمان بی‌حرکتی در نظر گرفته شد. پس از انجام آزمون‌های رفتاری با هالوتان حیوانات به خواب رفتند، جمجه را جدا کرده و سپس مغز موش‌ها برای انجام آزمایشات بیوشیمیایی استفاده شد [9].
ظرفیت آنتی اکسیدانی مغز
برای این سنجش، 3 محلول تهیه و استفاده شدند:
1. محلول کلرید آهن (270 میلی‌گرم کلرید آهن با آب مقطر به حجم 50 میلی‌لیتر رسانده شد).
2. محلول تری‌آذین (47 میلی‌گرم تری‌آذین حل‌شده در 40 میلی‌لیتر اسید کلریدریک 40 میلی‌مولار).
3. محلول بافر (8 میلی‌لیتر اسید استیک غلیظ و 55/1 میلی‌لیتر استات سدیم با آب مقطر به حجم 500 میلی‌لیتر رسانده شد).
1 میلی‌لیتر محلول کلرید آهن، 1 میلی‌لیتر محلول تری‌آذین و 10 میلی‌لیتر از محلول بافر با هم مخلوط شدند. سپس از محلول هموژنه مغز 25 میکرو‌لیتر به 5/1 میلی‌لیتر از مخلوط 3 محلول فوق اضافه شد و در دمای 37 درجه سانتی‌گراد به مدت 10 دقیقه قرار گرفت و جذب نوری آن در طول موج 593 نانومتر ثبت شد [10].
مالون دی آلدهید مغز
محلول کلرید پتاسیم 2/5 درصد به نسبت وزنی 10 درصد در 1 گرم از بافت مغز هموژنیزه شد و در دمای 37 درجه سانتی‌گراد به مدت 1 ساعت در 1 شیکر انکوبه شد. سپس 1 میلی‌لیتر تیوباربیتوریک اسید 67 درصد به همراه 1 میلی‌لیتر تتراکلرو‌استیک اسید 5 درصد به آن اضافه و به خوبی مخلوط شد. پس از آن به لوله سانتریفیوژ منتقل شد و به مدت 15 دقیقه در دور 2000 سانتریفیوژ شد. سپس محلول رویی به لوله دیگری منتقل و مدت 10 دقیقه در حمام آب جوش قرار داده شد و بعد از سرد شدن جذب نوری آن با اسپکتروفتومتر در 535 نانومتر ثبت شد [10].
داده‌های حاصل‌شده با نرم‌افزار SPSS نسخه 20 تجزیه‌و‌تحلیل شدند. ابتدا با استفاده از آزمون کولموگروف‌اسمیرنف از نرمال بودن توزیع داده‌ها در هر گروه اطمینان حاصل شد. سپس از آزمون آنالیز واریانس یک‌طرفه برای مقایسه میانگین‌های تیمارها و با توجه به معنادار بودن (0/001>P) اختلاف میانگین همه متغیرها برای مقایسه دو به دوی میانگین گروه‌ها از آزمون تعقیبی توکی استفاده شد. (0/05>P) در همه محاسبات به عنوان سطح معناداری در نظر گرفته شد.
یافته‌ها
نتایج آزمون شنای اجباری
مطابق تصویر شماره 1، گروه کنترل منفی میانگین زمان بی‌حرکتی را در مقایسه با گروه کنترل به‌طور معناداری افزایش داد (0/001=P).
کنترل مثبت، میانگین زمان بی‌حرکتی را در مقایسه با کنترل منفی به‌طور معناداری کاهش داد (0/001=P). دُز 100 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره در مقایسه با کنترل منفی افزایش معنادار داشت (0/05>P). دُز 200 و 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره در مقایسه با کنترل منفی مدت زمان بی‌حرکتی را به‌طور معناداری کاهش داد (0/001=P). دُز 100 و 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره مدت زمان بی‌حرکتی را در مقایسه با گروه کنترل مثبت به‌طور معنادار افزایش داد (0/001=P).
نتایج آزمون معلق ماندن دم
مطابق تصویر شماره 2، گروه کنترل منفی میانگین زمان بی‌حرکتی را در مقایسه با گروه کنترل به‌طور معناداری افزایش داد (0/001=P).
نتایج آزمون معلق ماندن دم
مطابق تصویر شماره 2، گروه کنترل منفی میانگین زمان بی‌حرکتی را در مقایسه با گروه کنترل به‌طور معناداری افزایش داد (0/001=P).
کنترل مثبت، میانگین زمان بی‌حرکتی را در مقایسه با گروه کنترل و کنترل منفی به‌طور معناداری کاهش داد (0/001=P). دُز 100 مدت زمان بی‌حرکتی را در مقایسه با کنترل مثبت به‌طور معنادار افزایش داد (0/001=P). دُز 200 و 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره در مقایسه با کنترل منفی افزایش معنادار نشان داد (0/001=P). دُز 100 و 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره در مقایسه با کنترل مثبت افزایش معنادار داشت (0/001=P).
