دوره 30، شماره 1 - ( 1-1400 )
جلد 30 شماره 1 صفحات 63-52 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Ethics code: این مقاله مروری است.
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Sourinejad H, Haghani F, Beigi M, Adibmoghaddam E. Midwifery Students’ Learning Styles in Iran: A Review Study Based on Kolb’s Learning Theory. JGUMS 2021; 30 (1) :52-63
URL: http://journal.gums.ac.ir/article-1-2240-fa.html
URL: http://journal.gums.ac.ir/article-1-2240-fa.html
سوری نژاد حدیث، حقانی فریبا، بیگی مرجان، ادیب مقدم الهام. سبک یادگیری دانشجویان مامایی در ایران بر اساس نظریه کلب (Kolb): یک مطالعه مروری. مجله علوم پزشکی گیلان. 1400; 30 (1) :52-63
حدیث سوری نژاد1 
، فریبا حقانی2 ، مرجان بیگی3 ، الهام ادیب مقدم* 4
، فریبا حقانی2 ، مرجان بیگی3 ، الهام ادیب مقدم* 4
1- کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
2- گروه آموزش پزشکی، مرکز توسعه آموزش پزشکی، مرکز تحقیقات آموزش علوم پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
3- گروه مامایی و بهداشت باروری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
4- گروه مامایی و بهداشت باروری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی گلستان، گرگان، ایران. ، adibme921@gmail.com
2- گروه آموزش پزشکی، مرکز توسعه آموزش پزشکی، مرکز تحقیقات آموزش علوم پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
3- گروه مامایی و بهداشت باروری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
4- گروه مامایی و بهداشت باروری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی گلستان، گرگان، ایران. ، adibme921@gmail.com
متن کامل [PDF 3947 kb]
(1207 دریافت)
| چکیده (HTML) (1446 مشاهده)
متن کامل: (1408 مشاهده)
مقدمه
یادگیری اصل زیربنایی همه پیشرفت‌های انسان در دنیای کنونی است. در واقع، فرآیند مهمی است که در همه حال به‌طور یکسان انجام نمی‌گیرد و فراگیران نیز همه به یک میزان و با یک سرعت نمی‌آموزند [1]. فاکتورهای متعددی بر فراگیر و وضعیت یادگیری تأثیر قرار می‌گذارد [3 ،2]. از جمله این عوامل می‌توان به هوش، ویژگی‌های شخصیتی، دشواری تکالیف و تفاوت سبک‌های یادگیری اشاره کرد؛ یکی از مهم‌ترین عواملی که تأثیر زیادی بر یادگیری فراگیران دارد، روش‌ها و سبک‌های یـادگیری آن‌هاست [3].
سبک‌های یادگیری، به مجموعه‌ای از ویژگی‌های شناختی، عاطفی و روان‌شناختی گفته می‌شود که می‌تواند شاخصی برای فهم چگونگی یادگیری افراد و نحوه دریافت، پردازش و استفاده از اطلاعات در حل مسائل به کار رود [5 ،4] و بر جریان یادگیری تأثیر داشته باشد [6]. سبک‌های یادگیری را به‌طورکلی می‌توان به سه دسته شناختی ، عاطفی و فیزیولوژیک دسته‌بندی کرد که در این میان، سبک‌های یادگیری شناختی مبتنی‌بر روشی است که شخص موضوع‌ها را درک می‌کند، اطلاعات را به خاطر می‌سپارد، درباره مطلب می‌اندیشد و مسائل را حل می‌کند [7]. این سبک در مقایسه با سایر سبک‌ها کاربرد وسیع‌تری دارد و به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شود که یکی از آن‌ها سبک یادگیری تجربی کلب است [1]. کلب (2014) سبک یادگیری را روش ترجیحی یادگیرنده برای دریافت و پردازش اطلاعات تعریف کرده است. در این الگو یک چرخه چهار مرحله‌ای تصور شده است. در حقیقت این تئوری، یادگیری را یک چرخه میداند که با تجربه کردن آغاز می‌شود، با تأمل ادامه می‌یابد و در نهایت به عمل کردن منتهی می‌شود [1].
در این الگو، یادگیری در یک چرخه چهار مرحله‌ای تصور شده است: 1. تجربه عینی؛ 2. مشاهده و تفکر درباره آن تجربه؛ 3. تدوین فرضیه (تشکیل مفاهیم انتزاعی)؛ 4. آزمون فرضیه. در موقعیت‌های آتی که منجر به تجربه جدید می‌شود. یادگیری مؤثر فقط وقتی اتفاق می‌افتد که یک یادگیرنده بتواند هر چهار مرحله از مدل را اجرا کند [8]. کلب با ترکیب چهار مرحله یادگیری، چهار نوع سبک یادگیری را مشخص کرد که عبارت‌اند از: سبک هم‌گرا، سبک واگرا، سبک جذب‌کننده و سبک انطباق‌یابنده [9]. افراد هم‌گرا دارای خصوصیاتی از جمله دستکاری کردن اشیاء، برنامه‌ریزی و یادگیری از راه تفکر و تجزیه و تحلیل منطقی عقاید هستند. افراد واگرا با ویژگی یادگیری از طریق در نظر گرفتن ابعاد متفاوت موضوع و مشاهده تعاملی شناخته می‌شوند. افراد جذب‌کننده با ایجاد مفاهیم انتزاعی، مطالعه و تفکر در تنهایی، علاقه به علوم پایه و کاربردی و در نهایت افراد انطباق‌یابنده نیز با ویژگی‌های بحث گروهی، همراهی با همسالان و علاقه به خرید و فروش، معامله و بازاریابی مشخص می‌شوند [11 ،10].
به نظر کلب در یادگیری مطالب، همه افراد این مراحل را می‌گذرانند و احتمالاً تا تکمیل یادگیری، این چرخه چندین بار تکرار می‌شود اما نکته بااهمیت این است که همه فراگیران نمی‌توانند در همه مراحل این چرخه آن چنان موفق باشند که در دیگر قسمت‌ها هستند [1]. طبق نظر کلب سبک‌های یادگیری در اثر عوامل ارثی، تجارب پیشین زندگی و نیازهای محیط حاضر شکل می‌گیرند و اساس آن ریشه در ساختار عصبی و منش افراد دارد [9].
سبک‌های یادگیری در آموزش پزشکی از اهمیت زیادی برخوردار است چـون مأموریـت اصلی آن تربیت افرادی توانمند و شایسته است که دانـش، نگـرش و مهارت‌های لازم را برای حفظ و ارتقاء سلامت آحاد جامعه داشته باشند [12]. دستیابی به استانداردهای حرفه‌ای در علوم پزشکی و از جمله در حرفه مامایی از طریق دستیابی به اهداف مهارت تئوری و بالینی این حرفه انجام می‌شود [13]. حرفه مامایی حرفه‌ای مبتنی‌بر عملکرد شناخته شده است و این در حالی است که بسیاری از تحقیقات از فاصله بین تئوری و عمل سخن می‌گویند. ماماها باید در یک محیط بالینی بالقوه استرس‌زا، پیچیده و پویا از خود انعطاف‌پذیری و هوش هیجانی نشان دهند تا به‌طور مداوم بتوانند به زنان و خانواده‌هایشان مراقبت‌هایی با کیفیت زیاد ارائه دهند [14].
با توجه به اینکه عدم تطابق در سبک یادگیری هر فرد با رشته‌ای که در آن تحصیل می‌کند به مرور باعث دلسرد شدن و کاهش اشتیاق فرد به رشته تحصیلی خود می‌شود [16 ،15] و همچنین تأثیر قابل توجه برخی از مشخصات جمعیت‌شناختی دانشجویان مامایی در سبک‌های یادگیری [8]، پژوهشگران معتقدند که توجه استادان و برنامه‌ریزان به سبک‌های یادگیری در سطوح مختلف آموزش، موجب تسهیل فرایندهای آموزش و یادگیری خواهد شد [17].
با توجه به اینکه از یک سو، مطالعات انجام‌شده در زمینه سبک‌های یادگیری کلب در داخل [20, 19, 18] و خارج از کشور [22 ،21] نشان می‌دهد سبک‌های متنوعی در بین دانشجویان رشته‌های مختلف وجود دارد و در داخل کشور نیز انواع سبک‌های یادگیری در دانشگاه‌های مختلف به شکل متفاوتی گزارش شده است؛ از سوی دیگر، نبود تحقیقات مدون در این زمینه در دانشجویان مامایی و همچنین اهمیت سبک‌های یادگیری و تفاوت‌های فردی فراگیران در امر یادگیری، این مطالعه با هدف مروری بر سبک‌های یادگیری دانشجویان مامایی ایران بر اساس دسته‌بندی مطرح‌شده برای سبک‌های یادگیری در نظریه کلب شامل سبک هم‌گرا، واگرا، جذب‌کننده و انطباق‌یابنده انجام شده است.
