Research code: 1111111111
Ethics code: 11111111111
1- دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی گلستان،گرگان، ایران ، mja.haghparast@yahoo.com
2- دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی گلستان، گرگان، ایران
چکیده: (36 مشاهده)
در دهه اخیر جهان با پدیده ای نو به نام رسانه های اجتماعی یا به عبارت بهتر شبکه های اجتماعی مواجه شده که یکی از پیامدهای ظهورشان، فراهم شدن ارتباطات آسان و کم هزینه و ایجاد پیوند بین افراد، گروهها، جریانات و کشورها است (1). تمایل قابل توجه به گذراندن وقت به صورت برخط(Online) در رسانه های اجتماعی ، یک پدیده جهانی است که تأثیر عمیقی بر جامعه، فرهنگ و تجربیات داشته و فضاهای جدیدی را برای رشد فرهنگ ها و فرهنگ های خرد ایجاد کرده است (2). جوامع برخط مکان های جدیدی برای انجام تحقیقات هستند که با تعاملات متنی، یک منبع غنی از داده ها را در یک زمان به موقع ارائه می دهند(3). تحقیقات پرستاری بر نقش مهمی که رسانههای اجتماعی در بحث سلامت و مسائل مرتبط با بیماری ایفا کردهاند، تاکید کرده و بسیاری از مطالعات نشان دادهاند که چگونه افراد از مسائل مربوط به سلامت روانی یکدیگر مانند استرس پس از سانحه، اضطراب و افسردگی در مکانهای برخط مانند بحثهای انجمن و رسانههای اجتماعی حمایت میکنند(5،4). نتنوگرافی (Netnography )یک روش تحقیق کیفی است که بر اساس اصول مشاهده قوم نگاری ایجاد شده (6) و برای درک نگرش ها، تصورها و تصویرها و احساس کاربران در ارتباط برخط است(7). این شیوه توسط Kozinetsمحققی با پیشینه در زمینه انسان شناسی، تجارت، مدیریت و تحقیقات بازاریابی پیشگام شد. به عقیده وی، نتنوگرافی هم یک لنز مفهومی و هم مجموعهای از روشهای تحقیق کیفی عملگرایانه و فرهنگی است و زمانی که دادهها عمدتاً از محتوای در دسترس عموم از طریق اینترنت به اشتراک گذاشته شده ، استفاده میشوند (8). نتنوگرافی به عنوان یک لنز مفهومی، از سه فرض کلیدی تشکیل شده است: 1) زمینه برخط، یک زمین سیال، غیر متمرکز و نامحدود است، 2) افرادی که در تجربیات اجتماعی برخط شرکت می کنند به عنوان اعضای مرتبط جامعه عمل می کنند، 3) فرهنگ و عملکردهای فرهنگی، الگوهای ذهنی ساخته و بیثباتشدهای هستند که توسط انسانها با زندگیشان تطبیق داده میشود و فرض میشود برای افرادی که از اینترنت استفاده میکنند، وجود واقعی دارند و بنابراین ظرفیت تولید اثرات انسانی و سطح سیستم را دارند (8). روند رو به افزایش مطالعات نتنوگرافی به دلیل افزایش استفاده از تعامل برخط و تحول دیجیتال در پرستاری در دو دهه اخیر افزایش یافته است، اما چالش های اخلاقی در رابطه با پنهان سازی و حفاظت از داده های شرکت کنندگان ایجاد شده است (2). مطالعه ای توسطSmith و همکاران در سال 2023 با هدف بازتاب انتقادی تجربه تیم شان از استفاده از نتنوگرافی برای کشف والدین و زنان باردار مردد نسبت به واکسن انجام دادند . نتایج نشان داد، نتنوگرافی یک روش خلاقانه ای است که در دسترسی و مشارکت با جامعه مردد نسبت به واکسن، یعنی گروهی که اغلب به حاشیه رانده می شوند، موفق بود. (9)همچنین این روش به صورت موثر و موفقیت آمیزی در آموزش پرستاران کاربرد دارد (10). بنابراین نتنوگرافی یک پژوهش قوم نگاری بهینه شده ، جهت مطالعه جوامع برخط و یک روش تحقیقی بر مبنای پارادایم تفسیر گرایی است که تکنیک های پژوهش قوم نگارانه سنتی، مبتنی بر فرد در انسان شناسی را برای مطالعه فرهنگ ها و جوامع برخط ، سازگار کرده است . در این شرایط اینترنت به منزله نوعی محیط یا فرهنگ مورد مطالعه محسوب شده که در آن انسانها شکل های خاصی از ارتباطات یا گاهی هویت خاصی را به وجود می آورند(7). دیدگاههای بهدستآمده از مطالعه تعاملات سلامت در اینترنت، مسیرهای مهمی از دانش در زمینههایی را ارائه میدهند که در غیر این صورت ممکن است نادیده گرفته شوند(2) . در راستای تحول دیجیتالی در جامعه ، نتنوگرافی بهعنوان یک روش تحقیق فرصتهای بزرگی را برای محققان پرستار فراهم میکند تا فضاها و مکانهایی جدید را که مستلزم دانش روششناسی برخط هستند، نظارت کنند و به عنوان معتبرترین روش مطالعه جامعه از طریق اینترنت، استفاده از آن در علوم پرستاری اکیداً توصیه می شود.
مقاله مروری:
نامه به سردبیر |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1402/11/6 | پذیرش: 1403/2/11