نتایج سنجش ظرفیت آنتی اکسیدانی مغز
مطابق تصویر شماره 3، گروه کنترل منفی، ظرفیت آنتی اکسیدانی مغز را در مقایسه با گروه کنترل به‌طور معناداری کاهش داد (0/001=P).
نتایج سنجش ظرفیت آنتی اکسیدانی مغز
مطابق تصویر شماره 3، گروه کنترل منفی، ظرفیت آنتی اکسیدانی مغز را در مقایسه با گروه کنترل به‌طور معناداری کاهش داد (0/001=P).
کنترل مثبت، ظرفیت آنتی اکسیدانی مغز را در مقایسه با کنترل منفی به‌طور معناداری افزایش داد (0/001=P). دُز 100 و 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره ظرفیت آنتی اکسیدانی مغز را در مقایسه با کنترل مثبت به‌طور معناداری کاهش داد (0/001=P). دُز 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره ظرفیت آنتی اکسیدانی مغز را در مقایسه با کنترل منفی به‌طور معناداری افزایش داد (0/001=P). دُز 400 ظرفیت آنتی اکسیدانی مغز را در مقایسه با کنترل منفی افزایش داد (0/01>P). دُز 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره ظرفیت آنتی اکسیدانی مغز را در مقایسه با کنترل مثبت کاهش داد (0/01>P).
نتایج سنجش مالون دی‌آلدهید مغز
بر اساس تصویر شماره 4، گروه کنترل منفی میانگین مالون دی آلدهید مغز را در مقایسه با گروه کنترل به‌طور معناداری افزایش داد (0/001=P).
نتایج سنجش مالون دی‌آلدهید مغز
بر اساس تصویر شماره 4، گروه کنترل منفی میانگین مالون دی آلدهید مغز را در مقایسه با گروه کنترل به‌طور معناداری افزایش داد (0/001=P).
کنترل مثبت، میانگین مالون دی آلدهید مغز را در مقایسه با کنترل منفی به‌طور معناداری کاهش داد (0/001=P). دُز 100میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره میزان مالون دی آلدهید مغز را در مقایسه با کنترل مثبت به‌طور معناداری افزایش داد (0/001=P). دُز 200 و 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره ظرفیت آنتی اکسیدانی مغز را در مقایسه با کنترل منفی به‌طور معناداری کاهش داد (0/001=P).
بحث
از گذشته تاکنون گیاهان بومی به دلیل امکان سنتز متابولیت‌های ثانویه (ترپنوییدها، فنل‌ها و فلاونوییدها) از اصلی‌ترین منابع غذایی و دارویی برای زندگی بشر بوده و هستند. پلی‌فنول‌های گیاهی و فلاونوییدها به عنوان آنتی اکسیدان‌های قوی و طبیعی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده آسیب‌های اکسیداتیوی در بدن محسوب می‌شوند که به وسیله غیرفعال کردن رادیکال‌های آزاد وقتی به لیپیدها و غذاهای حاوی لیپید اضافه می‌شوند، می‌توانند عمر مفید آن‌ها را به وسیله به تأخیر انداختن فرایند پراکسیداسیون لیپید افزایش دهند و با جلوگیری از تخریب موادغذایی، نقش مهمی در پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری‌های شایع امروزی که بیشتر مربوط به تغییر شیوه زندگی، افزایش سن و خصوصاً افزایش ارتباط به تشکیل گونه‌های اکسیژنی واکنش‌گر و پراکسیداسیون لیپید مربوط است، ایفا می‌کنند. به همین دلیل استفاده از آنتی اکسیدان‌های طبیعی در مواد غذایی به عنوان مواد ضد سرطان و ضد افسردگی مورد توجه بیشتری قرار گرفته است [11، 14].
در مطالعه حاضر، برای بررسی اثرات ضد افسردگی و ضد اضطرابی عصاره الکلی گیاه شاه افسر به اهمیت این گیاه به عنوان گیاه دارویی با خواص آنتی اکسیدانی و ضد اضطراب و افسردگی اشاره شد. در هر دو آزمون رفتاری معلق ماندن دم و تست شنای اجباری، رزرپین مدت زمان بی‌حرکتی را به‌طور معناداری افزایش داد.
عصاره در دُز 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم مدت زمان بی‌حرکتی را به‌طور معناداری کاهش داد. رزرپین ظرفیت آنتی اکسیدان مغز را کاهش و سطح مالون دی آلدهید مغز را به‌طور معناداری افزایش داد که با نتایج مطالعات قبلی هم‌خوانی داشت. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده در موش‌های مسموم‌شده با رزرپین عصاره الکلی شاه افسر، به خصوص در غلظت 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم دارای اثرات آنتی اکسیدانی بوده که می‌تواند به خاصیت ضد افسردگی منجر شود.