مواد و روش‌ها
مطالعه حاضر یک مطالعه مروری روایتی است که با هدف تعیین سبک یادگیری در دانشجویان مامایی ایران بر اساس تئوری کلب انجام گرفته. جست‌وجوی مقالات در محدوده سال‌های 2000 تا 2020 با استفاده از کلیدواژه‌های فارسی سبک یادگیری، دانشجویان مامایی و نظریه کلب و همچنین کلیدواژه‌های انگلیسی Learning style, Midwifery Students, Kolb theory به صورت مجزا و ترکیبی انجام شد.
در جست‌وجوی اولیه 215 مقاله یافت شد که با سبک یادگیری دانشجویان مامایی در ارتباط بودند. از موارد ذکرشده، 42 مورد در گوگل اسکولار، 38 مقاله در پاب مد و اسکوپوس یافت شد. در پایگاه‌های اطلاعاتی فارسی شامل پایگاه مگ‌ایران و پایگاه علمی جهاد دانشگاهی نیز به ترتیب 26 و 93 مقاله یافت شد. مابقی مقالات از جست‌وجو در سایت‌های اختصاصی مجلات آموزش پزشکی فارسی و انگلیسی با استفاده از کلیدواژه‌های مناسب به دست آمد.
در مرحله بعد جمع‌آوری مقالات و بررسی اولیه آن‌ها انجام شد و مطالعاتی که عناوین تکراری داشتند، حذف شدند. در این مرحله 187 مقاله دارای عنوان تکراری بوده و حذف شدند. پس از کنترل موارد تکراری، متن کامل مطالعات به‌دست‌آمده جست‌وجو شد. سپس چکیده مطالعات انتخاب‌شده بر اساس هدف مرور بررسی شد. در مرحله بررسی نهایی و گزینش مطالعات، تصمیم‌گیری درباره ورود و خروج مطالعات بر اساس معیارهای ورود و خروج از قبل مشخص‌شده صورت گرفت. این معیارها شامل بازه زمانی انتشار مطلب مورد نظر، دسترسی به اصل مقالات و مقالات مرتبط و متناسب با سبک یادگیری در دانشجویان مامایی و انجام مطالعه در یکی از استان‌های ایران بودند. مقالاتی که زبان اصلی آن‌ها غیر از زبان فارسی یا انگلیسی بود یا سایر انواع سبک‌های یادگیری غیر از سبک‌های یادگیری تجربی کلب را بررسی کرده بودند، مقالاتی که در همایش‌ها و یاکنفرانس‌ها ارائه شده بود و یا متن کامل آن‌ها در دسترس نبود و همچنین به بررسی دانشجویان غیر از رشته مامایی پرداخته بودند، کنار گذاشته شدند.
تناسب مقالات توسط دو تن از محققین به شکل مستقل بررسی شد. استخراج داده‌های مورد نیاز نیز با استفاده از چک‌لیست از قبل تهیه‌شده‌ای که شامل: نوع مطالعه، محل انجام تحقیق، روش نمونه‌گیری، حجم نمونه، میانگین سنی دانشجویان، میزان استفاده از سبک‌های یادگیری کلب به صورت درصدی برای هریک از سبک‌های هم‌گرا، واگرا، جذب‌کننده و انطباقی بود. مقالاتی که موارد ذکرشده در چک‌لیست را رعایت کرده و گزارش کرده بودند، انتخاب شدند. به این ترتیب 19 مقاله دیگر حذف و در نهایت تعداد 9 مقاله انتخاب و بررسی شد (تصویر شماره 1).
.png)
نتایج
جدول شماره 1 مشخصات مقالات واردشده به مطالعه در زمینه سبک‌های یادگیری دانشجویان مامایی در ایران را نشان می‌دهد.
.png)
مروری بر مقالات واردشده به مطالعه نشان می‌دهد که یادگیری در دانشجویان مامایی معمولاً با استفاده از چندین سبک انجام می‌شود و بیشترین سبک‌هایی که استفاده شده‌اند، سبک یادگیری هم‌گرا و جذب‌کننده است، البته تغییر در سبک‌های یادگیری در مطالعات متفاوت مکرراً مشاهده می‌شود. چندگانه بودن سبک‌های یادگیری در دانشجویان مامایی، به این معنی است که احتمالاً یادگیری تنها با استفاده از یک سبک انجام نشده و یا یک سبک خاص غلبه ندارد، بلکه یادگیری با به‌کارگیری چندین سبک انجام می‌شود و گاهی برای آموزش یک موضوع و حتی در طی یک جلسه آموزشی، ممکن است چندین سبک استفاده شود. همان طور که از نتایج این مطالعات بر می‌آید، تنوع و تغییر در بین سبک‌های غالب یادگیری در اکثر مطالعات وجود دارد. با توجه به اینکه این مطالعات در دانشگاه‌های مختلف و در میان دانشجویانی با مشخصات جمعیت‌شناختی متفاوت صورت گرفته است، شاید بتوان به این نتیجه رسید که مشخصات جمعیت‌شناختی می‌توانند نقش مهمی در تعیین سبک غالب یادگیری دانشجویان داشته باشند.
بحث و نتیجه‌گیری
مطالعه حاضر به‌صورت مروری روایتی با هدف تعیین سبک یادگیری غالب دانشجویان مامایی بر اساس نظریه کلب انجام گرفت. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که در مطالعات انجام گرفته در ایران، یادگیری در دانشجویان مامایی معمولاً با استفاده از چندین سبک انجام می‌شود و بیشترین سبک‌هایی که استفاده می‌شود، سبک یادگیری هم‌گرا و جذب‌کننده است؛ البته تغییر در سبک‌های یادگیری در مطالعات متفاوت مکرراً مشاهده می‌شود. در راستای نتایج به‌دست‌آمده، نتایج پژوهش ولی‌زاده نشان داد که بیشتر دانشجویان پرستاری و مامایی به ترتیب دارای سبک یادگیری هم‌گرا و جذب‌کننده بودند [23]. در مطالعات انجام‌شده قاضی وکیلی در البرز [24]، طرسکی در خراسان شمالی [25] و رنجبر در تربت حیدریه [18] نیز نتایج مشابهی گزارش شد. نتایج مطالعه نصیرزاده در گیلان نیز نشان داد که اکثر دانشجویان دارای سبک یادگیری هم‌گرا هستند [19]. مطالعه ذوقی و همکاران نیز در استرالیا موید نتایج حاصل از پژوهش حاضر است، به‌طوری‌که سبک یادگیری غالب در دانشجویان علوم پزشکی هم‌گرا بوده است [26]. گزارش شده است که فراگیران بر اساس تفاوت‌های فردی خود از سبک‌های متفاوتی برای یادگیری مطالب استفاده می‌کنند [28 ،27] و این باعث می‌شود که در موقعیت‌های مختلف بهتر یاد بگیرند. افراد هم‌گرا دارای توانایی ویژه‌ای برای به کارگیری عملی ایده‌ها بوده و در حل مسئله و تصمیم‌گیری موفق هستند. طبق الگوی کلب افراد هم‌گرا علاقمند به کاربرد عملی نظریات هستند و در آزمون‌هایی که کاربرد نظریه‌ها در عمل را می‌سنجند، موفق‌ترند. آن‌ها با توجه به توانایی استدلال قیاسی (کل به جزء) که دارند می‌توانند هنگامی که تنها یک پاسخ برای یک مسئله وجود دارد، به‌خوبی به آن پاسخ برسند. افراد هم‌گرا تمایل به تجربه کردن عقاید جدید و کار آزمایشگاهی دارند [29]. ویژگی مهم افراد دارای سبک هم‌گرا به کار بردن ایده‌هاست. افراد دارای سبک جذب‌کننده نیز دارای توانایی خوبی در تولید ایده‌های نظری بوده و برای ارزیابی، تعیین اهداف، انجام امور، آزمون نظریه‌ها و تکمیل پروژه علاقه‌مند کار با دیگران هستند [29 ،1].
کلب سه مرحله رشد و تکامل را مطرح می‌کند که عبارت‌اند از: اکتساب (از بدو تولد تا نوجوانی)، تخصص‌گرایی (از طریق آموزش رسمی و یا آموزش حرفه‌ای) و ادغام (به وسیله امنیت و پیشرفت اجتماعی)، همان طور که افراد این سه مرحله را پشت سر می‌گذارند، تأکید کمتری بر یک سبک یادگیری خاص نموده و می‌توانند به تدریج به سایر سبک‌های یادگیری نیز نزدیک شوند [30]. در مطالعه میچل گزارش شد که دانشجویان پرستاری و مامایی با گذشت زمان تغییرات عمده‌ای را در سبک‌های یادگیری طبق تئوری کلب تجربه می‌کنند، به‌طوری‌که تعداد دانشجویانی که تمایل به سمت سبک یادگیری واگرا داشتند 40 درصد افزایش یافته بود. افزایش واگرایان احتمالاً به دلیل استفاده مؤثر از تجارب عینی و تشویق به استفاده از روش‌های انعکاسی در برنامه‌های درسی پرستاری و مامایی است [31]. نتایج مطالعه بالا با نظریه یادگیری تجربی کلب مطابقت دارد. این نظریه بیان می‌کند یادگیری فرایندی است که در آن دانش در اثر تجربه ایجاد می‌شود [32].
در نتایج مطالعات دیگر نیز اشاره شده است که تعدادی از افراد دارای دو یا حتی بیشتر سبک یادگیری هستند و از تنوع در سبک یادگیری برخوردارند [33 ،29]. همان طور که ذکر شد، یادگیری در دانشجویان مامایی نیز معمولاً با استفاده از چندین سبک انجام می‌شود و سبک‌های یادگیری مکرراً در حال تغییر هستند. این مسئله اهمیت استفاده از روش‌های تلفیقی برای پوشش دادن انواع فراگیران با سبک‌های مختلف یادگیری را می‌رساند. شاید علت دیگر این مسئله ظهور و کاربرد شیوه‌های نوین تدریس باشد که سبب تقویت سبک‌های خاصی در افراد می‌شود.
در حرفه‌هایی مانند پرستاری و مامایی اکثر واحدهای درسی را کارهای عملی دانشجویان تشکیل داده و از علوم نظری صرف تنها برای ایجاد پایه‌ای برای انجام هرچه بهتر خدمات به بیمار استفاده می‌شود .از همین رو به نظر می‌رسد فعالیت‌های یاددهی و یادگیری باید سمت و سوی کاربردی کردن دانسته‌ها و بهبود مهارت‌های روانی حرکتی در حد تسلط پیش رود و باید برنامه‌ریزی آموزشی و انتخاب روش تدریس به نحوی باشد که متناسب با سبک‌های یادگیری مختلف دانشجویان باشد [34]. هم‌خوانی نداشتن سبک یادگیری فراگیران با رشته تحصیلی آن‌ها موجب دلسردی، عدم موفقیت در امتحانات و بی‌علاقگی نسبت به رشته تحصیلی شده و در نهایت منجر به انصراف از تحصیل می‌شود [35].
آگاهی از ترجیحات سبک یادگیری می‌تواند کمک شایانی به توسعه رویکردهای آموزشی مؤثرتر بنماید. شناسایی این ترجیحات و در پی آن تدریس بر اساس آن‌ها در مطالعات متعددی، سودمند شناخته شده است [38, 37, 36]. اگرچه این مسئله مشخص شده است که دانشجویان دارای ترجیحات متنوعی در زمینه سبک‌های یادگیری هستند ولی دقیقاً مشخص نیست که چه عواملی می‌توانند نقش قابل توجهی را در تعیین سبک یادگیری دانشجویان به‌ویژه در رشته‌های گوناگون تحصیلی ایفا نمایند [39]. تفاوت سبک‌های یادگیری دانشجویان در مطالعات را می‌توان به تفاوت‌های فرهنگی و مسائل محیطی که بر روی یادگیری دانشجویان تأثیر می‌گذارند، نسبت داد. نتایج مطالعه رشیدی نشان داد که عوامل جمعیت‌شناختی نظیر سن، جنس، تأهل، محل زندگی و سطح سواد والدین همراه با متغیرهایی همچون مقطع و معدل تحصیلی می‌توانند در تعیین اغلب ابعاد تشکیل‌دهنده سبک یادگیری، نقش معنی‌داری را ایفا نمایند که توجه به آن‌ها می‌تواند در شناخت هرچه بیشتر سبک‌های یادگیری دانشجویان مؤثر واقع شود. در مطالعات مشابه دیگر نیز به نقش فرهنگ و تأثیر محیطی در شکل‌گیری سبک یادگیری پرداخته شده است [41 ،40]. از طرف دیگر، ویژگی‌های جمعیت‌شناختی دانشجویان نیز به سرعت در حال تغییر است، آگاهی و درک این ویژگی‌ها همراه با شناخت سبک یادگیری آن‌ها بیش از پیش حائز اهمیت است، زیرا چنین تغییراتی مستلزم به‌روزرسانی شیوه‌های آموزش و تدریس است. این آگاهی به استادان این امکان را می‌دهد تا روش‌های تدریس خود را متناسب با سبک یادگیری فراگیران تعدیل نمایند و از این طریق بازده آموزشی و یادگیری را تا حد امکان بهبود بخشند [37]. با توجه به این مطالعات این نتیجه حاصل می‌شود که از مطالعه بین دانشجویان یک محیط آموزشی، حتی اگر از نظر رشته تحصیلی نیز شباهت زیادی داشته باشد، نمی‌توان به عنوان مبنایی برای برنامه‌ریزی تحصیلی در دانشجویان دیگر استفاده کرد [42].
همان طور که ملاحظه می‌شود نتایج تحقیق حاضر نشان داد که سبک یادگیری هم‌گرا در دانشجویان مامایی سبک برتر است. افراد هم‌گرا بیشترین توانایی را در کار کردن با مفاهیم و ایده‌های انتزاعی و کاربرد عملی اندیشه‌ها و نظریه‌ها دارند. آن‌ها بیشتر تمایل دارند با انجام وظایف به‌صورت انفرادی و به‌صورت دستیار در کنار مربی به یادگیری بپردازند. روش‌های آموزشی سنتی مانند سخنرانی، پروژه‌ها و بحث‌های گروهی اغلب برایشان خسته‌کننده به نظر می‌رسد. از این رو در آموزش پزشکی برای هم‌گراها، باید از روش‌های نوین آموزش مانند روش یادگیری مبتنی‌بر حل مسئله و خودآموزی با مطالب خواندنی استفاده کرد. اگرچه هر مدل یادگیری و هر سبک یادگیری نقاط قوت خود را دارد ولی جنبه‌های ضعیف سیکل یادگیری، اگر مورد توجه قرار نگیرند، ممکن است ضعیف بمانند.
با توجه به اینکه رشته مامایی حرفه‌ای کاملاً ارتباطی، مردم‌محور و علمی است و هم‌گراها و همچنین جذب‌کننده‌ها کمتر به موضوع‌هایی که مستلزم کار با افراد دیگر و مردم است، علاقه نشان می‌دهند، لازم است که استادان و مدرسان دانشگاه توجه بیشتری به این موضوعات داشته باشند تا با استفاده از استراتژی‌های مختلف آموزشی باعث تقویت و افزایش توانمندی‌های لازم برای این گروه از فراگیران در محیط‌های آموزشی و کاری در آینده گردند.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
هیچ کدام از داده‌ها در حمایت از نتیجه نهایی پژوهش دستکاری نشده اند و به تمامی مطالعات در دسترس در راستای موضوع پژوهش اشاره شده است.
حامی مالی
این تحقیق هیچ گونه کمک مالی از سازمان‌های تأمین مالی در بخش‌های عمومی ، تجاری یا غیرانتفاعی دریافت نکرد.
مشارکت نویسندگان
تمام نویسندگان در طراحی، اجرا و نگارش همه بخش‌های پژوهش حاضر مشارکت داشته‌اند.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان این مقاله تعارض منافع ندارد.
یادگیری اصل زیربنایی همه پیشرفت‌های انسان در دنیای کنونی است. در واقع، فرآیند مهمی است که در همه حال به‌طور یکسان انجام نمی‌گیرد و فراگیران نیز همه به یک میزان و با یک سرعت نمی‌آموزند [1]. فاکتورهای متعددی بر فراگیر و وضعیت یادگیری تأثیر قرار می‌گذارد [3 ،2]. از جمله این عوامل می‌توان به هوش، ویژگی‌های شخصیتی، دشواری تکالیف و تفاوت سبک‌های یادگیری اشاره کرد؛ یکی از مهم‌ترین عواملی که تأثیر زیادی بر یادگیری فراگیران دارد، روش‌ها و سبک‌های یـادگیری آن‌هاست [3].
سبک‌های یادگیری، به مجموعه‌ای از ویژگی‌های شناختی، عاطفی و روان‌شناختی گفته می‌شود که می‌تواند شاخصی برای فهم چگونگی یادگیری افراد و نحوه دریافت، پردازش و استفاده از اطلاعات در حل مسائل به کار رود [5 ،4] و بر جریان یادگیری تأثیر داشته باشد [6]. سبک‌های یادگیری را به‌طورکلی می‌توان به سه دسته شناختی ، عاطفی و فیزیولوژیک دسته‌بندی کرد که در این میان، سبک‌های یادگیری شناختی مبتنی‌بر روشی است که شخص موضوع‌ها را درک می‌کند، اطلاعات را به خاطر می‌سپارد، درباره مطلب می‌اندیشد و مسائل را حل می‌کند [7]. این سبک در مقایسه با سایر سبک‌ها کاربرد وسیع‌تری دارد و به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شود که یکی از آن‌ها سبک یادگیری تجربی کلب است [1]. کلب (2014) سبک یادگیری را روش ترجیحی یادگیرنده برای دریافت و پردازش اطلاعات تعریف کرده است. در این الگو یک چرخه چهار مرحله‌ای تصور شده است. در حقیقت این تئوری، یادگیری را یک چرخه میداند که با تجربه کردن آغاز می‌شود، با تأمل ادامه می‌یابد و در نهایت به عمل کردن منتهی می‌شود [1].