تزریق رزرپین با افزایش معنادار مدت زمان بی‌حرکتی باعث القای افسردگی در موش‌های کوچک آزمایشگاهی می‌شود. در این تحقیق تزریق فلوکستین، میانگین زمان بی‌حرکتی را به‌طور معناداری در موش‌های رزرپینه تقلیل داد. فلوکستین به عنوان یک داروی تخصصی ضد افسردگی از دسته داروهای SSRI سازوکار اصلی آن در مغز علاوه بر افزایش سطوح خارج سلولی سروتونین موجب افزایش سطوح خارج سلولی نورآدرنالین و دوپامین نیز می‌شود که این مشاهدات با تحقیقات قبلی در رابطه با اثرات ایجاد افسردگی توسط رزرپین هم‌خوانی دارد.
رزرپین یک آلکالوئید گیاهی است که اثر مهاری بر بازجذب مونوآمین‌ها داشته و باعث تخلیه نوروترانسمیترهای مونوآمینی در مغز حیوانات آزمایشگاهی و ایجاد یک سندرم شبه افسردگی می‌شود [11].
مصرف آنتی اکسیدان‌های سنتزی در حال حاضر به دلیل پایداری بالا، کارایی و نیز ارزانی نسبی به دلیل ایجاد عوارض جانبی مانند سرطان و تمایل مردم برای پرهیز از مصرف، رو به کاهش است [12]. تولید مقادیر بالای گونه اکسیژن واکنش‌دهنده، موجب بروز استرس‌های اکسیداتیو، بیماری‌های قلبی‌عروقی، سرطان و آلزایمر می‌شوند؛ بنابراین شناسایی راه‌های مؤثر حذف استرس‌های بیولوژیک، افسردگی و گونه‌های فعال اکسیژن یا رادیکال‌های آزاد اکسیژن رادیکال‌ها، از طریق داروهای آنتی اکسیدان و غذا ضروری است. از گذشته‌های دور گیاهان دارویی در درمان و پیشگیری بیماری‌های مختلف به کار برده شده‌اند. گیاه شاه افسر ترکیبات مؤثره مفید مانند ترکیبات ثانوی فنلی و فلاونوییدی دارد. مقادیر بالای این ترکیبات نقش مهمی در عملکرد آنتی اکسیدانی آن داشته است [12].
بررسی نتایج تحقیقات قبلی نشان داده که پتانسیل آنتی اکسیدانی عصاره‌های اغلب گیاهان دارویی اساساً به ترکیبات فلاونوییدی و فنلی آن گیاهان مرتبط است که خاصیت ضد افسردگی، ضد اضطرابی و مهار رادیکال‌های آزاد نشان داده‌اند. در گونه‌های گیاهی مختلفی همبستگی بین مقدار ترکیبات فنلی و خاصیت آنتی اکسیدانی آن‌ها گزارش شده است [13].
تحقیقات دیگری نشان داده‌اند ترکیبات مؤثره این گیاه خواص درمانی ضد التهاب، ضد افسردگی و اضطرابی، ضد سرطانی، آنتی اکسیدانی، آرام‌بخش، ضد اسپاسم و تب‌بر دارند [14]. یافته تحقیق دیگر حاکی از اثرات ضد میکروبی، آنتی اکسیدانی، ضد درد، ضد قارچی و ضد انگلی مواد مؤثره این گیاه است که همسو با یافته‌های تحقیق حاضر است [15].
گزارشات قبلی نشان دادند عصاره گیاه شاه افسر ترکیبات فلاونوییدی و کومارینی داشته و نیز ترپنوییدهای آنتی‌اکسیدان اسانس آن نیز اثرات ضد عفونی‌کننده، ضد افسردگی و ضد التهابی دارد [16]. ترکیبات فلاونوییدی و کومارین‌های عصاره گیاه شاه افسر به عنوان آنتی اکسیدان از عملکرد و تولید استرس‌های اکسیداتیو جلوگیری کرده است [14].
در مدل حیوانی نیز مشخص شد که فرآورده ترکیبی از عصاره گیاه شاه افسر با عصاره گزنه به دلیل کثرت اسیدهای فلاونوییدی، کومارین، فنلی، آنتراکوئینون، ویتامین K، دی کومارین، کومارین‌های اسکولین و اسکولتین به عنوان ضدالتهاب قوی و محرک سیستم گردش خون و ایمنی می‌تواند در فرایند پیشگیری و درمان سرطان و دیابت در مدل موش مؤثر باشد [17].
در تحقیقات قبلی نشان داده شده که در سیستم عصبی مرکزی، نوروترانسمیترهای مونوآمینی شامل سروتونین، دوپامین و نورآدرنالین نقش تعیین‌کننده‌ای در پاتوفیزیولوژی افسردگی ایفا می‌کنند. عوامل دیگری، به‌ویژه استرس اکسیداتیو در بروز افسردگی نقش اساسی دارند [18].