در این الگو، یادگیری در یک چرخه چهار مرحله‌ای تصور شده است: 1. تجربه عینی؛ 2. مشاهده و تفکر درباره آن تجربه؛ 3. تدوین فرضیه (تشکیل مفاهیم انتزاعی)؛ 4. آزمون فرضیه. در موقعیت‌های آتی که منجر به تجربه جدید می‌شود. یادگیری مؤثر فقط وقتی اتفاق می‌افتد که یک یادگیرنده بتواند هر چهار مرحله از مدل را اجرا کند [8]. کلب با ترکیب چهار مرحله یادگیری، چهار نوع سبک یادگیری را مشخص کرد که عبارت‌اند از: سبک هم‌گرا، سبک واگرا، سبک جذب‌کننده و سبک انطباق‌یابنده [9]. افراد هم‌گرا دارای خصوصیاتی از جمله دستکاری کردن اشیاء، برنامه‌ریزی و یادگیری از راه تفکر و تجزیه و تحلیل منطقی عقاید هستند. افراد واگرا با ویژگی یادگیری از طریق در نظر گرفتن ابعاد متفاوت موضوع و مشاهده تعاملی شناخته می‌شوند. افراد جذب‌کننده با ایجاد مفاهیم انتزاعی، مطالعه و تفکر در تنهایی، علاقه به علوم پایه و کاربردی و در نهایت افراد انطباق‌یابنده نیز با ویژگی‌های بحث گروهی، همراهی با همسالان و علاقه به خرید و فروش، معامله و بازاریابی مشخص می‌شوند [11 ،10].
به نظر کلب در یادگیری مطالب، همه افراد این مراحل را می‌گذرانند و احتمالاً تا تکمیل یادگیری، این چرخه چندین بار تکرار می‌شود اما نکته بااهمیت این است که همه فراگیران نمی‌توانند در همه مراحل این چرخه آن چنان موفق باشند که در دیگر قسمت‌ها هستند [1]. طبق نظر کلب سبک‌های یادگیری در اثر عوامل ارثی، تجارب پیشین زندگی و نیازهای محیط حاضر شکل می‌گیرند و اساس آن ریشه در ساختار عصبی و منش افراد دارد [9].
سبک‌های یادگیری در آموزش پزشکی از اهمیت زیادی برخوردار است چـون مأموریـت اصلی آن تربیت افرادی توانمند و شایسته است که دانـش، نگـرش و مهارت‌های لازم را برای حفظ و ارتقاء سلامت آحاد جامعه داشته باشند [12]. دستیابی به استانداردهای حرفه‌ای در علوم پزشکی و از جمله در حرفه مامایی از طریق دستیابی به اهداف مهارت تئوری و بالینی این حرفه انجام می‌شود [13]. حرفه مامایی حرفه‌ای مبتنی‌بر عملکرد شناخته شده است و این در حالی است که بسیاری از تحقیقات از فاصله بین تئوری و عمل سخن می‌گویند. ماماها باید در یک محیط بالینی بالقوه استرس‌زا، پیچیده و پویا از خود انعطاف‌پذیری و هوش هیجانی نشان دهند تا به‌طور مداوم بتوانند به زنان و خانواده‌هایشان مراقبت‌هایی با کیفیت زیاد ارائه دهند [14].
با توجه به اینکه عدم تطابق در سبک یادگیری هر فرد با رشته‌ای که در آن تحصیل می‌کند به مرور باعث دلسرد شدن و کاهش اشتیاق فرد به رشته تحصیلی خود می‌شود [16 ،15] و همچنین تأثیر قابل توجه برخی از مشخصات جمعیت‌شناختی دانشجویان مامایی در سبک‌های یادگیری [8]، پژوهشگران معتقدند که توجه استادان و برنامه‌ریزان به سبک‌های یادگیری در سطوح مختلف آموزش، موجب تسهیل فرایندهای آموزش و یادگیری خواهد شد [17].
با توجه به اینکه از یک سو، مطالعات انجام‌شده در زمینه سبک‌های یادگیری کلب در داخل [20, 19, 18] و خارج از کشور [22 ،21] نشان می‌دهد سبک‌های متنوعی در بین دانشجویان رشته‌های مختلف وجود دارد و در داخل کشور نیز انواع سبک‌های یادگیری در دانشگاه‌های مختلف به شکل متفاوتی گزارش شده است؛ از سوی دیگر، نبود تحقیقات مدون در این زمینه در دانشجویان مامایی و همچنین اهمیت سبک‌های یادگیری و تفاوت‌های فردی فراگیران در امر یادگیری، این مطالعه با هدف مروری بر سبک‌های یادگیری دانشجویان مامایی ایران بر اساس دسته‌بندی مطرح‌شده برای سبک‌های یادگیری در نظریه کلب شامل سبک هم‌گرا، واگرا، جذب‌کننده و انطباق‌یابنده انجام شده است.
مواد و روش‌ها
مطالعه حاضر یک مطالعه مروری روایتی است که با هدف تعیین سبک یادگیری در دانشجویان مامایی ایران بر اساس تئوری کلب انجام گرفته. جست‌وجوی مقالات در محدوده سال‌های 2000 تا 2020 با استفاده از کلیدواژه‌های فارسی سبک یادگیری، دانشجویان مامایی و نظریه کلب و همچنین کلیدواژه‌های انگلیسی Learning style, Midwifery Students, Kolb theory به صورت مجزا و ترکیبی انجام شد.
در جست‌وجوی اولیه 215 مقاله یافت شد که با سبک یادگیری دانشجویان مامایی در ارتباط بودند. از موارد ذکرشده، 42 مورد در گوگل اسکولار، 38 مقاله در پاب مد و اسکوپوس یافت شد. در پایگاه‌های اطلاعاتی فارسی شامل پایگاه مگ‌ایران و پایگاه علمی جهاد دانشگاهی نیز به ترتیب 26 و 93 مقاله یافت شد. مابقی مقالات از جست‌وجو در سایت‌های اختصاصی مجلات آموزش پزشکی فارسی و انگلیسی با استفاده از کلیدواژه‌های مناسب به دست آمد.
در مرحله بعد جمع‌آوری مقالات و بررسی اولیه آن‌ها انجام شد و مطالعاتی که عناوین تکراری داشتند، حذف شدند. در این مرحله 187 مقاله دارای عنوان تکراری بوده و حذف شدند. پس از کنترل موارد تکراری، متن کامل مطالعات به‌دست‌آمده جست‌وجو شد. سپس چکیده مطالعات انتخاب‌شده بر اساس هدف مرور بررسی شد. در مرحله بررسی نهایی و گزینش مطالعات، تصمیم‌گیری درباره ورود و خروج مطالعات بر اساس معیارهای ورود و خروج از قبل مشخص‌شده صورت گرفت. این معیارها شامل بازه زمانی انتشار مطلب مورد نظر، دسترسی به اصل مقالات و مقالات مرتبط و متناسب با سبک یادگیری در دانشجویان مامایی و انجام مطالعه در یکی از استان‌های ایران بودند. مقالاتی که زبان اصلی آن‌ها غیر از زبان فارسی یا انگلیسی بود یا سایر انواع سبک‌های یادگیری غیر از سبک‌های یادگیری تجربی کلب را بررسی کرده بودند، مقالاتی که در همایش‌ها و یاکنفرانس‌ها ارائه شده بود و یا متن کامل آن‌ها در دسترس نبود و همچنین به بررسی دانشجویان غیر از رشته مامایی پرداخته بودند، کنار گذاشته شدند.
تناسب مقالات توسط دو تن از محققین به شکل مستقل بررسی شد. استخراج داده‌های مورد نیاز نیز با استفاده از چک‌لیست از قبل تهیه‌شده‌ای که شامل: نوع مطالعه، محل انجام تحقیق، روش نمونه‌گیری، حجم نمونه، میانگین سنی دانشجویان، میزان استفاده از سبک‌های یادگیری کلب به صورت درصدی برای هریک از سبک‌های هم‌گرا، واگرا، جذب‌کننده و انطباقی بود. مقالاتی که موارد ذکرشده در چک‌لیست را رعایت کرده و گزارش کرده بودند، انتخاب شدند. به این ترتیب 19 مقاله دیگر حذف و در نهایت تعداد 9 مقاله انتخاب و بررسی شد (تصویر شماره 1).
نتایج
جدول شماره 1 مشخصات مقالات واردشده به مطالعه در زمینه سبک‌های یادگیری دانشجویان مامایی در ایران را نشان می‌دهد.
مروری بر مقالات واردشده به مطالعه نشان می‌دهد که یادگیری در دانشجویان مامایی معمولاً با استفاده از چندین سبک انجام می‌شود و بیشترین سبک‌هایی که استفاده شده‌اند، سبک یادگیری هم‌گرا و جذب‌کننده است، البته تغییر در سبک‌های یادگیری در مطالعات متفاوت مکرراً مشاهده می‌شود. چندگانه بودن سبک‌های یادگیری در دانشجویان مامایی، به این معنی است که احتمالاً یادگیری تنها با استفاده از یک سبک انجام نشده و یا یک سبک خاص غلبه ندارد، بلکه یادگیری با به‌کارگیری چندین سبک انجام می‌شود و گاهی برای آموزش یک موضوع و حتی در طی یک جلسه آموزشی، ممکن است چندین سبک استفاده شود. همان طور که از نتایج این مطالعات بر می‌آید، تنوع و تغییر در بین سبک‌های غالب یادگیری در اکثر مطالعات وجود دارد. با توجه به اینکه این مطالعات در دانشگاه‌های مختلف و در میان دانشجویانی با مشخصات جمعیت‌شناختی متفاوت صورت گرفته است، شاید بتوان به این نتیجه رسید که مشخصات جمعیت‌شناختی می‌توانند نقش مهمی در تعیین سبک غالب یادگیری دانشجویان داشته باشند.
بحث و نتیجه‌گیری
مطالعه حاضر به‌صورت مروری روایتی با هدف تعیین سبک یادگیری غالب دانشجویان مامایی بر اساس نظریه کلب انجام گرفت. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که در مطالعات انجام گرفته در ایران، یادگیری در دانشجویان مامایی معمولاً با استفاده از چندین سبک انجام می‌شود و بیشترین سبک‌هایی که استفاده می‌شود، سبک یادگیری هم‌گرا و جذب‌کننده است؛ البته تغییر در سبک‌های یادگیری در مطالعات متفاوت مکرراً مشاهده می‌شود. در راستای نتایج به‌دست‌آمده، نتایج پژوهش ولی‌زاده نشان داد که بیشتر دانشجویان پرستاری و مامایی به ترتیب دارای سبک یادگیری هم‌گرا و جذب‌کننده بودند [23]. در مطالعات انجام‌شده قاضی وکیلی در البرز [24]، طرسکی در خراسان شمالی [25] و رنجبر در تربت حیدریه [18] نیز نتایج مشابهی گزارش شد. نتایج مطالعه نصیرزاده در گیلان نیز نشان داد که اکثر دانشجویان دارای سبک یادگیری هم‌گرا هستند [19]. مطالعه ذوقی و همکاران نیز در استرالیا موید نتایج حاصل از پژوهش حاضر است، به‌طوری‌که سبک یادگیری غالب در دانشجویان علوم پزشکی هم‌گرا بوده است [26]. گزارش شده است که فراگیران بر اساس تفاوت‌های فردی خود از سبک‌های متفاوتی برای یادگیری مطالب استفاده می‌کنند [28 ،27] و این باعث می‌شود که در موقعیت‌های مختلف بهتر یاد بگیرند. افراد هم‌گرا دارای توانایی ویژه‌ای برای به کارگیری عملی ایده‌ها بوده و در حل مسئله و تصمیم‌گیری موفق هستند. طبق الگوی کلب افراد هم‌گرا علاقمند به کاربرد عملی نظریات هستند و در آزمون‌هایی که کاربرد نظریه‌ها در عمل را می‌سنجند، موفق‌ترند. آن‌ها با توجه به توانایی استدلال قیاسی (کل به جزء) که دارند می‌توانند هنگامی که تنها یک پاسخ برای یک مسئله وجود دارد، به‌خوبی به آن پاسخ برسند. افراد هم‌گرا تمایل به تجربه کردن عقاید جدید و کار آزمایشگاهی دارند [29]. ویژگی مهم افراد دارای سبک هم‌گرا به کار بردن ایده‌هاست. افراد دارای سبک جذب‌کننده نیز دارای توانایی خوبی در تولید ایده‌های نظری بوده و برای ارزیابی، تعیین اهداف، انجام امور، آزمون نظریه‌ها و تکمیل پروژه علاقه‌مند کار با دیگران هستند [29 ،1].
کلب سه مرحله رشد و تکامل را مطرح می‌کند که عبارت‌اند از: اکتساب (از بدو تولد تا نوجوانی)، تخصص‌گرایی (از طریق آموزش رسمی و یا آموزش حرفه‌ای) و ادغام (به وسیله امنیت و پیشرفت اجتماعی)، همان طور که افراد این سه مرحله را پشت سر می‌گذارند، تأکید کمتری بر یک سبک یادگیری خاص نموده و می‌توانند به تدریج به سایر سبک‌های یادگیری نیز نزدیک شوند [30]. در مطالعه میچل گزارش شد که دانشجویان پرستاری و مامایی با گذشت زمان تغییرات عمده‌ای را در سبک‌های یادگیری طبق تئوری کلب تجربه می‌کنند، به‌طوری‌که تعداد دانشجویانی که تمایل به سمت سبک یادگیری واگرا داشتند 40 درصد افزایش یافته بود. افزایش واگرایان احتمالاً به دلیل استفاده مؤثر از تجارب عینی و تشویق به استفاده از روش‌های انعکاسی در برنامه‌های درسی پرستاری و مامایی است [31]. نتایج مطالعه بالا با نظریه یادگیری تجربی کلب مطابقت دارد. این نظریه بیان می‌کند یادگیری فرایندی است که در آن دانش در اثر تجربه ایجاد می‌شود [32].
در نتایج مطالعات دیگر نیز اشاره شده است که تعدادی از افراد دارای دو یا حتی بیشتر سبک یادگیری هستند و از تنوع در سبک یادگیری برخوردارند [33 ،29]. همان طور که ذکر شد، یادگیری در دانشجویان مامایی نیز معمولاً با استفاده از چندین سبک انجام می‌شود و سبک‌های یادگیری مکرراً در حال تغییر هستند. این مسئله اهمیت استفاده از روش‌های تلفیقی برای پوشش دادن انواع فراگیران با سبک‌های مختلف یادگیری را می‌رساند. شاید علت دیگر این مسئله ظهور و کاربرد شیوه‌های نوین تدریس باشد که سبب تقویت سبک‌های خاصی در افراد می‌شود.
در حرفه‌هایی مانند پرستاری و مامایی اکثر واحدهای درسی را کارهای عملی دانشجویان تشکیل داده و از علوم نظری صرف تنها برای ایجاد پایه‌ای برای انجام هرچه بهتر خدمات به بیمار استفاده می‌شود .از همین رو به نظر می‌رسد فعالیت‌های یاددهی و یادگیری باید سمت و سوی کاربردی کردن دانسته‌ها و بهبود مهارت‌های روانی حرکتی در حد تسلط پیش رود و باید برنامه‌ریزی آموزشی و انتخاب روش تدریس به نحوی باشد که متناسب با سبک‌های یادگیری مختلف دانشجویان باشد [34]. هم‌خوانی نداشتن سبک یادگیری فراگیران با رشته تحصیلی آن‌ها موجب دلسردی، عدم موفقیت در امتحانات و بی‌علاقگی نسبت به رشته تحصیلی شده و در نهایت منجر به انصراف از تحصیل می‌شود [35].