در مطالعات دیگری تزریق رزرپین باعث افزایش مدت زمان بی‌حرکتی در تست شنای اجباری و القای افسردگی و همچنین موجب افزایش مالون دی آلدهید در مغز موش‌ها شده است [19].
نتیجه‌گیری
نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد رزرپین زمان بی‌حرکتی را در آزمون‌های رفتاری شنای اجباری و معلق ماندن دُم به‌طور معناداری افزایش داد. دُز 200 و 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره در مقایسه با کنترل منفی زمان بی‌حرکتی را در آزمون شنای اجباری به‌طور معناداری کاهش داد (0/001=P). در آزمون معلق ماندن دُم، دُز 200 و 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره در مقایسه با کنترل منفی افزایش معنادار نشان داد (0/001=P).
دُز 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره ظرفیت آنتی اکسیدانی مغز را در مقایسه با کنترل منفی به‌طور معناداری افزایش داد (0/01>P). دُز 200 و 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره ظرفیت مالون دی آلدهید مغز را در مقایسه با کنترل منفی به‌طور معناداری کاهش داد (0/001=P).
نتایج به‌دست‌آمده نشان داد عصاره الکلی گیاه شاه افسر در افسردگی ایجاد‌شده با تجویز رزرپین در موش‌های سوری اثرات ضد افسردگی دارد که احتمالاً این اثرات را به واسطه داشتن ترکیبات آنتی اکسیدانی و مواد مؤثره مفید از خود نشان می‌دهد که نیازمند تحقیقات گسترده و عمیق بیشتری است. احتمالاً می‌توان با مطالعات بیشتر در آینده از عصاره گیاه شاه افسر به عنوان دارو و مکمل غذایی برای درمان افسردگی و علائم مشابه استفاده کرد.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این مطالعه توسط کمیته اخلاق (زیستی دانشگاه پیام نور) با کد اخلاقIR.PNU.REC.1400.273. تصویب شد.
حامی مالی
این پژوهش هیچ‌گونه کمک مالی از سازمان‌های دولتی، خصوصی و غیرانتفاعی دریافت نکرده است.
مشارکت نویسندگان
مفهوم‌سازی، طراحی مطالعه، کسب، تحلیل و تفسیر داده‌ها، تهیه پیش‌نویس دست‌نوشته، بازبینی نقادانه دست‌نوشته برای محتوای فکری مهم، تحلیل آماری، جذب منابع مالی، حمایت اداری، فنی یا موادی و نظارت بر مطالعه: رحمت‌اله پرندین و فائزه عباسی.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.
بحث
از گذشته تاکنون گیاهان بومی به دلیل امکان سنتز متابولیت‌های ثانویه (ترپنوییدها، فنل‌ها و فلاونوییدها) از اصلی‌ترین منابع غذایی و دارویی برای زندگی بشر بوده و هستند. پلی‌فنول‌های گیاهی و فلاونوییدها به عنوان آنتی اکسیدان‌های قوی و طبیعی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده آسیب‌های اکسیداتیوی در بدن محسوب می‌شوند که به وسیله غیرفعال کردن رادیکال‌های آزاد وقتی به لیپیدها و غذاهای حاوی لیپید اضافه می‌شوند، می‌توانند عمر مفید آن‌ها را به وسیله به تأخیر انداختن فرایند پراکسیداسیون لیپید افزایش دهند و با جلوگیری از تخریب موادغذایی، نقش مهمی در پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری‌های شایع امروزی که بیشتر مربوط به تغییر شیوه زندگی، افزایش سن و خصوصاً افزایش ارتباط به تشکیل گونه‌های اکسیژنی واکنش‌گر و پراکسیداسیون لیپید مربوط است، ایفا می‌کنند. به همین دلیل استفاده از آنتی اکسیدان‌های طبیعی در مواد غذایی به عنوان مواد ضد سرطان و ضد افسردگی مورد توجه بیشتری قرار گرفته است [11، 14].
در مطالعه حاضر، برای بررسی اثرات ضد افسردگی و ضد اضطرابی عصاره الکلی گیاه شاه افسر به اهمیت این گیاه به عنوان گیاه دارویی با خواص آنتی اکسیدانی و ضد اضطراب و افسردگی اشاره شد. در هر دو آزمون رفتاری معلق ماندن دم و تست شنای اجباری، رزرپین مدت زمان بی‌حرکتی را به‌طور معناداری افزایش داد.
عصاره در دُز 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم مدت زمان بی‌حرکتی را به‌طور معناداری کاهش داد. رزرپین ظرفیت آنتی اکسیدان مغز را کاهش و سطح مالون دی آلدهید مغز را به‌طور معناداری افزایش داد که با نتایج مطالعات قبلی هم‌خوانی داشت. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده در موش‌های مسموم‌شده با رزرپین عصاره الکلی شاه افسر، به خصوص در غلظت 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم دارای اثرات آنتی اکسیدانی بوده که می‌تواند به خاصیت ضد افسردگی منجر شود.