آگاهی از ترجیحات سبک یادگیری می‌تواند کمک شایانی به توسعه رویکردهای آموزشی مؤثرتر بنماید. شناسایی این ترجیحات و در پی آن تدریس بر اساس آن‌ها در مطالعات متعددی، سودمند شناخته شده است [38, 37, 36]. اگرچه این مسئله مشخص شده است که دانشجویان دارای ترجیحات متنوعی در زمینه سبک‌های یادگیری هستند ولی دقیقاً مشخص نیست که چه عواملی می‌توانند نقش قابل توجهی را در تعیین سبک یادگیری دانشجویان به‌ویژه در رشته‌های گوناگون تحصیلی ایفا نمایند [39]. تفاوت سبک‌های یادگیری دانشجویان در مطالعات را می‌توان به تفاوت‌های فرهنگی و مسائل محیطی که بر روی یادگیری دانشجویان تأثیر می‌گذارند، نسبت داد. نتایج مطالعه رشیدی نشان داد که عوامل جمعیت‌شناختی نظیر سن، جنس، تأهل، محل زندگی و سطح سواد والدین همراه با متغیرهایی همچون مقطع و معدل تحصیلی می‌توانند در تعیین اغلب ابعاد تشکیل‌دهنده سبک یادگیری، نقش معنی‌داری را ایفا نمایند که توجه به آن‌ها می‌تواند در شناخت هرچه بیشتر سبک‌های یادگیری دانشجویان مؤثر واقع شود. در مطالعات مشابه دیگر نیز به نقش فرهنگ و تأثیر محیطی در شکل‌گیری سبک یادگیری پرداخته شده است [41 ،40]. از طرف دیگر، ویژگی‌های جمعیت‌شناختی دانشجویان نیز به سرعت در حال تغییر است، آگاهی و درک این ویژگی‌ها همراه با شناخت سبک یادگیری آن‌ها بیش از پیش حائز اهمیت است، زیرا چنین تغییراتی مستلزم به‌روزرسانی شیوه‌های آموزش و تدریس است. این آگاهی به استادان این امکان را می‌دهد تا روش‌های تدریس خود را متناسب با سبک یادگیری فراگیران تعدیل نمایند و از این طریق بازده آموزشی و یادگیری را تا حد امکان بهبود بخشند [37]. با توجه به این مطالعات این نتیجه حاصل می‌شود که از مطالعه بین دانشجویان یک محیط آموزشی، حتی اگر از نظر رشته تحصیلی نیز شباهت زیادی داشته باشد، نمی‌توان به عنوان مبنایی برای برنامه‌ریزی تحصیلی در دانشجویان دیگر استفاده کرد [42].
همان طور که ملاحظه می‌شود نتایج تحقیق حاضر نشان داد که سبک یادگیری هم‌گرا در دانشجویان مامایی سبک برتر است. افراد هم‌گرا بیشترین توانایی را در کار کردن با مفاهیم و ایده‌های انتزاعی و کاربرد عملی اندیشه‌ها و نظریه‌ها دارند. آن‌ها بیشتر تمایل دارند با انجام وظایف به‌صورت انفرادی و به‌صورت دستیار در کنار مربی به یادگیری بپردازند. روش‌های آموزشی سنتی مانند سخنرانی، پروژه‌ها و بحث‌های گروهی اغلب برایشان خسته‌کننده به نظر می‌رسد. از این رو در آموزش پزشکی برای هم‌گراها، باید از روش‌های نوین آموزش مانند روش یادگیری مبتنی‌بر حل مسئله و خودآموزی با مطالب خواندنی استفاده کرد. اگرچه هر مدل یادگیری و هر سبک یادگیری نقاط قوت خود را دارد ولی جنبه‌های ضعیف سیکل یادگیری، اگر مورد توجه قرار نگیرند، ممکن است ضعیف بمانند.
با توجه به اینکه رشته مامایی حرفه‌ای کاملاً ارتباطی، مردم‌محور و علمی است و هم‌گراها و همچنین جذب‌کننده‌ها کمتر به موضوع‌هایی که مستلزم کار با افراد دیگر و مردم است، علاقه نشان می‌دهند، لازم است که استادان و مدرسان دانشگاه توجه بیشتری به این موضوعات داشته باشند تا با استفاده از استراتژی‌های مختلف آموزشی باعث تقویت و افزایش توانمندی‌های لازم برای این گروه از فراگیران در محیط‌های آموزشی و کاری در آینده گردند.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
هیچ کدام از داده‌ها در حمایت از نتیجه نهایی پژوهش دستکاری نشده اند و به تمامی مطالعات در دسترس در راستای موضوع پژوهش اشاره شده است.
حامی مالی
این تحقیق هیچ گونه کمک مالی از سازمان‌های تأمین مالی در بخش‌های عمومی ، تجاری یا غیرانتفاعی دریافت نکرد.
مشارکت نویسندگان
تمام نویسندگان در طراحی، اجرا و نگارش همه بخش‌های پژوهش حاضر مشارکت داشته‌اند.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان این مقاله تعارض منافع ندارد.
References
1.Kolb DA. Experiential learning: Experience as the source of learning and development. 2th ed. New Jersey: Pearson FT Press; 2014. https://www.amazon.com/Experiential-Learning-Experience-Source-Development/dp/0133892409
2.Hinkle JL, Cheever KH. Brunner & Suddarth's textbook of medical-surgical nursing. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2018. https://books.google.com/books?id=rbEbkAEACAAJ&dq=
3.Kahkhayi M, Nastiezaie N. [The relationship between learning styles (Kolb Learning Styles) and adaptive teaching method; A case study on students of Jahade Daneshgahi applied scientific university of Zahedan Iran the second semester of 2014-2015 educational year (Persian)]. Strides in Development of Medical Education. 2016; 13(2):172-81. http://sdme.kmu.ac.ir/article_90458.html
4.Aalaa M, Peimani M, Mirzabeigi S, Salemi M. [Undergraduate nursing students’learning styles in Iran (Persian)]. Journal of Medical Education Development. 2014; 7(16):19-27. https://zums.ac.ir/edujournal/article-1-323-en.html
5.Chen M. Relationships among self-directed learning, learning styles, learning strategies and learning achievement for students of technology uUniversity in Taiwan by using structural equation models. Recent Researches in Educational Technologies. 2010; 7:67-72. http://wseas.us/e-library/conferences/2011/Iasi/EDUTE/EDUTE-11.pdf
6.Ahadi F, Abedsaidi J, Arshadi F, Ghorbani R. [Learning styles of nursing and allied health students in Semnan university of medical sciences (Persian)]. Koomesh. 2010; 11(2):141-6. http://koomeshjournal.semums.ac.ir/browse.php?a_id=687&sid=1&slc_lang=en
7.Pazargadi M, Tahmasebi S. [Learning styles and their application in nursing (Persian)]. Education Strategies in Medical Sciences. 2010; 3(2):73-6. https://edcbmj.ir/article-1-84-en.html
8.D’Amore A, James S, Mitchell EK. Learning styles of first-year undergraduate nursing and midwifery students: A cross-sectional survey utilising the Kolb Learning Style Inventory. Nurse Education Today. 2012; 32(5):506-15. [DOI:10.1016/j.nedt.2011.08.001] [PMID]
9.Kolb AY, Kolb DA. The Kolb learning style inventory-version 3.1 2005 technical specifications. Boston, MA: Hay Resource Direct; 2005. http://webkelley.com/HBS/Kolb_learning%20_style.pdf
10.Koochaki GM, Kord B, Sotoodeh S, Tatari M. [Comparing learning styles among students of Para medicine and health faculties in Golestan university of medical sciences (Persian)]. Jorjani Biomedicine Journal. 2016; 4(1):95-101. http://goums.ac.ir/jorjanijournal/article-1-445-en.html
11.Karimi S, Jamshidi N. [Comparison of learning styles and preferred teaching methods of students in Fasa university of medical sciences (Persian)]. Journal Arak Medical University Journal. 2010; 12(4):89-94. http://jams.arakmu.ac.ir/article-1-405-en.html
12.Babamohamadi H, Sayadjou Z, Daihimfar F, Chahrpashloo H, Ghorbani R. [Learning style of students of Semnan university of medical sciences: A cross sectional study in 2017 (Persian)]. Hayat. 2020; 26(1):1-14. https://www.sid.ir/en/journal/ViewPaper.aspx?id=773363
13.Holland K, Roxburgh M, Johnson M, Topping K, Watson R, Lauder W, et al. Fitness for practice in nursing and midwifery education in Scotland, United Kingdom. Journal of Clinical Nursing. 2010; 19(3-4):461-9. [DOI:10.1111/j.1365-2702.2009.03056.x] [PMID]
14.Power A. Midwifery in the 21st century: Are students prepared for the challenge? British Journal of Midwifery. 2016; 24(1):66-8. [DOI:10.12968/bjom.2016.24.1.66]
15.Sarchami R, Hosseini SM. [Relationship between learning styles and academic achievement of Qazvin nursing students (Persian)]. The Journal of Qazvin University of Medical Sciences. 2004; 8(30):64-7. https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=29532
16.Hauer P, Straub C, Wolf S. Learning styles of allied health students using Kolb’s LSI-IIa. Journal of Allied Health. 2005; 34(3):177-82. [PMID]
17.Ridley MJ, Spence HK, Goldenberg D. The effect of a senior preceptorship on the adaptive competencies of community college nursing students. Journal of Advanced Nursing. 1995; 22(1):58-65. [DOI:10.1046/j.1365-2648.1995.22010058.x] [PMID]
18.Ranjbar H, Esmaili H. [A research on the learning styles and preferences of the students at Torbat Heydariyeh nursing and midwifery, 2007 (Persian)]. Journal of Urmia Nursing And Midwifery Faculty. 2007; 5(4):64-76. http://unmf.umsu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-2-51&sid=1&slc_lang=en
19.Nasirzadeh F, Heidarzadeh A, Shirazi M, Farmanbar R, Monfared A. [Assessing learning styles of students in Guilan university of medical sciences, 2013 (Persian)]. Research in Medical Education. 2014; 6(1):28-38. [DOI:10.18869/acadpub.rme.6.1.29]
20.Rahiminia H, Rahiminia E, Sharifirad GR. [Assessment of kolb’s learning styles among college students of qom university of medical sciences (Persian)]. Journal of Medical Education Development. 2017; 9(24):24-33. https://www.sid.ir/en/Journal/ViewPaper.aspx?ID=528218
21.Wetzig SM. Learning style preferences and learning strategies in intensive care nurse education. 2004. http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.606.6254&rep=rep1&type=pdf
22.El-Gilany A-H, Abusaad FES. Self-directed learning readiness and learning styles among Saudi undergraduate nursing students. Nurse Education Today. 2013; 33(9):1040-4. [DOI:10.1016/j.nedt.2012.05.003] [PMID]
23.Valizadeh L, Zamanzadeh V. [Nursing and midwifery students’ learning styles in Tabriz medical university (Persian)]. Iranian journal of medical education. 2006; 6(2):136-40. http://ijme.mui.ac.ir/browse.php?a_id=225&sid=1&slc_lang=en&ppup=
24.Ghazivakili Z, Nia RN, Panahi F, Karimi M, Gholsorkhi H, Ahmadi Z. The role of critical thinking skills and learning styles of university students in their academic performance. Journal of Advances in Medical Education & Professionalism. 2014; 2(3):95-102. [PMCID]
25.Troski M, Rezazadeh J, Rajabzadeh R, khakshour A, Hejazi A. [Survey of learning styles of North Khorasan university of medical science students based on Kolb’s model (Persian)]. Journal of North Khorasan University of Medical Sciences. 2014; 6(1):81-7. [DOI:10.29252/jnkums.6.1.81]
26.Zoghi M, Brown T, Williams B, Roller L, Jaberzadeh S, Palermo C, et al. Learning style preferences of Australian health science students. Journal of allied health. 2010; 39(2):95-103. https://www.ingentaconnect.com/content/asahp/jah/2010/00000039/00000002/art00008
27.Karami R. [A survey of relation of learning styles with studying and learning methods among high school students of charoimagh city (Persian)] [MSc. Thesis]. Tabriz: Tabriz University; 2003.