تزریق رزرپین با افزایش معنادار مدت زمان بی‌حرکتی باعث القای افسردگی در موش‌های کوچک آزمایشگاهی می‌شود. در این تحقیق تزریق فلوکستین، میانگین زمان بی‌حرکتی را به‌طور معناداری در موش‌های رزرپینه تقلیل داد. فلوکستین به عنوان یک داروی تخصصی ضد افسردگی از دسته داروهای SSRI سازوکار اصلی آن در مغز علاوه بر افزایش سطوح خارج سلولی سروتونین موجب افزایش سطوح خارج سلولی نورآدرنالین و دوپامین نیز می‌شود که این مشاهدات با تحقیقات قبلی در رابطه با اثرات ایجاد افسردگی توسط رزرپین هم‌خوانی دارد.
رزرپین یک آلکالوئید گیاهی است که اثر مهاری بر بازجذب مونوآمین‌ها داشته و باعث تخلیه نوروترانسمیترهای مونوآمینی در مغز حیوانات آزمایشگاهی و ایجاد یک سندرم شبه افسردگی می‌شود [11].
مصرف آنتی اکسیدان‌های سنتزی در حال حاضر به دلیل پایداری بالا، کارایی و نیز ارزانی نسبی به دلیل ایجاد عوارض جانبی مانند سرطان و تمایل مردم برای پرهیز از مصرف، رو به کاهش است [12]. تولید مقادیر بالای گونه اکسیژن واکنش‌دهنده، موجب بروز استرس‌های اکسیداتیو، بیماری‌های قلبی‌عروقی، سرطان و آلزایمر می‌شوند؛ بنابراین شناسایی راه‌های مؤثر حذف استرس‌های بیولوژیک، افسردگی و گونه‌های فعال اکسیژن یا رادیکال‌های آزاد اکسیژن رادیکال‌ها، از طریق داروهای آنتی اکسیدان و غذا ضروری است. از گذشته‌های دور گیاهان دارویی در درمان و پیشگیری بیماری‌های مختلف به کار برده شده‌اند. گیاه شاه افسر ترکیبات مؤثره مفید مانند ترکیبات ثانوی فنلی و فلاونوییدی دارد. مقادیر بالای این ترکیبات نقش مهمی در عملکرد آنتی اکسیدانی آن داشته است [12].
بررسی نتایج تحقیقات قبلی نشان داده که پتانسیل آنتی اکسیدانی عصاره‌های اغلب گیاهان دارویی اساساً به ترکیبات فلاونوییدی و فنلی آن گیاهان مرتبط است که خاصیت ضد افسردگی، ضد اضطرابی و مهار رادیکال‌های آزاد نشان داده‌اند. در گونه‌های گیاهی مختلفی همبستگی بین مقدار ترکیبات فنلی و خاصیت آنتی اکسیدانی آن‌ها گزارش شده است [13].
تحقیقات دیگری نشان داده‌اند ترکیبات مؤثره این گیاه خواص درمانی ضد التهاب، ضد افسردگی و اضطرابی، ضد سرطانی، آنتی اکسیدانی، آرام‌بخش، ضد اسپاسم و تب‌بر دارند [14]. یافته تحقیق دیگر حاکی از اثرات ضد میکروبی، آنتی اکسیدانی، ضد درد، ضد قارچی و ضد انگلی مواد مؤثره این گیاه است که همسو با یافته‌های تحقیق حاضر است [15].
گزارشات قبلی نشان دادند عصاره گیاه شاه افسر ترکیبات فلاونوییدی و کومارینی داشته و نیز ترپنوییدهای آنتی‌اکسیدان اسانس آن نیز اثرات ضد عفونی‌کننده، ضد افسردگی و ضد التهابی دارد [16]. ترکیبات فلاونوییدی و کومارین‌های عصاره گیاه شاه افسر به عنوان آنتی اکسیدان از عملکرد و تولید استرس‌های اکسیداتیو جلوگیری کرده است [14].
در مدل حیوانی نیز مشخص شد که فرآورده ترکیبی از عصاره گیاه شاه افسر با عصاره گزنه به دلیل کثرت اسیدهای فلاونوییدی، کومارین، فنلی، آنتراکوئینون، ویتامین K، دی کومارین، کومارین‌های اسکولین و اسکولتین به عنوان ضدالتهاب قوی و محرک سیستم گردش خون و ایمنی می‌تواند در فرایند پیشگیری و درمان سرطان و دیابت در مدل موش مؤثر باشد [17].
در تحقیقات قبلی نشان داده شده که در سیستم عصبی مرکزی، نوروترانسمیترهای مونوآمینی شامل سروتونین، دوپامین و نورآدرنالین نقش تعیین‌کننده‌ای در پاتوفیزیولوژی افسردگی ایفا می‌کنند. عوامل دیگری، به‌ویژه استرس اکسیداتیو در بروز افسردگی نقش اساسی دارند [18].