28.Sarchami R, Hossaini SM. [Relationship of learning styles with educational progress of nursing students in Qazvin (Persian)]. Journal of Inflammatory Diseases. 2004; 8(1):64-7. https://journal.qums.ac.ir/article-1-353-en.html
29.Geranmayeh M, Khakbazan Z, Darvish A, Haghani H. [Determining learning style and its relationship with educational achievement in nursing and midwifery students (Persian)]. Iranian Journal of Nursing Research. 2011; 6(22):6-15. https://www.sid.ir/en/journal/ViewPaper.aspx?ID=212852
30.Coffield F, Moseley D, Hall E, Ecclestone K. Learning styles and pedagogy in post-16 learning: A systematic and critical review (Report). London, England: Learning & Skills Research Centre; 2004. http://evidence.thinkportal.org/handle/123456789/62
31.Mitchell EK, James S, D’Amore A. How learning styles and preferences of first-year nursing and midwifery students change. Australian journal of Education. 2015; 59(2):158-68. [DOI:10.1177/0004944115587917]
32.Kolb AY, Kolb DA. Learning styles and learning spaces: A review of the multidisciplinary application of experiential learning theory in higher education. In: Sims RR, Sims SJ, editors. Learning Styles and Learning: A Key to Meeting the Accountability Demands in Education. New York: Nova Science Publishers; 2006. https://books.google.com/books/about/Learning_Styles_and_Learning.html?id=IM-cAAAAMAAJ&source=kp_book_description
33.Ahanchian M, Ghasr AM, Garavand H, Hosseini A. Prevalent Learning Styles among Nursing and Midwifery Students and its Association with Functionality of Thinking styles and Academic Achievement; a Study in Mashhad School of Nursing and Midwifery. Iranian Journal of Medical Education. 2012; 12(8):577-588. https://web.a.ebscohost.com/abstract?direct=true&profile=ehost&scope=site&authtype=crawler&jrnl=
34.James WB, Gardner DL. Learning styles: Implications for distance learning. New Directions for Adult and Continuing Education. 1995; 1995(67):19-31. [DOI:10.1002/ace.36719956705]
35.Rassool GH, Rawaf S. Learning style preferences of undergraduate nursing students. Nursing Standard. 2007; 21(32):35-41. [DOI:10.7748/ns.21.32.35.s51] [PMID]
36.Li YS, Chen PS, Tsai SJ. A comparison of the learning styles among different nursing programs in Taiwan: Implications for nursing education. Nurse Education Today. 2008; 28(1):70-6. [DOI:10.1016/j.nedt.2007.02.007] [PMID]
37.Allers N. Teaching physiology to dental students: Matching teaching and learning styles in a South African dental school. Journal of Dental Education. 2010; 74(9):986-92. [DOI:10.1002/j.0022-0337.2010.74.9.tb04954.x] [PMID]
1.Kolb DA. Experiential learning: Experience as the source of learning and development. 2th ed. New Jersey: Pearson FT Press; 2014. https://www.amazon.com/Experiential-Learning-Experience-Source-Development/dp/0133892409
2.Hinkle JL, Cheever KH. Brunner & Suddarth's textbook of medical-surgical nursing. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2018. https://books.google.com/books?id=rbEbkAEACAAJ&dq=
3.Kahkhayi M, Nastiezaie N. [The relationship between learning styles (Kolb Learning Styles) and adaptive teaching method; A case study on students of Jahade Daneshgahi applied scientific university of Zahedan Iran the second semester of 2014-2015 educational year (Persian)]. Strides in Development of Medical Education. 2016; 13(2):172-81. http://sdme.kmu.ac.ir/article_90458.html
4.Aalaa M, Peimani M, Mirzabeigi S, Salemi M. [Undergraduate nursing students’learning styles in Iran (Persian)]. Journal of Medical Education Development. 2014; 7(16):19-27. https://zums.ac.ir/edujournal/article-1-323-en.html
5.Chen M. Relationships among self-directed learning, learning styles, learning strategies and learning achievement for students of technology uUniversity in Taiwan by using structural equation models. Recent Researches in Educational Technologies. 2010; 7:67-72. http://wseas.us/e-library/conferences/2011/Iasi/EDUTE/EDUTE-11.pdf
6.Ahadi F, Abedsaidi J, Arshadi F, Ghorbani R. [Learning styles of nursing and allied health students in Semnan university of medical sciences (Persian)]. Koomesh. 2010; 11(2):141-6. http://koomeshjournal.semums.ac.ir/browse.php?a_id=687&sid=1&slc_lang=en
7.Pazargadi M, Tahmasebi S. [Learning styles and their application in nursing (Persian)]. Education Strategies in Medical Sciences. 2010; 3(2):73-6. https://edcbmj.ir/article-1-84-en.html
8.D’Amore A, James S, Mitchell EK. Learning styles of first-year undergraduate nursing and midwifery students: A cross-sectional survey utilising the Kolb Learning Style Inventory. Nurse Education Today. 2012; 32(5):506-15. [DOI:10.1016/j.nedt.2011.08.001] [PMID]
9.Kolb AY, Kolb DA. The Kolb learning style inventory-version 3.1 2005 technical specifications. Boston, MA: Hay Resource Direct; 2005. http://webkelley.com/HBS/Kolb_learning%20_style.pdf
10.Koochaki GM, Kord B, Sotoodeh S, Tatari M. [Comparing learning styles among students of Para medicine and health faculties in Golestan university of medical sciences (Persian)]. Jorjani Biomedicine Journal. 2016; 4(1):95-101. http://goums.ac.ir/jorjanijournal/article-1-445-en.html
11.Karimi S, Jamshidi N. [Comparison of learning styles and preferred teaching methods of students in Fasa university of medical sciences (Persian)]. Journal Arak Medical University Journal. 2010; 12(4):89-94. http://jams.arakmu.ac.ir/article-1-405-en.html
12.Babamohamadi H, Sayadjou Z, Daihimfar F, Chahrpashloo H, Ghorbani R. [Learning style of students of Semnan university of medical sciences: A cross sectional study in 2017 (Persian)]. Hayat. 2020; 26(1):1-14. https://www.sid.ir/en/journal/ViewPaper.aspx?id=773363
13.Holland K, Roxburgh M, Johnson M, Topping K, Watson R, Lauder W, et al. Fitness for practice in nursing and midwifery education in Scotland, United Kingdom. Journal of Clinical Nursing. 2010; 19(3-4):461-9. [DOI:10.1111/j.1365-2702.2009.03056.x] [PMID]
14.Power A. Midwifery in the 21st century: Are students prepared for the challenge? British Journal of Midwifery. 2016; 24(1):66-8. [DOI:10.12968/bjom.2016.24.1.66]
15.Sarchami R, Hosseini SM. [Relationship between learning styles and academic achievement of Qazvin nursing students (Persian)]. The Journal of Qazvin University of Medical Sciences. 2004; 8(30):64-7. https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=29532
16.Hauer P, Straub C, Wolf S. Learning styles of allied health students using Kolb’s LSI-IIa. Journal of Allied Health. 2005; 34(3):177-82. [PMID]
17.Ridley MJ, Spence HK, Goldenberg D. The effect of a senior preceptorship on the adaptive competencies of community college nursing students. Journal of Advanced Nursing. 1995; 22(1):58-65. [DOI:10.1046/j.1365-2648.1995.22010058.x] [PMID]
18.Ranjbar H, Esmaili H. [A research on the learning styles and preferences of the students at Torbat Heydariyeh nursing and midwifery, 2007 (Persian)]. Journal of Urmia Nursing And Midwifery Faculty. 2007; 5(4):64-76. http://unmf.umsu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-2-51&sid=1&slc_lang=en