در مطالعات دیگری تزریق رزرپین باعث افزایش مدت زمان بی‌حرکتی در تست شنای اجباری و القای افسردگی و همچنین موجب افزایش مالون دی آلدهید در مغز موش‌ها شده است [19].
نتیجه‌گیری
نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد رزرپین زمان بی‌حرکتی را در آزمون‌های رفتاری شنای اجباری و معلق ماندن دُم به‌طور معناداری افزایش داد. دُز 200 و 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره در مقایسه با کنترل منفی زمان بی‌حرکتی را در آزمون شنای اجباری به‌طور معناداری کاهش داد (0/001=P). در آزمون معلق ماندن دُم، دُز 200 و 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره در مقایسه با کنترل منفی افزایش معنادار نشان داد (0/001=P).
دُز 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره ظرفیت آنتی اکسیدانی مغز را در مقایسه با کنترل منفی به‌طور معناداری افزایش داد (0/01>P). دُز 200 و 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره ظرفیت مالون دی آلدهید مغز را در مقایسه با کنترل منفی به‌طور معناداری کاهش داد (0/001=P).
نتایج به‌دست‌آمده نشان داد عصاره الکلی گیاه شاه افسر در افسردگی ایجاد‌شده با تجویز رزرپین در موش‌های سوری اثرات ضد افسردگی دارد که احتمالاً این اثرات را به واسطه داشتن ترکیبات آنتی اکسیدانی و مواد مؤثره مفید از خود نشان می‌دهد که نیازمند تحقیقات گسترده و عمیق بیشتری است. احتمالاً می‌توان با مطالعات بیشتر در آینده از عصاره گیاه شاه افسر به عنوان دارو و مکمل غذایی برای درمان افسردگی و علائم مشابه استفاده کرد.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این مطالعه توسط کمیته اخلاق (زیستی دانشگاه پیام نور) با کد اخلاقIR.PNU.REC.1400.273. تصویب شد.
حامی مالی
این پژوهش هیچ‌گونه کمک مالی از سازمان‌های دولتی، خصوصی و غیرانتفاعی دریافت نکرده است.
مشارکت نویسندگان
مفهوم‌سازی، طراحی مطالعه، کسب، تحلیل و تفسیر داده‌ها، تهیه پیش‌نویس دست‌نوشته، بازبینی نقادانه دست‌نوشته برای محتوای فکری مهم، تحلیل آماری، جذب منابع مالی، حمایت اداری، فنی یا موادی و نظارت بر مطالعه: رحمت‌اله پرندین و فائزه عباسی.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.
References
1.Jaisoorya TS, Bhaskarapillai B, Manoj L, Sunil Kumar G, Gokul GR, Thennarasu K. Risk estimates of anxiety and depressive disorders among primary care patients with chronic medical illness - A Indian study. Asian Journal of Psychiatry. 2022; 74:103190. [DOI:10.1016/j.ajp.2022.103190] [PMID]
2.Brailovskaia J, Margraf J. The relationship between burden caused by coronavirus (COVID-19), addictive social media use, sense of control and anxiety. Computers in Human Behavior. 2021; 119:106720. [DOI:10.1016/j.chb.2021.106720] [PMID]
3.Mohammadi M, Vaisi-Raygani A, Jalali R, Ghobadi A, Salalri N. [Prevalence of depression in soldiers of Iranian military centers: A meta-analysis (Persian)]. Ebnesina. 2020; 21(4):34-40. [Link]
4.Al-Snafi AE. Chemical constituents and pharmacological effects of melilotus officinalis-A review. International Journal of Current Pharmaceutical Research. 20190; 11(6):1-10. [DOI:10.22159/ijcpr.2019v11i6.36338]
5.Ilhan M, Ali Z, Khan IA, Küpeli Akkol E. A new isoflavane-4-ol derivative from melilotus officinalis (L.) Pall. Natural Product Research. 2019; 33(13):1856-61. [DOI:10.1080/14786419.2018.1477152] [PMID]
6.Stefanović OD, Tešić JD, Čomić LR. Melilotus albus and Dorycnium herbaceum extracts as source of phenolic compounds and their antimicrobial, antibiofilm, and antioxidant potentials. Journal of Food and Drug Analysis. 2015; 23(3):417-24. [DOI:10.1016/j.jfda.2015.01.003] [PMID]
7.Mahdian Dehkordi F, Kaboutari J, Zendehdel M, Javdani M. The antinociceptive effect of artemisinin on the inflammatory pain and role of GABAergic and opioidergic systems. The Korean Journal of Pain. 2019; 32(3):160-7. [DOI:10.3344/kjp.2019.32.3.160] [PMID]
8.Rashidi A, Jahandideh A, Hassanpour S, Asghari A. Anti-nociceptive mechanisms of melilotus officinalis linn. Ethanoic extract in mice: Involvement of opioidergic, nitrergic and muscarinic receptors. Journal of Basic and Clinical Pathophysiology. 2020; 8(2):7-14. [DOI:10.22070/jbcp.2020.13683.1136]
9.Matraszek-Gawron R, Chwil M, Terlecka P, Skoczylas MM. Recent studies on anti-depressant bioactive substances in selected species from the genera hemerocallis and gladiolus: A systematic review. Pharmaceuticals (Basel, Switzerland). 2019; 12(4):172. [DOI:10.3390/ph12040172] [PMID]
10.Lori-Gooini Z, Rabiei Z, Farhadi B, Bijad E, Azomon E, Rafieian- M, et al. [Investigation of chemical compounds and effects of Achilea wilhelmsii L essential oil on antioxidant and malondialdehyde levels of serum and brains of reserpined mice (Persian)]. Iranian Journal of Physiology and Pharmacology. 2018; 2(3):166-76. [Link]
11.Ikram H, Haleem DJ. Repeated treatment with reserpine as a progressive animal model of depression. Pakistan Journal of Pharmaceutical Sciences. 2017; 30(3):897-902. [PMID]
12.Salehi B, Gültekin-Özgüven M, Kirkin C, Özçelik B, Morais-Braga MFB, Carneiro JNP, et al. Antioxidant, antimicrobial, and anticancer effects of anacardium plants: An ethnopharmacological perspective. Frontiers in Endocrinology. 2020; 11:295. [DOI:10.3389/fendo.2020.00295] [PMID]
13.Zarghami Moghadd P, Zolfaghari MR, Allah Ghaemi E, Mazandarani M, Mansourian AR, Taheri SA. Negative performance of root extract of Onosma dichroanthum Boiss. on the burn wound healing in an animal model. Archives of Clinical Microbiology. 2011; 2(5):1-5. [DOI: 10:3823/238]
14.Rehman MU, Qureshi A, Baloch, MM. Extraction of hydroxyapatite from caprine bones and its anti-bacterial study. Mehran University Research Journal of Engineering and Technology. 2021; 40(4):867-73. [DOI:10.22581/muet1982.2104.16]
15.Mazandarani M, Makari S, Bajian GR, Zarghami MP, ABRODI M. Evaluation of phytochemical and antioxidant activity in different parts of heracleum gorganicum Rech. F. in Golestan Province of Iran. Iranian Journal of Plant Physiology. 2012; 2(2):381-6. [DOI: 10.30495/ijpp.2012.540771]
16.Abdollahi M, Farzamfar B, Salari P, Khoram Khorshid HR, Larijani B, Farhadi M, et al. Evaluation of acute and sub-chronic toxicity of Semelil (ANGIPARSTM), a new phytotherapeutic drug for wound healing in rodents. DARU Journal of Pharmaceutical Sciences. 2008; 16(1):7-14. [Link]
17.Hillhouse TM, Porter JH. A brief history of the development of antidepressant drugs: From monoamines to glutamate. Experimental and clinical Psychopharmacology. 2015; 23(1):1–21. [DOI:10.1037/a0038550] [PMID]
18.Baek SE, Lee GJ, Rhee CK, Rho DY, Kim DH, Huh S, et al. Decreased total antioxidant activity in major depressive disorder patients non-responsive to antidepressant treatment. Psychiatry Investigation. 2016; 13(2):222-6. [DOI:10.4306/pi.2016.13.2.222] [PMID]
19.Rabiei Z, Movahedi E, Rafieian Kopaei M, Lorigooini Z. [Antidepressant effects of trifolium pratense hydroalcholic extract in mice (Persian)]. Iranian Journal of Physiology and Pharmacology. 2018; 2(1):24-33. [Link]
2.Brailovskaia J, Margraf J. The relationship between burden caused by coronavirus (COVID-19), addictive social media use, sense of control and anxiety. Computers in Human Behavior. 2021; 119:106720. [DOI:10.1016/j.chb.2021.106720] [PMID]
3.Mohammadi M, Vaisi-Raygani A, Jalali R, Ghobadi A, Salalri N. [Prevalence of depression in soldiers of Iranian military centers: A meta-analysis (Persian)]. Ebnesina. 2020; 21(4):34-40. [Link]
4.Al-Snafi AE. Chemical constituents and pharmacological effects of melilotus officinalis-A review. International Journal of Current Pharmaceutical Research. 20190; 11(6):1-10. [DOI:10.22159/ijcpr.2019v11i6.36338]
5.Ilhan M, Ali Z, Khan IA, Küpeli Akkol E. A new isoflavane-4-ol derivative from melilotus officinalis (L.) Pall. Natural Product Research. 2019; 33(13):1856-61. [DOI:10.1080/14786419.2018.1477152] [PMID]