19.Nasirzadeh F, Heidarzadeh A, Shirazi M, Farmanbar R, Monfared A. [Assessing learning styles of students in Guilan university of medical sciences, 2013 (Persian)]. Research in Medical Education. 2014; 6(1):28-38. [DOI:10.18869/acadpub.rme.6.1.29]
20.Rahiminia H, Rahiminia E, Sharifirad GR. [Assessment of kolb’s learning styles among college students of qom university of medical sciences (Persian)]. Journal of Medical Education Development. 2017; 9(24):24-33. https://www.sid.ir/en/Journal/ViewPaper.aspx?ID=528218
21.Wetzig SM. Learning style preferences and learning strategies in intensive care nurse education. 2004. http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.606.6254&rep=rep1&type=pdf
22.El-Gilany A-H, Abusaad FES. Self-directed learning readiness and learning styles among Saudi undergraduate nursing students. Nurse Education Today. 2013; 33(9):1040-4. [DOI:10.1016/j.nedt.2012.05.003] [PMID]
23.Valizadeh L, Zamanzadeh V. [Nursing and midwifery students’ learning styles in Tabriz medical university (Persian)]. Iranian journal of medical education. 2006; 6(2):136-40. http://ijme.mui.ac.ir/browse.php?a_id=225&sid=1&slc_lang=en&ppup=
24.Ghazivakili Z, Nia RN, Panahi F, Karimi M, Gholsorkhi H, Ahmadi Z. The role of critical thinking skills and learning styles of university students in their academic performance. Journal of Advances in Medical Education & Professionalism. 2014; 2(3):95-102. [PMCID]
25.Troski M, Rezazadeh J, Rajabzadeh R, khakshour A, Hejazi A. [Survey of learning styles of North Khorasan university of medical science students based on Kolb’s model (Persian)]. Journal of North Khorasan University of Medical Sciences. 2014; 6(1):81-7. [DOI:10.29252/jnkums.6.1.81]
26.Zoghi M, Brown T, Williams B, Roller L, Jaberzadeh S, Palermo C, et al. Learning style preferences of Australian health science students. Journal of allied health. 2010; 39(2):95-103. https://www.ingentaconnect.com/content/asahp/jah/2010/00000039/00000002/art00008
27.Karami R. [A survey of relation of learning styles with studying and learning methods among high school students of charoimagh city (Persian)] [MSc. Thesis]. Tabriz: Tabriz University; 2003.
28.Sarchami R, Hossaini SM. [Relationship of learning styles with educational progress of nursing students in Qazvin (Persian)]. Journal of Inflammatory Diseases. 2004; 8(1):64-7. https://journal.qums.ac.ir/article-1-353-en.html
29.Geranmayeh M, Khakbazan Z, Darvish A, Haghani H. [Determining learning style and its relationship with educational achievement in nursing and midwifery students (Persian)]. Iranian Journal of Nursing Research. 2011; 6(22):6-15. https://www.sid.ir/en/journal/ViewPaper.aspx?ID=212852
30.Coffield F, Moseley D, Hall E, Ecclestone K. Learning styles and pedagogy in post-16 learning: A systematic and critical review (Report). London, England: Learning & Skills Research Centre; 2004. http://evidence.thinkportal.org/handle/123456789/62
31.Mitchell EK, James S, D’Amore A. How learning styles and preferences of first-year nursing and midwifery students change. Australian journal of Education. 2015; 59(2):158-68. [DOI:10.1177/0004944115587917]
32.Kolb AY, Kolb DA. Learning styles and learning spaces: A review of the multidisciplinary application of experiential learning theory in higher education. In: Sims RR, Sims SJ, editors. Learning Styles and Learning: A Key to Meeting the Accountability Demands in Education. New York: Nova Science Publishers; 2006. https://books.google.com/books/about/Learning_Styles_and_Learning.html?id=IM-cAAAAMAAJ&source=kp_book_description
33.Ahanchian M, Ghasr AM, Garavand H, Hosseini A. Prevalent Learning Styles among Nursing and Midwifery Students and its Association with Functionality of Thinking styles and Academic Achievement; a Study in Mashhad School of Nursing and Midwifery. Iranian Journal of Medical Education. 2012; 12(8):577-588. https://web.a.ebscohost.com/abstract?direct=true&profile=ehost&scope=site&authtype=crawler&jrnl=
34.James WB, Gardner DL. Learning styles: Implications for distance learning. New Directions for Adult and Continuing Education. 1995; 1995(67):19-31. [DOI:10.1002/ace.36719956705]
35.Rassool GH, Rawaf S. Learning style preferences of undergraduate nursing students. Nursing Standard. 2007; 21(32):35-41. [DOI:10.7748/ns.21.32.35.s51] [PMID]
36.Li YS, Chen PS, Tsai SJ. A comparison of the learning styles among different nursing programs in Taiwan: Implications for nursing education. Nurse Education Today. 2008; 28(1):70-6. [DOI:10.1016/j.nedt.2007.02.007] [PMID]
37.Allers N. Teaching physiology to dental students: Matching teaching and learning styles in a South African dental school. Journal of Dental Education. 2010; 74(9):986-92. [DOI:10.1002/j.0022-0337.2010.74.9.tb04954.x] [PMID]
38.Eshleman KY. Adapting teaching styles to accommodate learning preferences for effective hospital development. Progress in Transplantation. 2008;18(4):297-300. [DOI:10.1177/152692480801800413] [PMID]
39.Slater JA, Lujan HL, DiCarlo SE. Does gender influence learning style preferences of first-year medical students? Advances in Physiology Education. 2007; 31(4):336-42. [DOI:10.1152/advan.00010.2007] [PMID]
40.Khoza LS, Workman JE. Effects of culture and training on perceptual learning style and spatial task performance in apparel design. Clothing and Textiles Research Journal. 2009; 27(1):62-79. [DOI:10.1177/0887302X07309635]
41.Rogers MA, Wiener J, Marton I, Tannock R. Parental involvement in children’s learning: Comparing parents of children with and without Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder (ADHD). Journal of School Psychology. 2009; 47(3):167-85. [DOI:10.1016/j.jsp.2009.02.001] [PMID]
42.Rashidi JH, Saffari M, Sanaeinasab H, Pakpour A, Khajeh AM. [Learning styles of students of Baqiyatallah university of medical sciences in 2012 (Persian)]. The Journal of Medical Education and Development. 2013; 8(1):52-64. http://jmed.ssu.ac.ir/browse.php?a_id=157&sid=1&slc_lang=en
39.Slater JA, Lujan HL, DiCarlo SE. Does gender influence learning style preferences of first-year medical students? Advances in Physiology Education. 2007; 31(4):336-42. [DOI:10.1152/advan.00010.2007] [PMID]
40.Khoza LS, Workman JE. Effects of culture and training on perceptual learning style and spatial task performance in apparel design. Clothing and Textiles Research Journal. 2009; 27(1):62-79. [DOI:10.1177/0887302X07309635]
41.Rogers MA, Wiener J, Marton I, Tannock R. Parental involvement in children’s learning: Comparing parents of children with and without Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder (ADHD). Journal of School Psychology. 2009; 47(3):167-85. [DOI:10.1016/j.jsp.2009.02.001] [PMID]
42.Rashidi JH, Saffari M, Sanaeinasab H, Pakpour A, Khajeh AM. [Learning styles of students of Baqiyatallah university of medical sciences in 2012 (Persian)]. The Journal of Medical Education and Development. 2013; 8(1):52-64. http://jmed.ssu.ac.ir/browse.php?a_id=157&sid=1&slc_lang=en
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تماس با ما
مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان
رشت - دانشگاه علوم پزشکی گیلان - معاوت تحقیقات و فناوری - دفتر مجله
کد پستی : 93345-41938
تلفن نمابر: 0133330939
وبسایت: http://journal.gums.ac.ir
ایمیل: medjour@gums.ac.ir