6.Stefanović OD, Tešić JD, Čomić LR. Melilotus albus and Dorycnium herbaceum extracts as source of phenolic compounds and their antimicrobial, antibiofilm, and antioxidant potentials. Journal of Food and Drug Analysis. 2015; 23(3):417-24. [DOI:10.1016/j.jfda.2015.01.003] [PMID]
7.Mahdian Dehkordi F, Kaboutari J, Zendehdel M, Javdani M. The antinociceptive effect of artemisinin on the inflammatory pain and role of GABAergic and opioidergic systems. The Korean Journal of Pain. 2019; 32(3):160-7. [DOI:10.3344/kjp.2019.32.3.160] [PMID]
8.Rashidi A, Jahandideh A, Hassanpour S, Asghari A. Anti-nociceptive mechanisms of melilotus officinalis linn. Ethanoic extract in mice: Involvement of opioidergic, nitrergic and muscarinic receptors. Journal of Basic and Clinical Pathophysiology. 2020; 8(2):7-14. [DOI:10.22070/jbcp.2020.13683.1136]
9.Matraszek-Gawron R, Chwil M, Terlecka P, Skoczylas MM. Recent studies on anti-depressant bioactive substances in selected species from the genera hemerocallis and gladiolus: A systematic review. Pharmaceuticals (Basel, Switzerland). 2019; 12(4):172. [DOI:10.3390/ph12040172] [PMID]
10.Lori-Gooini Z, Rabiei Z, Farhadi B, Bijad E, Azomon E, Rafieian- M, et al. [Investigation of chemical compounds and effects of Achilea wilhelmsii L essential oil on antioxidant and malondialdehyde levels of serum and brains of reserpined mice (Persian)]. Iranian Journal of Physiology and Pharmacology. 2018; 2(3):166-76. [Link]
11.Ikram H, Haleem DJ. Repeated treatment with reserpine as a progressive animal model of depression. Pakistan Journal of Pharmaceutical Sciences. 2017; 30(3):897-902. [PMID]
12.Salehi B, Gültekin-Özgüven M, Kirkin C, Özçelik B, Morais-Braga MFB, Carneiro JNP, et al. Antioxidant, antimicrobial, and anticancer effects of anacardium plants: An ethnopharmacological perspective. Frontiers in Endocrinology. 2020; 11:295. [DOI:10.3389/fendo.2020.00295] [PMID]
13.Zarghami Moghadd P, Zolfaghari MR, Allah Ghaemi E, Mazandarani M, Mansourian AR, Taheri SA. Negative performance of root extract of Onosma dichroanthum Boiss. on the burn wound healing in an animal model. Archives of Clinical Microbiology. 2011; 2(5):1-5. [DOI: 10:3823/238]
14.Rehman MU, Qureshi A, Baloch, MM. Extraction of hydroxyapatite from caprine bones and its anti-bacterial study. Mehran University Research Journal of Engineering and Technology. 2021; 40(4):867-73. [DOI:10.22581/muet1982.2104.16]
15.Mazandarani M, Makari S, Bajian GR, Zarghami MP, ABRODI M. Evaluation of phytochemical and antioxidant activity in different parts of heracleum gorganicum Rech. F. in Golestan Province of Iran. Iranian Journal of Plant Physiology. 2012; 2(2):381-6. [DOI: 10.30495/ijpp.2012.540771]
16.Abdollahi M, Farzamfar B, Salari P, Khoram Khorshid HR, Larijani B, Farhadi M, et al. Evaluation of acute and sub-chronic toxicity of Semelil (ANGIPARSTM), a new phytotherapeutic drug for wound healing in rodents. DARU Journal of Pharmaceutical Sciences. 2008; 16(1):7-14. [Link]
17.Hillhouse TM, Porter JH. A brief history of the development of antidepressant drugs: From monoamines to glutamate. Experimental and clinical Psychopharmacology. 2015; 23(1):1–21. [DOI:10.1037/a0038550] [PMID]
18.Baek SE, Lee GJ, Rhee CK, Rho DY, Kim DH, Huh S, et al. Decreased total antioxidant activity in major depressive disorder patients non-responsive to antidepressant treatment. Psychiatry Investigation. 2016; 13(2):222-6. [DOI:10.4306/pi.2016.13.2.222] [PMID]
19.Rabiei Z, Movahedi E, Rafieian Kopaei M, Lorigooini Z. [Antidepressant effects of trifolium pratense hydroalcholic extract in mice (Persian)]. Iranian Journal of Physiology and Pharmacology. 2018; 2(1):24-33. [Link]
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تمامی آثار مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان تحت مجوز
Creative Commons
Attribution-NonCommercial 4.0 است.
تماس با ما
کد پستی : 93345-41938
تلفن نمابر: 0133330939
وبسایت: http://journal.gums.ac.irو ایمیل: medjour@gums.ac.ir
